Rách cổ tử cung: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và phương pháp điều trị

Rách cổ tử cung là một biến chứng mà chị em có thể gặp phải trong quá trình sinh nở qua đường âm đạo. Nếu không được xử trí kịp thời, rách cổ tử cung có thể khiến người mẹ bị mất nhiều máu sau sinh và làm chậm quá trình hồi phục sau sinh. Vậy triệu chứng của rách cổ tử cung là gì? Phương pháp điều trị rách cổ tử cung như thế nào?

Rách cổ tử cung là gì?

Tử cung là một cơ quan quan trọng trong hệ cơ quan sinh dục của nữ giới được tạo nên bởi các lớp cơ trơn dày. Tử cung chính là nơi làm tổ của trứng đã được thụ tinh và phát triển cho đến khi bào thai trưởng thành. Cơ quan này có hình nón cụt với phần đáy rộng ở trên, phần chóp nhỏ dần quay xuống dưới và gồm có 3 phần:

• Thân tử cung;
• Eo tử cung;
• Cổ tử cung.

Trong đó, cổ tử cung có chiều dài trung bình từ 2 - 3cm và rộng khoảng 2cm. Bình thường, cổ tử cung và lỗ ngoài cổ tử cung tròn đều với mật độ chắc. Tuy nhiên, sau khi sinh con 1 lần qua đường âm đạo thì cổ tử cung bị dẹt lại, lỗ ngoài sẽ hơi rộng ra, không còn tròn đều như lúc chưa sinh con và mật độ cũng mềm hơn. Và sau khi sinh con càng nhiều lần thì lỗ ngoài tử cung sẽ càng rộng dần ra theo chiều ngang. Vậy rách cổ tử cung là gì?

Rách cổ tử cung là tình trạng cổ tử cung bị tổn thương hoặc tử cung tổn thương có đi kèm với hiện tượng rách âm đạo và tầng sinh môn. Đây là một tình trạng thường gặp ở những ca sinh thường, thai to, khó sinh hoặc nạo phá thai đã lớn.

Nếu vết rách tử cung có kích thước nhỏ thì thường không gây ảnh hưởng gì quá lớn. Tuy nhiên, nếu vết rách tử cung cao hoặc kéo dài lên tới phần eo tử cung thì có thể gây ra hiện tượng hở eo tử cung - là một nguyên nhân gây sảy thai liên tiếp.

Theo các chuyên gia, vị trí của vết rách cổ tử cung là yếu tố tác động trực tiếp đến mức độ tổn thương cũng như tốc độ phục hồi của bệnh nhân, cụ thể:

• Vết rách nằm ở phía dưới cổ tử cung hoặc ở phía trên chỗ bám với thành âm đạo: Vết rách ở vị trí này thường có mức độ tổn thương nhẹ và lượng máu chảy không nhiều.
• Vết rách nằm ở cổ tử cung: Đây là một tổn thương nghiêm trọng, gây chảy nhiều máu và có thể đe dọa đến tính mạng của người bệnh.

Nguyên nhân và triệu chứng rách cổ tử cung

Dưới đây là nguyên nhân và triệu chứng của tình trạng rách cổ tử cung, cụ thể như sau:

Nguyên nhân

Theo các chuyên gia, những bất thường về giải phẫu và sự bất tương hợp trong quá trình chuyển dạ chính là nguyên nhân làm tăng nguy cơ rách cổ tử cung. Cụ thể:

• Kích thước đầu của thai nhi quá lớn gây chèn ép vào cổ tử cung.
• Sản phụ rặn đẻ quá sớm khi cổ tử cung chưa kịp mở.
• Thời gian chuyển dạ kéo dài quá lâu.
• Thăm khám phụ khoa nhiều lần… khiến cổ tử cung trở nên yếu và dễ bị tổn thương.

Bên cạnh đó, cổ tử cung có nguy cơ bị rách khi sử dụng các loại dụng cụ hỗ trợ quá trình chuyển dạ như kẹp gắp, giác hút nhằm mau chóng đưa đầu thai nhi ra ngoài.

