So sánh nguyên nhân gây vô sinh nguyên phát và thứ phát

Vô sinh là tình trạng nhiều cặp vợ chồng gặp phải không thể mang thai sau hơn 1 năm chung sống, giao hợp bình thường và không sử dụng các biện pháp tránh thai nào. Theo nguyên cứu, vô sinh nguyên phát và thứ phát là nguyên nhân gây bệnh. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về hai loại vô sinh này nhé!

Thế nào là vô sinh nguyên phát?

Vô sinh là tình trạng một cặp vợ chồng không thể thụ thai được sau 12 tháng chung sống, quan hệ tình dục bình thường mà không sử dụng biện pháp tránh thai. Tuy nhiên, đối với phụ nữ trên 35 tuổi, thời gian này có thể được rút ngắn xuống chỉ còn khoảng 6 tháng.

Vô sinh được phân thành hai loại chính là vô sinh nguyên phát và thứ phát. Vô sinh nguyên phát xảy ra khi một đôi vợ chồng chưa từng có thai. Do đó, để điều trị vô sinh nguyên phát, các bác sĩ sẽ xem xét nguyên nhân ở cả nam và nữ giới, sau đó đưa ra phác đồ điều trị thích hợp.

Thế nào là vô sinh thứ phát?

Vô sinh thứ phát xảy ra khi một đôi vợ chồng đã từng có con, bao gồm cả các trường hợp đã mang thai và sảy thai trước đó. Trong trường hợp vô sinh thứ phát, nhiều đôi vợ chồng có thể mắc phải sự chủ quan về việc thụ thai lại, bởi họ cho rằng đã từng có con nên việc mang thai lần nữa sẽ tự nhiên. Tuy nhiên, thực tế thường khác xa, vì thế nên nhiều cặp đôi có thể cảm thấy bất ngờ và khó khăn khi gặp phải bệnh lý này.

Nguyên nhân gây vô sinh nguyên phát

Nam giới

Vô sinh nguyên phát ở nam giới có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như:

• Số lượng và chất lượng tinh trùng kém.
• Sử dụng thuốc ảnh hưởng đến tinh trùng.
• Bệnh lây truyền qua đường tình dục như viêm ống dẫn tinh,...
• Các bệnh lý như nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm mào tinh hoàn do biến chứng quai bị, lao mào tinh hoàn,...
• Tác động của tia phóng xạ gây đột biến tinh trùng.
• Nghiện, lạm dụng rượu và thuốc lá.
• Các bệnh lý khác nhau như bệnh gan, bệnh thận, thiếu tế bào máu hình liềm hoặc bệnh ở cơ quan sinh dục.

Nữ giới

Vô sinh ở nữ có nguyên nhân chủ yếu là bệnh vòi tử cung và buồng trứng đa nang (chiếm khoảng 70% trường hợp), rối loạn phóng noãn (20%) và khoảng 10% trường hợp còn lại không rõ lý do. Hầu hết các trường hợp vô sinh nguyên phát ở nữ đều xuất phát từ nguyên nhân do các vấn đề phụ khoa. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng vô sinh nguyên phát ở nữ:

• Bệnh viêm nhiễm ở vùng chậu: Sự viêm nhiễm do vi khuẩn như lậu, chlamydia có thể gây viêm nhiễm ở vùng chậu, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ.
• Bệnh buồng trứng đa nang: Tình trạng này bao gồm sự hình thành nhiều nang nhỏ trên buồng trứng, gây ra kinh thưa hoặc rối loạn phóng noãn. Đây là một trong các nguyên nhân gây vô sinh ở nữ.
• Viêm tắc ống dẫn trứng: Viêm nhiễm ống dẫn trứng có thể gây sẹo, làm ống dẫn trứng bị chít hẹp hoặc tắc nghẽn, ngăn cản quá trình thụ tinh giữa trứng và tinh trùng dẫn đến vô sinh.
• Chất lượng trứng kém: Trong một số trường hợp, trứng không đủ chất lượng để tạo thành phôi thai với tinh trùng.
• Các bệnh lý tử cung: U xơ tử cung, polyp tử cung có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ tinh.
• Các bệnh lý khác: Các bệnh lý như gout, béo phì, đái tháo đường, bệnh thận, gan hoặc tuyến giáp cũng có thể gây ra vô sinh ở nữ.
• Tác dụng của thuốc điều trị: Một số loại thuốc điều trị cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ.

Nguyên nhân gây vô sinh thứ phát

Nam giới

Vô sinh thứ phát ở các cặp vợ chồng thường có nguy cơ cao hơn ở phụ nữ, đặc biệt nếu phụ nữ từng sảy thai hoặc phá thai trước đó. Tuy nhiên, không nên loại trừ khả năng nam giới gặp phải tình trạng vô sinh thứ phát.

Nguyên nhân chính gây vô sinh thứ phát ở nam giới thường liên quan đến các vấn đề nội tiết, tình trạng tinh trùng bất thường, viêm nhiễm đường tiết niệu và vùng sinh dục.

Làm việc trong môi trường chứa đựng hóa chất, tiếp xúc với các chất phóng xạ và ô nhiễm môi trường có thể gây suy giảm chức năng sinh sản ở nam giới. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng thụ thai mà còn tăng nguy cơ mắc các bệnh khác liên quan đến sức khỏe.

Stress kéo dài và lo lắng quá mức có thể gây rối loạn hormone ở nam giới, dẫn đến các vấn đề về sức khỏe sinh sản và vô sinh thứ phát. Ngoài ra, tiêu thụ nhiều rượu bia, sử dụng các chất kích thích khác có thể suy giảm chức năng sinh sản, làm giảm chất lượng tinh trùng và tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến vô sinh thứ phát.

Nữ giới

Một số bệnh lý phụ khoa và các vấn đề liên quan đến chức năng bộ phận sinh sản ở nữ giới có thể dẫn đến vô sinh thứ phát. Các bệnh như viêm vùng chậu, buồng trứng đa nang, viêm nhiễm vùng kín, u xơ tử cung, u nang buồng trứng, và các dị tật tử cung.

Các thói quen và tình trạng không lành mạnh cũng có thể gây ra vô sinh thứ phát ở nữ giới. Quan hệ tình dục bừa bãi, lạm dụng thuốc tránh thai, sử dụng các chất kích thích đều có thể gây ra các bệnh phụ khoa và tăng tỷ lệ mắc vô sinh.

Ngoài ra, nạo phá thai trước hôn nhân hoặc đã từng sảy thai trước đó có thể khó mang thai. Mặc dù tỷ lệ này không cao, nhưng vẫn có trường hợp phụ nữ gặp vô sinh thứ phát từ những vấn đề này.

Bài viết trên đây là những chia sẻ của Nhà thuốc Long Châu về việc so sánh nguyên nhân giữa vô sinh nguyên phát và thứ phát. Hy vọng rằng qua bài viết này, bạn sẽ có thêm nhiều thông tin cần thiết cho bản thân, đồng thời ghi nhớ những nguyên nhân gây nên hai loại bệnh vô sinh này để có biện pháp cải thiện lối sống tích cực hơn, không để ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản sau này.

Xem thêm: Vô sinh thứ phát có chữa được không?