Tất cả những thông tin bạn cần biết về bướu máu dưới da

Khá nhiều bậc cha mẹ sẽ cảm thấy lo lắng và có khi thậm chí hoang mang hoặc sợ hãi khi thấy con mình mới chào đời mắc phải bướu máu dưới da. Vậy, bướu máu dưới da là bệnh gì? Liệu bệnh này có nguy hiểm không? Làm cách nào để điều trị bướu máu dưới da ở trẻ? Tất cả thông tin cần thiết đã được trình bày trong bài viết dưới đây của Nhà thuốc Long Châu.

Định nghĩa về bệnh bướu máu dưới da

Bướu máu dưới da là một bệnh lý mạch máu thường xảy ra ở trẻ sơ sinh với 59% trường hợp xuất hiện ngay sau khi chào đời, 40% trong tháng đầu và 30% ở trẻ đẻ non có cân nặng dưới 1,8kg. Bệnh này phát triển do sự tăng sinh bất thường của tế bào lót mạch máu (nội mô).

Các vết bướu máu thường có màu đỏ và hơn 80% trường hợp nằm ở vùng đầu, mặt và cổ, chủ yếu nằm ở ngoài da hoặc dưới lớp mô mỡ dưới da. Tuy nhiên, cũng có một số ít trường hợp bướu máu có thể xuất hiện ở nội tạng như gan, phổi, ruột và thậm chí ở não.

Bướu máu thường phát triển rất nhanh vào giai đoạn từ 2 đến 9 tháng tuổi, đây là thời kỳ tăng trưởng của bướu. Sau đó, bướu sẽ phát triển chậm rãi và dần dần đi vào giai đoạn thoái hóa, biến chuyển thành bướu sợi, mỡ, hoặc hòa lẫn vào mô mỡ bình thường.

Quá trình thoái hóa thường xảy ra khoảng 50% khi trẻ đạt khoảng 5 tuổi, 70% khi trẻ 7 tuổi và hoàn toàn thoái triển khi trẻ 10 - 12 tuổi. Hầu hết các trường hợp bướu máu ở trẻ là nhỏ và "lành tính". Tuy nhiên, một số trường hợp có thể nghiêm trọng hơn. Hiện vẫn chưa có thống kê chính xác về tỷ lệ nguy hiểm do bướu máu ở trẻ nhỏ.

Nguyên nhân gây bệnh bướu máu dưới da

Bướu máu là một khối u lành tính, hình thành do tế bào lót mạch máu (nội mô) phát triển một cách không bình thường và nhanh chóng.

Điều quan trọng cần lưu ý là bướu máu dưới da không phải là bệnh di truyền và nó không liên quan đến bất kỳ yếu tố nào như thuốc, thức ăn mà mẹ bầu sử dụng trong thời kỳ mang thai. Nguyên nhân gây ra bướu máu vẫn chưa được xác định rõ ràng ở thời điểm hiện tại. Có nhiều giả thuyết về nguyên nhân của bệnh này, một trong số đó là:

• U nhú phát triển từ phôi thai, có thể xuất phát từ di tích của trung bì phôi thai.
• Một nguyên nhân khả thi khác là nhiễm virus gây u nhú trên người (Human Papillomavirus - HPV) từ mẹ sang thai kỳ mang bầu và khi sinh con. Virus HPV này có thể gây sự mất kiểm soát trong quá trình tăng sinh tế bào nội mạch của mạch máu.
• Một nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng ở trẻ mắc u nhú, nồng độ của hormone 17-Beta Estradiol thường cao hơn bình thường.
• Heparin, một loại dưỡng bào, cũng có thể góp phần kích thích sự tăng sinh của tế bào sợi và tế bào nội mạch trong quá trình phát triển u nhú ở trẻ.

Một số triệu chứng của bệnh

Bướu máu dưới da thường xuất hiện ở vùng da và thể hiện thông qua ba cấp độ biểu hiện khác nhau:

• Cấp độ nhẹ: Da có sự thay đổi màu sắc, thường là màu đỏ, đỏ tím hoặc nhạt xanh. Ở cấp độ này, bướu máu thường không tạo thành một khối u nổi lên, chỉ xuất hiện như những vết sẹo hoặc vết thay đổi trên da, đặc biệt thường thấy ở trẻ sơ sinh.
• Cấp độ trung bình: Bướu máu phát triển thành một khối u thực sự, nổi lên và có hình dáng và kích thước rõ ràng. Màu sắc của nó thường giữ nguyên, tương tự như màu của máu bên trong khối u.
• Cấp độ nặng: Tình trạng này tương tự cấp độ trung bình nhưng có thể kèm theo việc khối u bị vỡ hoặc gây ra biến chứng. Nếu bướu máu xuất hiện trên bề mặt da, nó có thể chảy máu, còn nếu bướu máu nằm sâu trong cơ thể, nó có thể gây ra loét da. Ngoài ra, khi bướu máu lớn dần và chèn ép vào cơ quan bên trong, nó có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng.

