Quả bàng và những lợi ích sức khỏe ít ai ngờ đến

Quả bàng thuộc loại quả hạch có một hạt cứng ở bên trong, khi còn non thường có màu xanh và ngả sang màu vàng khi chín. Theo Y học cổ truyền, quả bàng và hạt bàng được sử dụng như một loại dược liệu thiên nhiên hỗ trợ tốt cho sức khỏe. Ngoài ra, hạt bàng với vị chát nhẹ và béo bùi còn là món ăn vặt khoái khẩu của biết bao thế hệ tuổi thơ. Vậy loại quả này có ăn được không và nó có ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe?

Quả bàng có ăn được không?

Quả bàng thuộc loại quả hạch, bên trong có một hạt cứng, khi còn non có màu xanh, khi chín chuyển sang màu nâu đỏ và chuyển dần sang màu vàng.

Quả bàng ăn được, nhưng cùi khá mỏng. Những quả bàng còn non, xanh thì không có xơ, bên trong màu trắng, khi ăn có vị chát chát, chua chua và hơi đắng. Nhiều người thích ăn quả bàng non chấm với muối ớt.

Khi chín, phần thịt quả có vị chua, chát. Trẻ con rất thích đập hạt bàng ra để lấy phần nhân hạt bên trong. Nhân bàng vị ngọt, chứa nhiều dầu, thường được thu nhặt về, phơi khô, đập bỏ vỏ cứng rồi lấy nhân chế biến thành thức ăn (thường là làm mứt).

11 lợi ích không ngờ của quả bàng

Từ xưa, cây bàng không chỉ gắn bó với đời sống hàng ngày mà còn được y học dân gian đánh giá cao về giá trị sức khỏe. Từ lá, vỏ cây đến quả và nhân hạt, mỗi bộ phận đều mang lại những lợi ích riêng biệt. Đặc biệt, quả bàng với vị chát đặc trưng và hậu ngọt nhẹ đã trở thành một phần không thể thiếu trong tuổi thơ của nhiều người. Nhân hạt bàng cứng, giàu dưỡng chất và được y học hiện đại chứng minh về tác dụng dược lý. Dưới đây là một số lợi ích nổi bật của quả bàng có thể kể đến như:

Hỗ trợ giảm viêm nhiễm

Nhân hạt bàng chứa 2 loại axit béo quan trọng là axit linoleic và linolenic. Hai loại axit béo này có tác dụng giảm viêm và cải thiện sức khỏe tổng thể. Đồng thời, hỗ trợ làm giảm mức cholesterol LDL – loại cholesterol xấu thường gây hại cho tim mạch. Các axit béo này còn giúp tăng cường sức khỏe làn da và mái tóc, mang lại vẻ đẹp tự nhiên, khỏe mạnh từ bên trong.

Hỗ trợ tăng cường sức khỏe xương

Hàm lượng phốt pho cùng các vitamin và khoáng chất khác trong nhân hạt bàng có vai trò quan trọng trong quá trình hình thành và bảo vệ cấu trúc xương. Sử dụng nhân hạt bàng thường xuyên nhưng ở mức độ vừa phải có thể giúp xương và răng chắc khỏe hơn, đồng thời hỗ trợ quá trình sửa chữa tế bào trong cơ thể.

Hỗ trợ cải thiện hệ miễn dịch

Hạt bàng là nguồn cung cấp kẽm và mangan tự nhiên, hai khoáng chất quan trọng giúp nâng cao sức đề kháng cho cơ thể. Các chất này không chỉ hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả mà còn thúc đẩy quá trình chuyển hóa chất béo và carbohydrate, giúp cơ thể duy trì năng lượng và sự cân bằng dinh dưỡng.

Hỗ trợ phụ nữ mang thai

Trong nhân hạt bàng có một lượng axit folic khá cao. Axit folic đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa các dị tật bẩm sinh ở thai nhi, hỗ trợ sự phát triển khỏe mạnh trong giai đoạn đầu đời. Do đó, việc bổ sung nhân hạt bàng vào chế độ ăn uống một cách hợp lý sẽ mang lại lợi ích lớn cho phụ nữ mang thai.

Hỗ trợ giảm cân hiệu quả

Nhân hạt bàng chứa chất béo không bão hòa đơn, giúp hạn chế cảm giác thèm ăn và kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Ngoài ra, lượng chất xơ dồi dào trong nhân hạt bàng không chỉ hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru mà còn giúp tạo cảm giác no lâu hơn, giảm nhu cầu ăn vặt. Điều này rất phù hợp cho những ai đang trong quá trình giảm cân hoặc kiểm soát cân nặng.

