Thành phần dinh dưỡng và công dụng của bột gạo với sức khỏe

Bột gạo được ví như tinh hoa từ hạt gạo, đã đồng hành cùng đời sống ẩm thực của con người từ bao đời nay. Bột gạo không chỉ là nguyên liệu làm nên những món ăn ngon miệng mà còn mang đậm bản sắc văn hóa của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Những bà mẹ Việt nấu bột gạo cho bé ăn dặm, làm ra những chiếc bánh cuốn mềm mại, bánh xèo giòn tan, bánh bò núng nính,… Vậy thành phần dinh dưỡng có trong loại bột này và công dụng của nó với sức khỏe là gì?

Thành phần dinh dưỡng của bột gạo

Bột gạo là một nguyên liệu quen thuộc trong gian bếp của mỗi gia đình, được tạo ra từ quá trình xay mịn hạt gạo. Việc sử dụng bột gạo để làm bánh, làm các món ăn đã có từ rất lâu đời và phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới trong đó có nước ta.

Bột gạo được phân loại dựa trên loại gạo được sử dụng để sản xuất bột. Các loại bột gạo phổ biến nhất là bột gạo tẻ, bột gạo nếp, bột gạo tinh chế và bột gạo lứt. Bột gạo tẻ, làm từ gạo tẻ, có kết cấu mịn, ít dẻo và thường được sử dụng để làm các loại bánh như bánh xèo, bánh cuốn, bánh đúc. Trong khi đó, bột gạo nếp, làm từ gạo nếp, có độ dẻo cao, thường được dùng để làm bánh giầy, bánh trôi và các món ăn truyền thống khác. Bột gạo tinh chế làm từ gạo trắng tinh chế, trong khi bột gạo lứt được làm từ gạo lứt nguyên cám, nguyên mầm.

Thành phần dinh dưỡng trong bột gạo lứt cao hơn bột gạo trắng vì bản thân gạo lứt giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất hơn gạo tinh chế. Ước tính trong 100g bột gạo trắng có khoảng:

• Calo (kcal) 365;
• Lipid 1.4g;
• Kali 76mg;
• Carbohydrat 80g;
• Chất xơ 2.4g;
• Đường 0.1g;
• Protein 6g;
• Canxi 10mg;
• Sắt 0.4mg;
• Vitamin B6 0.4mg;
• Vitamin B12 0µg;
• Magie 35mg.

Lợi ích sức khỏe của bột gạo

Bột gạo không chỉ mang đến hương vị thơm ngon mà còn chứa đựng nhiều lợi ích bất ngờ cho sức khỏe.

Hỗ trợ chức năng gan

Choline là một chất dinh dưỡng quan trọng có trong bột gạo. Nó đóng vai trò như một "người vận chuyển" giúp đưa chất béo từ gan đến các tế bào khác. Việc bổ sung choline qua việc tiêu thụ bột gạo có thể góp phần cải thiện chức năng gan, bảo vệ gan khỏi tổn thương.

Lựa chọn lý tưởng cho người không dung nạp gluten

Bệnh celiac là một căn bệnh tự miễn gây ra tổn thương nghiêm trọng ở ruột non khi tiếp xúc với gluten. Bột gạo hoàn toàn không chứa gluten. Vì vậy, nó là một lựa chọn an toàn cho những người mắc bệnh celiac, dị ứng gluten hoặc không dung nạp gluten.

Bột gạo cung cấp năng lượng dồi dào

Tinh bột, thành phần chính trong bột gạo, là nguồn cung cấp năng lượng quan trọng cho cơ thể. Năng lượng từ tinh bột được sử dụng để nuôi dưỡng các tế bào, đặc biệt là não bộ, giúp toàn bộ cơ thể hoạt động hiệu quả.

Bột gạo tốt cho làn da của bạn

Một số nghiên cứu cho thấy, các hợp chất như axit ferulic và PABA có trong bột gạo có khả năng hấp thụ tia UV, giúp bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời. Đây là lý do nhiều phụ nữ dùng bột gạo để làm mặt nạ dưỡng da.

