Thận âm dương lưỡng hư là gì? Giải pháp cải thiện chứng bệnh?

Cả nam và nữ đều có thận âm và thận dương. Thuật ngữ thận âm và thận dương trong Y học cổ truyền để chỉ hai năng lượng của thận. Cơ thể khỏe mạnh khi âm và dương cân bằng. Vậy khi thận âm và thận dương đều hư thì sao? Hãy tham khảo bài viết sau để tìm hiểu điều gì xảy ra khi âm dương ở thận mất cân bằng hay chứng thận âm dương lưỡng hư là như thế nào?

Thận âm dương lưỡng hư là gì?

Chứng thận âm dương lưỡng hư chỉ tình trạng thận bị thiếu hụt năng lượng âm và dương, tạo điều kiện gây nên nhiều căn bệnh nguy hiểm cho cơ thể.

Thận âm hư là gì?

Theo Y học cổ truyền, thận âm chịu trách nhiệm về dinh dưỡng, duy trì trạng thái khỏe mạnh của cơ thể. Ở góc độ tinh dịch, âm khí làm tăng độ cương cứng. Thận âm hư là tình trạng suy yếu của âm khí, khiến cơ thể mất đi sự dẻo dai, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Thận dương hư là gì?

Thận dương chịu trách nhiệm về tinh thần, giúp cơ thể nhanh nhẹn, ấm áp và tăng ham muốn. Khi khí dương trở nên suy yếu, người bệnh dễ bị mệt mỏi, thường xuyên cảm thấy lạnh, cử chỉ chậm chạp và không còn hứng thú với việc quan hệ tình dục.

Nguyên nhân khiến thận âm dương lưỡng hư

Khi tìm nguyên nhân gây thận âm dương lưỡng hư, cần xét tổng hòa nguyên nhân khiến cả thận âm hư và thận dương hư. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp:

• Quá trình lão hóa: Khi tuổi ngày càng tăng, thận âm sẽ suy yếu. Quá trình lão hóa tự nhiên không thể duy trì năng lượng ở thận âm.
• Quan hệ tình dục quá độ: Thận âm hư do quan hệ tình dục với tần suất cao và quan hệ bừa bãi.
• Quá trình sinh sản ở nữ: Phụ nữ đã trải qua quá trình sinh sản thường gặp chứng thận âm hư. Sự thay đổi nội tiết làm suy yếu năng lượng ở thận âm và hình thành bệnh.
• Sử dụng rượu bia, thuốc lá, cà phê và chất kích thích khiến năng lượng ở thận âm suy yếu.
• Tiếp xúc với môi trường lạnh quá lâu dẫn đến tình trạng thận dương hư.
• Ảnh hưởng của bệnh: Hội chứng thận âm dương lưỡng hư còn do một số bệnh mạn tính, bệnh ở thận.

Các triệu chứng của thận âm hư và thận dương hư

Để nhận biết bạn có mắc hội chứng thận âm dương lưỡng hư hay không, bạn có thể theo dõi những biến đổi trên cơ thể liên quan đến thận âm và thận dương.

Biểu hiện thận âm hư

Thận âm góp phần vào quá trình lọc và bài tiết của thận. Ngoài ra, thận âm chịu trách nhiệm về dinh dưỡng. Do âm khí hỗ trợ cho quá trình cương cứng nên khi thận âm hư, biểu hiện thường thấy là sự rối loạn xuất tinh, mộng tinh, giảm ham muốn, giảm chất lượng trong chuyện "chăn gối".

Bệnh thận âm hư còn có các triệu chứng như:

• Đau eo, đầu gối;
• Hoa mắt, chóng mặt;
• Ù tai;
• Mất ngủ;
• Tóc rụng nhiều;
• Tiết nhiều mồ hôi;
• Nước tiểu vàng, phân khô;
• Sụt cân,…

Dấu hiệu thận dương hư

Do thận dương chủ về tinh thần nên khi thận dương hư sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của người bệnh với các biểu hiện:

• Cử động chậm chạp, cơ thể mệt mỏi;
• Cơ thể thường có cảm giác lạnh buốt, không được sưởi ấm;
• Màu lưỡi nhợt nhạt;
• Giảm ham muốn tình dục;
• Nữ giới có kinh nguyệt không đều, ít kinh hoặc bế kinh.