Hỗ trợ ngăn ngừa táo bón

Quả bàng có hàm lượng chất xơ cao, giúp hỗ trợ tiêu hóa và giảm nguy cơ táo bón. Nhưng để tận dụng tối đa lợi ích này, cần uống đủ nước khi tiêu thụ quả bàng để hỗ trợ hoạt động của nhu động ruột. Chỉ cần ăn từ 4 - 5 quả mỗi ngày là bạn đã có thể bổ sung một lượng chất xơ đủ để cải thiện chức năng tiêu hóa.

Hỗ trợ điều hòa huyết áp

Hàm lượng kali cao trong quả bàng bao gồm cả nhân hạt là một yếu tố quan trọng giúp ổn định huyết áp. Kali không chỉ giúp giảm nguy cơ tăng huyết áp mà còn hỗ trợ duy trì sự cân bằng điện giải trong cơ thể, mang lại lợi ích đáng kể cho sức khỏe tim mạch.

Hỗ trợ ổn định đường huyết

Quả bàng hỗ trợ điều chỉnh độ nhạy insulin và kiểm soát mức đường huyết sau bữa ăn, đặc biệt hữu ích cho những người mắc bệnh tiểu đường. Thường xuyên sử dụng quả bàng có thể giúp giảm nguy cơ tăng đột biến đường huyết, mang lại sự ổn định cho sức khỏe.

Hỗ trợ bảo vệ tim mạch

Nhân hạt bàng chứa chất béo không bão hòa đơn, kali, protein và magiê, các dưỡng chất này đều có khả năng hỗ trợ tích cực cho sức khỏe tim mạch. Vitamin E có trong hạt bàng hoạt động như một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của các gốc tự do. Đặc biệt, axit folic trong hạt bàng còn giúp giảm homocysteine – một yếu tố nguy cơ gây tắc nghẽn động mạch.

Hỗ trợ phòng ngừa ung thư

Quả bàng có chứa hàm lượng chất xơ cao, giúp tăng cường sự di chuyển của thức ăn qua đại tràng, từ đó giảm nguy cơ mắc ung thư đại tràng. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc tiêu thụ thường xuyên các loại hạt như hạt bàng, hạt óc chó và đậu phộng có thể hỗ trợ ngăn ngừa ung thư vú nhờ sự kết hợp của nhiều dưỡng chất và hợp chất chống oxy hóa.

Hỗ trợ tăng cường chức năng não bộ

Trong hạt bàng có chứa L-carnitine và riboflavin - hai dưỡng chất có vai trò tích cực trong việc cải thiện hoạt động của não bộ, tái tạo tế bào thần kinh, cũng như giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Điều này khiến cho phần nhân của hạt bàng trở thành một loại thực phẩm tốt cho trí não, đặc biệt với những người lớn tuổi.

Những điều cần lưu ý khi ăn quả bàng

Mặc dù quả bàng mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, nhưng cũng cần lưu ý một số điều quan trọng để tận dụng tối đa giá trị dinh dưỡng của loại quả này:

• Không nên ăn quá nhiều nhân hạt bàng: Do chứa lượng chất xơ cao, việc tiêu thụ quá mức có thể gây áp lực cho hệ tiêu hóa, dẫn đến các vấn đề như chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu hoặc thậm chí đau dạ dày.
• Uống đủ nước khi ăn hạt bàng: Hàm lượng chất xơ trong hạt bàng khá cao, nên khi ăn cần cung cấp đủ nước cho cơ thể để hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn.
• Cẩn thận với nguy cơ tăng cân: Hạt bàng chứa nhiều chất béo, vì vậy nếu tiêu thụ quá mức, bạn có thể đối mặt với nguy cơ tăng cân không mong muốn.
• Lưu ý khi có tiền sử bị dị ứng thực phẩm: Một số người có thể gặp phản ứng dị ứng khi ăn hạt bàng, với các biểu hiện phổ biến như ngứa, phát ban hoặc khó thở. Nếu gặp triệu chứng này, bạn nên ngừng sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ.
• Thận trọng khi dùng chung với một số loại thuốc: Hạt bàng chứa mangan, một khoáng chất có thể gây tương tác với thuốc kháng sinh, thuốc nhuận tràng và thuốc điều trị huyết áp. Vì vậy, nếu đang sử dụng các loại thuốc này thì bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung hạt bàng vào chế độ ăn.

Không chỉ là một loài cây gắn bó với tuổi thơ, quả bàng còn mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng đáng chú ý. Hạt bàng giàu chất béo tốt, protein và các vi chất có lợi cho sức khỏe, được sử dụng trong ẩm thực và thậm chí có tiềm năng trong y học. Dưới bàn tay con người, quả bàng từ một loại hạt bình dị nay đã trở thành một nguyên liệu có giá trị cao. Điều này minh chứng rằng, thiên nhiên luôn hào phóng ban tặng cho con người những điều quý giá, ngay cả từ những thứ giản dị nhất.