Ruột non người dài bao nhiêu mét? Chức năng của ruột non

Ruột non người dài bao nhiêu mét? Ruột non là đoạn ống tiêu hóa dài nhất và cũng có chức năng tiêu hóa mạnh nhất, có khả năng hoàn thành quá trình tiêu hóa và hấp thu thức ăn. Tham gia vào quá trình tiêu hóa thức ăn tại ruột, ngoài dịch ruột còn có sự góp phần của dịch tụy và dịch mật. Sự tiêu hóa thức ăn bắt đầu ở miệng và dạ dày, sẽ được hoàn tất trong lòng ruột và thông qua các tế bào niêm mạc ruột non, các sản phẩm tiêu hóa được hấp thu cùng với nước, các vitamin và các chất điện giải. 

Ruột non người dài bao nhiêu mét?

Chiều dài ruột non thay đổi theo từng cá thể, theo giới, tình trạng trương lực cơ của thành ruột. Ở người, ruột non dài khoảng 5 - 9 m, trung bình là 6,5 m. Thành ruột non được cấu tạo bởi 2 lớp: Cơ dọc ở ngoài và cơ vòng ở trong. Lớp trong cùng là niêm mạc ruột với nhiều nếp gấp hình van.

Ruột non gồm tá tràng, hỗng tràng và hồi tràng. Tá tràng là phần đầu tiên của ruột non, có dạng hình chữ C, bắt đầu từ sau lỗ môn vị (của dạ dày) đến góc tá - hỗng tràng. Bên trong phần xuống của tá tràng có 2 nhú tá tràng: Nhú tá lớn là lỗ đổ của ống mật chủ và ống tụy chính, nhú tá bé là lỗ đổ của ống tụy phụ. Dịch tiết ra từ các ống này tham gia hỗ trợ cho quá trình tiêu hóa ở ruột non. Đoạn sau của ruột non cuộn lại thành các quai ruột hình chữ U, mỗi khúc dài 20 - 25 cm và 14 - 16 khúc, các quai hỗng tràng nằm ngang phía trên trái ổ bụng, còn các quai hồi tràng nằm dọc ở phía dưới và bên phải.

Cấu trúc vi thể của ruột non

Để đảm nhận chức năng chính là hấp thu chất dinh dưỡng từ thức ăn, ở ruột non có sự thay đổi hoàn toàn cấu trúc của lớp niêm mạc nhằm tăng cường tối đa diện tích hấp thu. Do lớp thanh mạc và lớp cơ đã bó chặt phía bên ngoài của ống ruột non, lớp dưới niêm mạc đẩy lớp niêm mạc nhô vào phía trong lòng ống tạo nên cấu trúc gọi là nếp vòng hay van ruột. Nếp vòng làm tăng diện tích hấp thu lên 3 lần và phát triển nhất ở vùng hỗng tràng.

Trên bề mặt của nếp vòng, lớp niêm mạc tiếp tục tự thay đổi hình dạng để tạo thành những cấu trúc dạng nhú gọi là các nhung mao với kích thước 0,5 - 1,5 mm, có thể quan sát được bằng mắt thường. Nhung mao làm tăng diện tích hấp thu lên thêm 10 lần nữa. Bề mặt nhung mao chính là lớp biểu mô trụ đơn của ruột non, gốm tế bào hấp thu và tế bào đài. Quan sát dưới kính hiển vi các tế bào hấp thu (cũng gọi là tế bào bàn chải) có nhiều vi nhung mao ở cực đỉnh để gia tăng diện tích hấp thu thêm 20 lần. Tổng diện tích hấp thu của ruột non khoảng 200 m².

Nằm giữa các nhung mao là phần trũng xuống hình thành các tuyến ruột non hay tuyến Lieberkuhn (nằm hoàn toàn trong lớp niêm mạc, bên trên cơ niêm). Trong tuyến Lieberkuhn có các tế bào hấp thu, tế bào đài, tế bào nội tiết đường tiêu hóa và tế bào gốc.

Riêng đoạn gần của tá tràng còn có các tuyến tá tràng (tuyến Brunner) nằm trong lớp dưới niêm mạc. Các tuyến Brunner là dạng ống túi, tiết ra chất nhầy có tính kiềm. Ở hồi tràng có chứa các mảng lympho trong lớp đệm và lớp dưới niêm mạc (còn gọi là mảng Payer).

Chức năng hấp thu của ruột non

Sau khi trả lời được câu hỏi ruột non người dài bao nhiêu mét, chắc hẳn các bạn thắc mắc rằng với chiều dài này, ruột non có chức năng gì trong hoạt động sống của cơ thể? Ruột non là nơi tiêu hóa và hấp thu chính của cơ thể trong đó tá tràng và hỗng tràng là nơi hấp thu phần lớn các chất dinh dưỡng và vitamin. Chất béo cần có muối mật để hỗ trợ tiêu hóa nên sẽ được hấp thu muộn ở đoạn cuối hồi tràng. Quá trình tiêu hóa và hấp thu các chất cần thiết được diễn ra như sau:

Carbohydrate

Cả ba loại carbohydrate chính trong thức ăn hàng ngày đều cần được thủy phân thành monosaccaride trước khi hấp thu ở ruột non. Quá trình tiêu hóa carbohydrate diễn ra một phần ở miệng bởi men amylase nước bọt và phần lớn còn lại ở ruột non bởi men tụy. Sau đó, monosaccaride hấp thu vào ruột non theo cơ chế vận chuyển chủ động hoặc thụ động. Nếu carbohydrate không được hấp thu ở ruột non sẽ xuống ruột già và có thể gây tiêu chảy, phổ biến nhất là tình trạng không dung nạp lactose do thiếu men ở ruột.

Protein

Phần lớn protein được cung cấp từ thức ăn là protein ngoại sinh, được thủy phân thành các acid amin và các peptide khác qua nhiều giai đoạn nhờ men tiết ra từ dạ dày và tụy. Sau đó chúng được hấp thu chủ yếu qua bờ bàn chải ở phần trên của ruột non. Bệnh Harnup là bệnh di truyền gây khiếm khuyết các kênh vận chuyển acid amin ở màng đáy dẫn đến sự kém hấp thu protein.

Lipid

Chức năng sinh lý của lipid bao gồm dự trữ năng lượng, góp phần cấu tạo nên tế bào não và phân tử truyền tín hiệu tế bào. Cơ thể người có khả năng tổng hợp hầu hết các chất béo cần thiết trừ các acid béo thiết yếu cần cung cấp qua chế độ ăn. Phần lớn sự tiêu hóa lipid là do các men tiêu hóa mỡ của tụy sau khi được nhũ tương hóa. Lipid được hấp thu ở tá tràng và phần trên hỗng tràng để tiếp tục thực hiện chức năng.

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về ruột non người dài bao nhiêu mét cũng như cách thức mà cơ thể tiêu hóa và hấp thu các chất dinh dưỡng. Với chiều dài ấn tượng và cấu trúc đặc biệt, ruột non đảm nhiệm chức năng chính của hệ thống tiêu hóa. Bất kỳ bất thường nào trong hoạt động của các quá trình này cũng khiến cơ thể thiếu các chất dinh dưỡng cần thiết và biểu hiện ra nhiều bệnh lý khác nhau. 

Xem thêm:

• Ruột non người dài bao nhiêu mét? Chức năng của ruột non