Axit phytic, một loại AHA tự nhiên có trong bột gạo, có khả năng tẩy tế bào chết, làm sạch lỗ chân lông và giảm viêm. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh hiệu quả của axit phytic trong việc điều trị mụn trứng cá và làm sáng da.

Làm lành tổn thương trên da

Allantoin, một hợp chất khác có trong bột gạo, có tác dụng làm dịu da, giảm viêm và thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào da. Điều này giúp vết thương trên da mau lành và giảm nguy cơ hình thành sẹo.

Tăng cường sức khỏe tổng thể

Bột gạo chứa nhiều vitamin và khoáng chất như vitamin nhóm B, kẽm, magie,... Những thành phần dinh dưỡng này đều góp phần vào việc tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại bệnh tật.

Cách lựa chọn và bảo quản bột gạo

Để chọn được loại bột gạo chất lượng, bạn nên chú ý đến một số yếu tố sau:

• Màu sắc: Bột gạo nguyên chất thường có màu trắng ngà hoặc hơi ngả vàng, không quá trắng hoặc quá tối màu. Nên tránh những loại bột có màu sắc bất thường, có thể đã bị pha trộn hoặc bảo quản không đúng cách.
• Mùi vị: Bột gạo ngon có mùi thơm nhẹ, đặc trưng của gạo. Tránh chọn những loại bột có mùi lạ, hôi hoặc chua.
• Độ mịn: Bột gạo mịn, không vón cục, dễ dàng hòa tan trong nước.
• Nguồn gốc: Lựa chọn sản phẩm của các thương hiệu uy tín, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Nên ưu tiên các sản phẩm được sản xuất từ gạo trong nước, đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm.

Để bột gạo giữ được độ tươi ngon và không bị mốc, bạn cần bảo quản đúng cách. Bột gạo nên được bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh để bột gạo ở những nơi ẩm thấp, dễ sinh nấm mốc. Sau khi sử dụng, bạn hãy đậy kín miệng bao bì để tránh côn trùng xâm nhập và bột bị ẩm. Ánh nắng mặt trời có thể làm giảm chất lượng của bột gạo, khiến bột bị mất mùi thơm và dễ bị ôi thiu. Vì vậy, bạn nên tránh để bột gạo ở nơi ánh nắng chiếu trực tiếp. Để bảo quản bột gạo trong thời gian dài, bạn nên chuyển bột gạo vào hộp kín, có nắp đậy và để ở nơi khô ráo.

Lưu ý khi dùng bột gạo để tốt nhất cho sức khỏe

Mặc dù bột gạo mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng để có một chế độ ăn uống cân bằng và khoa học, bạn nên kết hợp bột gạo với các loại thực phẩm khác. Tiêu thụ quá nhiều tinh bột từ bột gạo, đặc biệt là các món ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, có thể dẫn đến tăng cân.

Bột gạo trắng có chỉ số đường huyết (GI) cao, khiến lượng đường trong máu tăng nhanh sau khi ăn. Chúng có thể gây ra các vấn đề như tăng cân, béo phì, tiểu đường type 2 và các bệnh liên quan đến tim mạch. Tốt nhất bạn nên dùng các loại bột gạo nguyên cám, gạo lứt có chỉ số GI thấp hơn lại giàu chất xơ và các vitamin khoáng chất hơn. Người mắc bệnh celiac nên chọn mua bột gạo ở địa chỉ uy tín để tránh sử dụng phải bột gạo bị nhiễm gluten.

Bột gạo là nguyên liệu đã và đang góp phần làm phong phú thêm kho tàng ẩm thực của nhân loại. Với những đặc tính nổi bật và ứng dụng rộng rãi, bột gạo mang đến cho những người yêu thích ẩm thực nhiều món ăn hấp dẫn. Bột gạo cũng được sử dụng như một nguyên liệu làm đẹp tự nhiên an toàn. Hãy yên tâm khám phá và tận hưởng những lợi ích mà bột gạo mang lại bạn nhé!

Xem thêm: Thành phần dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe của bột nếp