Tế bào gốc nhau thai và những điều cần biết

Tế bào gốc nhau thai được nghiên cứu và ứng dụng trong điều trị nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Với khả năng biệt hóa thành các tế bào khác nhau, tế bào gốc nhau thai mở ra triển vọng lớn trong việc điều trị các bệnh về máu, miễn dịch, thần kinh, tim mạch, và nhiều bệnh lý khác. Bài viết dưới đây sẽ khám phá tiềm năng và ứng dụng của loại tế bào gốc này trong y học, tham khảo ngay nhé!

Tế bào gốc nhau thai là gì?

Tế bào gốc từ nhau thai (placental-stem cells) hay tế bào gốc rau thai, là loại tế bào gốc có nguồn gốc từ mô hoặc máu của nhau thai trẻ sơ sinh. Những tế bào này được chiết tách từ nhau thai sau khi em bé ra đời. Nhau thai bám chặt vào tử cung của người mẹ, đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa hệ miễn dịch của mẹ để thai nhi có thể làm tổ, đồng thời cung cấp dưỡng chất và tiết hormone giúp điều chỉnh các chức năng sinh lý của cả mẹ và thai nhi.

Nhau thai được hình thành từ các tế bào gốc ngoài phôi, bao gồm các loại tế bào chính như tế bào biểu mô, tế bào tạo máu và tế bào nuôi dưỡng. Đây là nguồn cung cấp phong phú các tế bào gốc tạo máu (HSC) và tế bào gốc trung mô (MSC), chủ yếu được tìm thấy tại các vùng như màng đệm, màng ối và nhung mao của nhau thai.

Ưu điểm của tế bào gốc từ nhau thai

Tế bào gốc từ nhau thai mang lại nhiều ưu điểm sinh học nổi bật, bao gồm:

• Quá trình thu thập nhau thai đơn giản và nhanh chóng mà không gây xâm lấn hay ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Vì nhau thai được xem là vật liệu sinh học dư thừa, việc thu thập không gặp nhiều vấn đề về đạo đức và pháp lý.
• Tế bào gốc trung mô từ nhau thai có khả năng sinh trưởng mạnh mẽ, sản sinh ra các cytokine có giá trị điều trị cao và dễ dàng nhân lên trong môi trường ống nghiệm.
• Nhau thai chứa nhiều loại tế bào có thể phân lập từ các khu vực khác nhau. Chẳng hạn như tế bào tạo máu có thể lấy từ màng niệu, màng đệm hoặc túi noãn hoàng, còn tế bào trung mô có thể thu được từ màng đệm và màng ối.
• Tế bào gốc đa năng từ nhau thai có khả năng biệt hóa thành nhiều loại tế bào khác nhau như tế bào mỡ, tế bào cơ, tế bào tim, tế bào nội mô, tế bào tụy, tế bào xương, tế bào gan, tế bào phổi và tế bào thần kinh.
• Việc sử dụng tế bào gốc từ nhau thai giúp giảm thiểu nguy cơ thải ghép khi áp dụng trong điều trị.

Tế bào gốc nhau thai được ứng dụng ra sao?

Y học hiện nay trên thế giới đang tích cực nghiên cứu và ứng dụng tế bào gốc nhau thai trong điều trị nhiều bệnh lý nghiêm trọng ở con người. Cụ thể như sau:

• Tế bào gốc tạo máu từ nhau thai mang đến tiềm năng lớn trong việc điều trị các bệnh lý liên quan đến máu và các bệnh tự miễn. Những tế bào này có khả năng sản sinh ra mọi loại tế bào máu, bao gồm các tế bào thuộc dòng tủy như bạch cầu đơn nhân, đại thực bào, bạch cầu ái toan, bạch cầu ái kiềm, bạch cầu trung tính, hồng cầu, tiểu cầu và tế bào dạng sợi, cũng như các tế bào thuộc dòng lympho như tế bào T, tế bào B và tế bào NK.
• Các chất tiết từ tế bào gốc trung mô và tế bào gốc nuôi dưỡng trong nhau thai cũng mang lại tiềm năng tái tạo tế bào, hỗ trợ liệu pháp chống lão hóa và ứng dụng trong điều trị các rối loạn thần kinh, miễn dịch.
• Trong lĩnh vực điều trị bệnh tim mạch, các nhà nghiên cứu đã phát hiện một nhóm tế bào gốc biểu hiện Cdx2 từ nhau thai có khả năng di chuyển đến mô tim bị tổn thương và biệt hóa thành các tế bào tim và mạch. Những tế bào này có khả năng phục hồi các mô tim bị hư hại trong bệnh nhồi máu cơ tim.
• Tế bào gốc trung mô từ nhau thai có khả năng biệt hóa thành tế bào beta của đảo tụy, từ đó hỗ trợ tái tạo tế bào beta và ngăn ngừa tổn thương thận ở động vật mắc bệnh tiểu đường.

Tuy nhiên, việc nghiên cứu, thử nghiệm lâm sàng và ứng dụng thực tế của tế bào gốc từ nhau thai vẫn đang tiếp tục được các nhà khoa học nghiên cứu một cách sâu rộng để đánh giá hiệu quả điều trị.

Tế bào gốc nhau thai được thu thập như thế nào?

Quá trình thu thập tế bào gốc từ nhau thai khá đơn giản và không gây đau đớn cho cả mẹ và bé. Ngay sau khi nhau thai được sổ ra ngoài, bác sĩ sẽ dùng các dụng cụ chuyên dụng để lấy mẫu mô hoặc máu từ nhau thai và đặt vào các dụng cụ chứa mẫu vô trùng.

Các mẫu mô này sau đó được chuyển đến phòng thí nghiệm tại trung tâm tế bào gốc để tiến hành các bước tách, phân lập và nuôi cấy tăng sinh. Trong đó, phương pháp tách chiết tế bào gốc từ mô nhau thai thường sử dụng enzyme hoặc dung dịch hóa học nhằm đạt hiệu quả tối ưu.

Sau khi đạt các tiêu chuẩn về chất lượng và số lượng, tế bào gốc từ nhau thai sẽ được lưu trữ tại ngân hàng mô. Thời gian lưu trữ sẽ tùy thuộc vào gói dịch vụ mà khách hàng lựa chọn.

Tế bào gốc từ nhau thai mang lại nhiều triển vọng trong việc phát triển các phương pháp điều trị mới cho nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Với khả năng biệt hóa thành các tế bào khác nhau và đặc tính miễn dịch ưu việt, tế bào gốc nhau thai mở ra cơ hội lớn trong việc cải thiện chất lượng điều trị và chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, việc nghiên cứu và ứng dụng tế bào gốc từ nhau thai vẫn cần tiếp tục được phát triển và hoàn thiện để đạt được hiệu quả tối ưu. Việc thu thập, lưu trữ và ứng dụng tế bào gốc từ nhau thai cần được thực hiện tại các cơ sở y tế uy tín, đảm bảo an toàn và chất lượng cao.