Nếu bạn có một hoặc một vài biểu hiện trên, khả năng cao bạn đang mắc chứng thận âm dương lưỡng hư. Tuy nhiên, để đánh giá chính xác tình trạng của thận, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và thực hiện các xét nghiệm chức năng thận.

Người bị thận âm hư nên và không nên ăn gì? 

Ngoài các bài thuốc Đông y, người bị thận âm hư nên ăn các thực phẩm thanh mát giúp sinh tân dưỡng âm nhằm hồi phục bệnh nhanh chóng, cụ thể gồm:

• Thịt vịt: Có tác dụng bổ âm và thanh hư nhiệt cho cả năm tạng trong cơ thể. Nên ăn thịt vịt khoảng 2 - 3 lần/tuần để cải thiện triệu chứng của thận âm hư.
• Cật lợn: Cung cấp các thành phần dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể nói chung và thận âm nói riêng như vitamin A, B1, canxi, sắt, phospho,...
• Trứng gà: Trong thực phẩm này có chứa các chất dinh dưỡng có hiệu quả trong tư âm nhuận táo. Tuy nhiên, người bệnh chỉ nên ăn 1 - 2 quả/tuần và tốt nhất nên ăn cả lòng đỏ và lòng trắng trứng.
• Sò điệp: Có tác dụng giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và cải thiện các triệu chứng của thận âm hư.
• Lươn: Giúp cải thiện tình trạng lo âu, mệt mỏi và giúp tăng cường chất lượng tinh trùng ở nam giới.

Bên cạnh đó, người bị thận âm hư nên tránh sử dụng các thực phẩm, đồ uống sau:

• Thực phẩm chứa nhiều đường, nhiều muối.
• Thực phẩm và thức uống chứa quá nhiều kali và phospho.
• Thực phẩm giàu protein.
• Không sử dụng rượu bia, các chất kích thích, hút thuốc lá,...

Kết hợp với chế độ ăn uống, người bệnh cần kiên trì tập luyện thể dục thể thao đều đặn giúp cho cơ thể khỏe mạnh, hệ bài tiết hoạt động tốt, đặc biệt cần khám sức khỏe định kỳ để phát hiện bệnh kịp thời và có hướng chữa trị phù hợp.

Người bị thận dương hư có chế độ ăn và sinh hoạt ra sao?

Để cải thiện tình trạng thận dương hư, bệnh nhân cần lưu ý chế độ ăn uống và duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh như sau:

Về chế độ dinh dưỡng

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, bệnh nhân mắc thận dương hư nên bổ sung tinh bột cho cơ thể như ngô, lúa gạo, lúa mì,… cùng với thực phẩm giàu chất xơ như rau và các loại hoa quả.

Trong trường hợp người bệnh có tiền sử mắc bệnh rối loạn đường huyết, đái tháo đường, nên bổ sung lượng tinh bột vừa đủ cho cơ thể nhằm hạn chế những biến chứng nguy hiểm xảy ra do dung nạp quá nhiều tinh bột hoặc tốt nhất nên hỏi ý kiến bác sĩ về chế độ ăn uống.

Người bị thận dương hư cần hạn chế các món ăn có nhiều dầu mỡ, thực phẩm cay nóng hoặc các món được chế biến từ nội tạng động vật. Ngoài ra, người bệnh cũng cần tránh đồ uống có cồn, có ga hoặc caffeine.

Về chế độ sinh hoạt

Bệnh nhân mắc thận dương hư hạn chế tình trạng quan hệ bừa bãi và nên quan hệ tình dục điều độ. Trong giai đoạn điều trị, người bệnh cần tăng cường sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh thần. Nên dành ít nhất 30 phút/ngày để tập thể dục thể thao nhằm cải thiện sức khỏe.

Đặc biệt, người bệnh nên cân bằng giữa thời gian làm việc và thời gian nghỉ ngơi, hạn chế tình trạng căng thẳng, lo lắng trong thời gian dài. Tập ngủ đủ giấc cũng là một thói quen tốt mang lại lợi ích đối với sức khỏe của người bệnh thận dương hư.

Tóm lại, chứng thận âm dương lưỡng hư là vấn đề sức khỏe mà chúng ta không nên xem thường. Nếu phát hiện dấu hiệu bất thường, người bệnh nên đi khám bệnh để tránh những ảnh hưởng xấu đối với sức khỏe thể chất và cả tinh thần. Bên cạnh việc điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ, người bệnh nên kết hợp với thói quen ăn uống khoa học và sinh hoạt lành mạnh.