Ngoài ra, chị em phụ nữ có tiền sử mắc các bệnh lý trên cổ tử cung như xơ cứng cổ tử cung, phẫu thuật cắt cụt, viêm nhiễm… sẽ có nguy cơ bị rách cổ tử cung khi chuyển dạ sinh thường. Quan hệ tình dục không đúng cách, mạnh bạo, bị cưỡng dâm hoặc bạo dâm cũng là nguyên nhân dẫn đến rách cổ tử cung.

Triệu chứng

Những triệu chứng nhận biết tình trạng rách cổ tử cung, bao gồm:

• Ra máu âm đạo: Lượng máu có thể ít hoặc nhiều. Ở phụ nữ sau khi sinh con là tình trạng ra máu trước hoặc sau khi sổ thai.
• Tử cung vẫn có thể co hồi tốt.
• Bụng dưới đau dữ dội. Trong một số trường hợp, người bệnh có biểu hiện mất máu quá nhiều như choáng váng, mặt mũi tái nhợt, huyết áp tụt…

Rách cổ tử cung có nguy hiểm không?

Rách cổ tử cung là một trong những tai biến sản phụ khoa nghiêm trọng và gây ảnh hưởng rất lớn đến khả năng giữ thai khi mang thai của người phụ nữ. Đặc biệt, nếu vết rách tử cung lớn có thể dẫn đến tình trạng hở eo tử cung.

Rách cổ tử cung có nguy hiểm không? Theo các chuyên gia, mức độ nguy hiểm của tình trạng rách cổ tử cung sẽ tăng lên nếu vết rách kéo dài tới âm đạo và tầng sinh môn. Hơn nữa, vết rách tử cung nghiêm trọng có thể khiến người bệnh mất nhiều máu và đe dọa đến tính mạng.

Ngoài ra, một số nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng, người bệnh phải đối mặt với nhiều rủi ro hậu chấn thương như:

• Tái phát tình trạng rách cổ tử cung lên đến 4,9%;
• Suy cổ tử cung khoảng 1,9%;
• Tăng nguy cơ sảy thai tự nhiên.

Chẩn đoán và điều trị rách cổ tử cung

Rách tử cung là một biến chứng trong sản phụ khoa và có thể để lại nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho người bệnh. Do đó, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời rất quan trọng. Cụ thể, bác sĩ sẽ sử dụng van, kẹp đưa vào trong âm đạo để kiểm tra và phát hiện ra các tổn thương bên trong âm đạo cũng như cổ tử cung. Nếu phát ra cổ tử cung không tròn và có hình dạng bất thường, đồng thời kết hợp với lịch sử sản phụ khoa thì bác sĩ có thể đưa ra đánh giá sơ bộ về những tổn thương trên cổ tử cung.

Khi đã xác định được sản phụ có biểu hiện cổ tử cung bị tổn thương với vết rách lớn và chảy nhiều máu thì bác sẽ tiến hành khâu phục hồi lại cổ tử cung ngay lập tức.

Trong quá trình thực hiện thủ thuật, người bệnh sẽ được truyền thuốc giảm đau toàn thân và gây tê tại chỗ nên sẽ không cảm thấy đau đớn. Cụ thể, bác sĩ chuyên khoa sẽ thực hiện phẫu thuật nội soi khâu cổ tử cung bị rách theo các bước như sau:

• Gây tê tại chỗ cho người bệnh.
• Bộc lộ vùng tổn thương và tiến hành khâu vết rách trên cổ tử cung bằng chỉ tự tiêu.
• Sau đó, bác sĩ tiếp tục khâu lại vết rách ngoài tử cung bằng chỉ tự tiêu.

Sau phẫu thuật, người bệnh sẽ được chuyển về phòng hậu phẫu, theo dõi các dấu hiệu sinh tồn (mạch, huyết áp, nhiệt độ) và lượng máu trong 3 - 5 ngày tại bệnh viện.

Tóm lại, rách cổ tử cung là một trong những biến chứng sản phụ khoa nghiêm trọng và thường xảy ra ở những phụ nữ sinh thường thai to hoặc khó sinh. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, người bệnh có thể bị mất nhiều máu, thậm chí là đe dọa đến tính mạng. Hy vọng bạn đọc đã có thêm những thông tin hữu ích về hiện tượng rách cổ tử cung thông qua bài viết trên của Nhà thuốc Long Châu.