Rủi ro của nội soi sinh thiết u não thất

Việc điều trị khối u não thất luôn là thách thức đối với các bác sĩ phẫu thuật thần kinh. Với sự cải tiến của thiết bị nội soi thần kinh, việc cắt bỏ nội soi hoặc sinh thiết khối u trong não thất đã trở nên khả thi và phẫu thuật nội soi sinh thiết với xâm lấn tối thiểu hiện có thể thực hiện được đối với hầu hết các khối u trong não thất.

U não thất là gì?

Não thất là các khoang chứa đầy dịch não tủy (CSF) trải dài qua khoang sọ và tiêm vào khoang dưới nhện để nuôi dưỡng mô thần kinh và đóng vai trò là môi trường đệm để bảo vệ mô não khỏi bị sốc. Có thể chia não thất 4 phần, bao gồm:

• Não thất trái ở bán cầu não trái;
• Não thất phải ở bán cầu não phải;
• Não thất thứ ba ở gian não;
• Não thất thứ tư giữa tiểu não, hành não và cầu não.

U não thất là sự phát triển bất thường của các tế bào trong não thất, làm lưu thông dịch não tủy bị tắc nghẽn, khi khối u lan rộng và xâm lấn xung quanh não thất hoặc chèn ép các mô xung quanh sẽ xuất hiện các triệu chứng lâm sàng tương ứng, chủ yếu là triệu chứng tổn thương dây thần kinh sọ.

Các triệu chứng sau đây có thể là dấu hiệu của u não thất, bao gồm:

• Đau đầu sau khi thức dậy;
• Nôn mửa;
• Mất thị lực;
• Điếc một bên;
• Động kinh khởi phát muộn;
• Liệt nửa người;
• Liệt dây thần kinh sọ thứ sáu;
• Rối loạn thăng bằng.

Nguyên nhân của khối u não thất hiện chưa rõ ràng, nhưng có thể liên quan đến các yếu tố sau:

• Yếu tố di truyền: Chỉ có một số loại khối u thần kinh có liên quan đến yếu tố di truyền.
• Yếu tố vật chất: Hiện nay người ta đã xác định rằng sóng bức xạ như điện thoại di động hoặc máy tính trong thời gian dài cũng có thể thúc đẩy u não.
• Yếu tố hóa học: Chủ yếu là các hóa chất độc hại, chẳng hạn như hợp chất diphenylpyrene và nitrosamine, có khả năng gây ung thư cao và có thể gây ra khối u não.
• Yếu tố sinh học: Trong thời kỳ bào thai, nếu người mẹ mang thai bị nhiễm virus có thể gây ra u não thất.
• Yếu tố vật lý: Chấn thương sọ não sau một vụ tai nạn ô tô hoặc chấn thương đầu có thể làm sự phát triển quá mức của mô sẹo màng não có thể dẫn đến khối u não.

Chẩn đoán bệnh bằng nội soi sinh thiết u não thất

Không riêng gì u não, các loại khối u đều có thể chia thành u lành tính và u ác tính. Việc xác minh mô bệnh học sẽ quyết định việc lựa chọn phương pháp điều trị. Và sinh thiết chủ yếu dành cho các trường hợp nghi ngờ khối u sinh sản.

Do não thất ở vị trí sâu, dễ tổn thương, giải phẫu phức tạp, các khối u vị trí trong não thất và quanh não thất vẫn là một thách thức khó khăn đối với các bác sĩ phẫu thuật thần kinh. Nội soi sinh thiết u não thất là phương pháp can thiệp phẫu thuật tối thiểu nhất, giúp giảm thiểu đáng kể các tổn thương trong não.

Ưu điểm của nội soi sinh thiết u não thất

• Xác định mô bệnh học là lành tính hay ác tính mà được ra các lựa chọn điều trị phù hợp.
• Vì não thất chứa đầy dịch não tủy nên nội soi sinh thiết có thể mang lại tầm nhìn rõ ràng cho phẫu thuật, trong đó có thể quan sát rõ hơn các khối u trong não thất.
• Vết thương nội soi tương đối nhỏ nên quá trình hồi phục sẽ nhanh hơn phẫu thuật thông thường.

Nó cho phép lấy mẫu dịch não tủy, giảm kích thước khối u và trong các trường hợp não úng thủy tắc nghẽn cùng tồn tại cũng có thể mở thông não thất thứ ba hoặc thông vách ngăn.

Rủi ro của nội soi sinh thiết u não thất

Vì phẫu thuật sọ não gây tổn thương lớn đến các cấu trúc quan trọng xung quanh não thất nên hậu quả khá nghiêm trọng.

Nội soi sinh thiết u não thất có nguy cơ biến chứng tương đối thấp và tỷ lệ tử vong thấp. Nhưng bất kì thủ thuật nào cũng có rủi ro nhất định. Biến chứng nghiêm trọng nhất của nội soi sinh thiết u não thất, cũng như trong các thủ thuật nội soi khác, là xuất huyết. Các biến chứng đáng chú ý khác là suy giảm trí nhớ thoáng qua và các cơn động kinh không ảnh hưởng đến kết quả điều trị của bệnh nhân. Tỷ lệ biến chứng viêm, phẫu thuật lại hoặc tử vong do sinh thiết nội soi được ước tính trong tài liệu là 0 - 6,5%.

Tóm lại, hệ thống não thất là một khoang trong não chứa dịch não tủy, có vai trò rất lớn trong mô não như dinh dưỡng và bài tiết một số sản phẩm trao đổi chất. Các vấn đề với hệ thống não thất có thể gây ra nhiều triệu chứng từ nhẹ đến nặng. So với một số tổn thương trên bề mặt não, khối u trong não thất khó phẫu thuật hơn do nằm sâu, đòi hỏi phải đi qua một số khe hở sinh lý hoặc khe hở nhân tạo mới đến được vị trí này. Nội soi sinh thiết u não thất là một thủ thuật an toàn, xâm lấn tối thiểu, cho phép xác minh mô bệnh học của các khối u trong và cạnh não thất và lấy mẫu dịch não tủy để xét nghiệm chẩn đoán.

Xem thêm: Hướng dẫn siêu âm sinh thiết phần mềm dưới