Gợi ý một số phương pháp điều trị bướu máu dưới da

Có một số phương pháp điều trị bướu máu dưới da được áp dụng như sau:

• Sử dụng Laser (tia xạ, đốt): Phương pháp này thường được áp dụng đối với các dị dạng mạch máu loại mao mạch (còn gọi là bớt rượu vang). Thời điểm tốt nhất để bắt đầu điều trị bằng laser là từ 3 - 6 tháng tuổi và điều trị cách nhau 2 tháng.
• Uống thuốc: Hiện có hai loại thuốc có thể được sử dụng cho trẻ. Loại đầu tiên là Corticoid uống, nhưng cần thận trọng vì thuốc này có nhiều tác dụng phụ và chỉ khoảng 1/3 trẻ đáp ứng tốt. Loại thứ hai là Propranolol, được sử dụng với liều rất thấp, là 0.5 - 1 mg/kg/ngày. Tuy nhiên, vì đây là thuốc tác động đến tim mạch, phụ huynh tuyệt đối không được tự ý cho trẻ uống thuốc mà phải tuân theo chỉ định của bác sĩ.
• Tiêm Corticoid: Phương pháp sử dụng Corticoid này có hiệu quả đáng kể và ít nguy hiểm hơn so với uống Corticoid. Chích thuốc trực tiếp vào vị trí cần điều trị, kèm theo theo dõi định kỳ, là biện pháp hiệu quả, đặc biệt là với bướu máu ở tuyến mang tai.
• Phẫu thuật: Thường thì chỉ có ít trường hợp được chỉ định phẫu thuật, đặc biệt khi bướu máu gây ảnh hưởng đến chức năng cơ thể hoặc gây biến dạng ở vị trí nó nằm, đặc biệt là khi bướu ở vùng mắt, ống tai, đường thở và cần phải được đánh giá cẩn thận bởi bác sĩ chuyên khoa.

Những cách phòng tránh bướu máu dưới da

Để đảm bảo trẻ không mắc bướu máu dưới da, bố mẹ cần tuân theo các quy tắc sau đây để phòng ngừa:

• Tránh tiếp xúc hoặc hạn chế tiếp xúc với môi trường có hóa chất độc hại, đặc biệt trong thời kỳ mang thai.
• Trong thời kỳ mang thai, bà bầu cần tiêm đủ các loại vaccine theo lịch trình, hạn chế tiếp xúc với các nguồn nguy cơ gây bệnh và tránh nhiễm các loại virus và vi khuẩn.
• Trong trường hợp mắc bệnh, không nên tự ý sử dụng thuốc mà phải tới gặp bác sĩ để được tư vấn, điều trị và sử dụng thuốc theo chỉ định của chuyên gia.
• Duy trì quá trình theo dõi siêu âm thai định kỳ để kiểm tra tình trạng phát triển của thai nhi, nhằm phát hiện và đối phó với bất thường có thể xảy ra. Bữa ăn nên đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho cả mẹ và thai nhi và bổ sung các loại vitamin cần thiết để đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh và đủ tháng của thai nhi.
• Kiểm soát môi trường và hạn chế tiếp xúc với các nguyên nhân từ bên ngoài, đồng thời điều trị kịp thời những tổn thương tại các mạch máu do côn trùng cắn, chấn thương hoặc vết thương khác để giảm nguy cơ mắc bướu máu dưới da.
• Khi phát hiện trẻ có triệu chứng của bướu máu dưới da, bố mẹ không nên bỏ qua mà nên đưa trẻ đến bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời và hiệu quả.

Mặc dù bướu máu dưới da là một tình trạng bệnh lý lành tính, nhưng vẫn có một số biến chứng hiếm hoi có thể xảy ra. Vì vậy, nếu phát hiện trẻ có các triệu chứng như bướu máu dưới da hoặc các vết thay đổi màu sắc trên da, phụ huynh nên không chần chừ mà sớm đưa trẻ đến bệnh viện để tiến hành kiểm tra, đặt chẩn đoán và bắt đầu quá trình điều trị kịp thời và hiệu quả.