Phương pháp nội soi tán sỏi ngược dòng bằng ống mềm là gì?

Hiện nay, nội soi tán sỏi ngược dòng bằng ống mềm đang trở thành phương pháp được ưa chuộng trong điều trị sỏi thận và sỏi niệu quản nhờ những ưu điểm vượt trội. Phương pháp này không chỉ mang lại hiệu quả cao mà còn ít gây tổn thương, giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin tổng quan về phương pháp này, từ định nghĩa, chỉ định, quy trình thực hiện cho đến các ưu và nhược điểm.

Nội soi tán sỏi ngược dòng bằng ống mềm là gì?

Nội soi tán sỏi ngược dòng bằng ống mềm là một kỹ thuật hiện đại, trong đó bác sĩ sử dụng ống nội soi mềm để đi qua đường niệu đạo, bàng quang và niệu quản, tiếp cận vị trí sỏi trong thận hoặc niệu quản. Sau đó, sỏi được phá vỡ thành các mảnh nhỏ bằng sợi laser và lấy ra ngoài qua đường tự nhiên. Phương pháp này giúp hạn chế tổn thương và bảo toàn chức năng thận.

Chỉ định

Kỹ thuật này thường được áp dụng trong các trường hợp:

• Sỏi niệu quản kích thước khoảng 1,5cm hoặc sỏi thận dưới 2cm;
• Sỏi nằm cao trong niệu quản hoặc bể thận, khó tiếp cận bằng các phương pháp khác;
• Hỗ trợ loại bỏ các mảnh sỏi còn sót sau các phương pháp điều trị trước đó, chẳng hạn như tán sỏi ngoài cơ thể không thành công.

Chống chỉ định

Tuy nhiên, phương pháp này không phù hợp với những bệnh nhân:

• Có hẹp niệu quản hoặc niệu đạo;
• Niệu quản bị gấp khúc hoặc nhiễm khuẩn đường tiết niệu;
• Thận hoặc niệu quản dị dạng.

Quy trình thực hiện nội soi tán sỏi ngược dòng bằng ống mềm

Quy trình tán sỏi nội soi ngược dòng bằng ống mềm được tiến hành theo các bước sau:

Bước 1: Chuẩn bị trước phẫu thuật

Người bệnh được gây mê toàn thân và nằm ở tư thế sản khoa.

Bác sĩ có thể đặt ống thông niệu quản (sonde JJ) trước đó 10 - 15 ngày để nong rộng đường niệu quản, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thực hiện.

Bước 2: Đưa ống nội soi vào đường tiết niệu

Bác sĩ sử dụng ống nội soi mềm hiện đại, đưa qua niệu đạo, bàng quang và niệu quản để tiếp cận vị trí sỏi.

Dụng cụ hỗ trợ như vỏ đỡ niệu quản được sử dụng để bảo vệ thành niệu quản trong quá trình nội soi.

Bước 3: Tán sỏi bằng laser

Sau khi xác định chính xác vị trí sỏi, bác sĩ đưa sợi quang laser qua ống nội soi để phá vỡ sỏi thành các mảnh nhỏ.

Bước 4: Lấy mảnh sỏi ra ngoài

Các mảnh sỏi được loại bỏ bằng cách sử dụng rọ chuyên dụng hoặc bơm rửa.

Bước 5: Kết thúc và theo dõi

Sau khi hoàn tất, bác sĩ đặt lại ống thông tiểu hoặc sonde JJ để dẫn lưu nước tiểu, giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng.

Ưu và nhược điểm của phương pháp nội soi tán sỏi ngược dòng bằng ống mềm

Ưu điểm

Một số ưu điểm của phương pháp đem lại:

• Ít xâm lấn, bảo toàn chức năng thận: Với đường kính ống nội soi chỉ 8F, phương pháp này giúp hạn chế tổn thương niệu quản, bảo toàn chức năng thận.
• Hiệu quả cao: Kỹ thuật laser hiện đại giúp phá vỡ sỏi hoàn toàn, không cần điều trị lặp lại nhiều lần.
• Hồi phục nhanh: Thời gian nằm viện chỉ khoảng 1 - 2 ngày, người bệnh có thể trở lại sinh hoạt bình thường sau 7 - 10 ngày.
• Tính thẩm mỹ: Phương pháp không để lại vết mổ hay sẹo, đảm bảo tính thẩm mỹ cao.
• Giảm chi phí: So với các phương pháp can thiệp phẫu thuật khác, nội soi tán sỏi ống mềm tiết kiệm chi phí điều trị nhờ hiệu quả cao và thời gian điều trị ngắn.

Nhược điểm

• Hạn chế với sỏi lớn: Phương pháp này không phù hợp trong điều trị sỏi có kích thước lớn hơn 2,5 cm. Điều này là do ống nội soi có kích thước nhỏ và năng lượng laser hạn chế không thể phá vỡ sỏi lớn một cách hiệu quả.
• Nguy cơ biến chứng: Mặc dù tỷ lệ biến chứng rất thấp, một số rủi ro vẫn có thể xảy ra sau phẫu thuật. Biến chứng phổ biến nhất là tiểu ra máu, xảy ra do niêm mạc niệu quản bị tổn thương nhẹ trong quá trình thực hiện. Ngoài ra, các biến chứng nghiêm trọng hơn như thận ứ nước hoặc hẹp niệu quản thứ phát cũng có thể phát sinh, mặc dù rất hiếm.
• Không áp dụng trong mọi trường hợp: Phương pháp này không thích hợp cho tất cả bệnh nhân. Những người có cấu trúc niệu quản bất thường, chẳng hạn như bị dị dạng hoặc bị tổn thương nghiêm trọng, thường không thể thực hiện.

Lưu ý trước và sau khi thực hiện tán sỏi ngược dòng bằng ống mềm

Lưu ý trước khi thực hiện

Trước khi tiến hành tán sỏi ngược dòng bằng ống mềm, người bệnh cần thực hiện các xét nghiệm cần thiết như chụp CT scan, xét nghiệm nước tiểu và kiểm tra tổng quát để đánh giá tình trạng sức khỏe và vị trí của sỏi. Những xét nghiệm này không chỉ giúp bác sĩ xác định phương pháp điều trị phù hợp mà còn giảm nguy cơ biến chứng trong quá trình thực hiện.

Ngoài ra, các loại thuốc chống đông máu hoặc chống tập kết tiểu cầu, nếu đang sử dụng, cần được ngưng trước ít nhất 1 tuần dưới sự giám sát của bác sĩ để tránh tình trạng chảy máu. Người bệnh cũng cần tuân thủ quy định nhịn ăn và uống trong vòng 6 giờ trước phẫu thuật nhằm hạn chế nguy cơ hít phải dịch dạ dày trong quá trình gây mê. Việc chuẩn bị tâm lý thoải mái, lắng nghe và làm theo hướng dẫn từ bác sĩ cũng đóng vai trò quan trọng giúp quá trình điều trị diễn ra an toàn và hiệu quả.

Lưu ý sau khi thực hiện

Sau phẫu thuật, người bệnh cần uống ít nhất 2 - 3 lít nước mỗi ngày để hỗ trợ đào thải mảnh sỏi còn sót lại và làm sạch hệ tiết niệu, giảm nguy cơ nhiễm trùng. Đồng thời, cần tái khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi tình trạng hồi phục và xử lý kịp thời nếu gặp các triệu chứng bất thường như sốt cao, đau dữ dội, hoặc tiểu ra máu kéo dài.

Chế độ ăn uống cũng rất quan trọng trong việc phòng ngừa sỏi tái phát; người bệnh nên giảm muối, hạn chế thực phẩm giàu đạm động vật và bổ sung nhiều rau xanh cùng trái cây. Việc nghỉ ngơi trong 7 - 10 ngày đầu sau phẫu thuật, tránh vận động mạnh, cùng duy trì lối sống lành mạnh sẽ giúp người bệnh phục hồi nhanh chóng và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Nội soi tán sỏi ngược dòng bằng ống mềm là một bước tiến vượt bậc trong lĩnh vực điều trị sỏi thận và sỏi niệu quản. Với ưu điểm ít xâm lấn, hiệu quả cao và thời gian hồi phục nhanh, phương pháp này đã trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều bệnh nhân và bác sĩ. Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt nhất, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt các chỉ dẫn trước và sau điều trị, đồng thời duy trì lối sống lành mạnh để phòng ngừa sỏi tái phát.