Tháp dinh dưỡng cho bà mẹ sau sinh khoa học giúp đủ sữa cho con

Tháp dinh dưỡng cho bà mẹ sau sinh và cho con bú là chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp bổ sung đầy đủ các chất cần thiết để đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé. Mẹ có chế độ dinh dưỡng tốt có thể phục hồi nhanh hơn và có đủ sữa cho con bú.

Mẹ có chế độ dinh dưỡng tốt có thể phục hồi nhanh hơn và có đủ sữa cho con bú

Vai trò của dinh dưỡng đối với các mẹ sau sinh và đang cho con bú

Trong quá trình chuyển dạ và sinh con, người mẹ tiêu tốn rất nhiều năng lượng. Sau khi sinh, một lượng máu lớn bị mất đi và các chất dinh dưỡng sẽ được huy động để sản xuất ra sữa non. Theo khuyến cáo của WHO, các bà mẹ nên cho con bú càng sớm càng tốt trong vòng một giờ sau khi sinh. Sau đó, mẹ nên nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ 6 tháng đầu sau sinh và tiếp tục duy trì bú mẹ đến khi bé đủ 24 tháng tuổi. Trong giai đoạn này, chế độ ăn uống của mẹ rất quan trọng đối với sức khỏe của cả mẹ và em bé. Người mẹ có sức khỏe tốt thì sữa mẹ mới chất lượng.

Trẻ cần được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu sau sinh

Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, các mẹ đang cho con bú cũng cần cân bằng giữa lao động và nghỉ ngơi hợp lý, giữ cho tinh thần thoải mái để có thể cung cấp đủ lượng sữa cho con.

Tháp dinh dưỡng cho bà mẹ sau sinh

Sau khi sinh và trong khi cho con bú, chế độ dinh dưỡng tốt đảm bảo rằng người mẹ có đủ sữa để nuôi con. Sau khi sinh người mẹ mất nhiều năng lượng, các chất dinh dưỡng cũng được huy động để sản xuất sữa nên nhu cầu dinh dưỡng của người mẹ rất cao, cao hơn cả trong thời kỳ thai nghén.

Tháp dinh dưỡng cho bà mẹ sau sinh cung cấp thông tin toàn diện về chế độ dinh dưỡng

Tháp dinh dưỡng của Bộ Y tế cung cấp thông tin toàn diện về chế độ ăn uống của phụ nữ đang cho con bú. Thông tin dưới đây phân tích nhu cầu dinh dưỡng và tháp dinh dưỡng cho bà mẹ sau sinh để tham khảo.

Nhu cầu năng lượng

Nhu cầu năng lượng của bà mẹ cho con bú có thể lớn hơn 500Kcal so với khi không mang thai hay cho con bú. Lượng năng lượng này tương đương với 3 lưng bát cơm kết hợp cả thức ăn.

Tuy nhiên, nhu cầu năng lượng của phụ nữ đang cho con bú cũng phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe, thể chất của mỗi người trong thai kỳ. Nếu người mẹ được chăm sóc trong thời kỳ mang thai, dinh dưỡng đầy đủ, tăng cân khoảng 10 - 12kg thì lượng thức ăn mỗi ngày cần cung cấp vào khoảng 2260 - 1550Kcal.

Với những mẹ không được cung cấp đủ dinh dưỡng trước và trong khi mang thai thì cần được bổ sung nhiều dinh dưỡng hơn trong thời kỳ cho con bú. Mẹ cho con bú nên bổ sung đa dạng các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe để bù lại lượng dưỡng chất bị thiếu hụt trước đó.

Nhóm thực phẩm thiết yếu

Tinh bột

Mẹ sau sinh cần có chế độ dinh dưỡng gồm nhiều tinh bột hơn so với người bình thường. Theo tháp dinh dưỡng, mẹ nên ăn đủ 14,5 đơn vị ngũ cốc mỗi ngày.

Chất đạm

Đạm là một chất dinh dưỡng khác cũng cần phải được cung cấp đầy đủ. Bộ Y tế khuyến cáo các mẹ đang cho con bú nên bổ sung khoảng 7 đơn vị đạm mỗi ngày trong 6 tháng đầu. Trong đó, nên cân bằng giữa đạm động vật và đạm thực vật. Đạm động vật ít nhất nên chiếm 30% tổng lượng đạm toàn cơ thể. Hãy chọn thực loại phẩm giàu đạm và nhiều chất dinh dưỡng.

Mỗi đơn vị khẩu phần trong nhóm thức ăn cung cấp chất đạm được tính theo tháp dinh dưỡng ở trên. Ngoài ra, bạn có thể tính như sau: 100g thịt hoặc cá chứa khoảng 20g protein mà cơ thể có thể hấp thụ. Đối với các loại đậu, đỗ thì lượng protein khoảng 10g. Ngoài ra, mẹ đang cho con bú nên uống khoảng 6,5 đơn vị sữa mỗi ngày hoặc ăn các thực phẩm chế biến từ sữa như phô mai, sữa chua... Chỉ nên ăn cá khoảng ba lần một tuần.

Chất béo lành mạnh

Nhóm chất béo trong tháp dinh dưỡng là nhóm cần hạn chế và chỉ dùng với lượng vừa đủ. Tuy nhiên, trong tháp dinh dưỡng cho bà mẹ sau sinh, nhu cầu về chất béo vẫn sẽ cao hơn người bình thường. Năng lượng cung cấp từ chất béo nên chiếm khoảng 20 - 30%.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích các mẹ đang cho con bú nên sử dụng chất béo chứa nhiều axit béo không no như dầu thực vật hay dầu cá. Đây là những nguồn chất béo lành mạnh cho cơ thể và cung cấp nhiều dưỡng chất khác cho mẹ.

Vitamin và các khoáng chất

Vitamin và khoáng chất là thành phần thiết yếu trong tháp dinh dưỡng cho bà mẹ sau sinh. Phụ nữ mang thai và cho con bú cũng nên sử dụng thêm các loại thực phẩm chức năng bổ sung vitamin để đảm bảo cơ thể được cung cấp đủ vitamin.

Nước

Trong thời kỳ cho con bú, hàm lượng nước bổ sung cho mẹ rất quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sản xuất sữa. Phụ nữ cho con bú nên uống nhiều nước, từ 2 - 2,5l nước mỗi ngày.

Bữa ăn của bà mẹ sau sinh cần đa dạng các loại thực phẩm

Ngoài việc áp dụng một chế độ dinh dưỡng hợp lý, mẹ sau sinh cũng nên kết hợp lối sống lành mạnh với việc luyện tập thể dục thể thao hàng ngày, ngủ đủ giấc và giữ cho tâm trạng luôn thoải mái.

Những thực phẩm các mẹ sau sinh nên kiêng

Trong thời kỳ cho con bú, mẹ cần lưu ý về chế độ dinh dưỡng để không ảnh hưởng đến chất lượng sữa cho bé hàng ngày. Nếu trẻ có biểu hiện lạ sau khi mẹ ăn thực phẩm mới, mẹ cần xem lại thực đơn bữa đó và loại bỏ ngay thực phẩm không tốt.

• Gia vị: Các loại gia vị có độ nồng và mùi hăng như hành, tỏi sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến mùi vị của sữa mẹ khiến bé không chịu bú hoặc gây khó chịu cho dạ dày của bé nên mẹ tuyệt đối không sử dụng.
• Đồ ăn nhanh nhiều dầu mỡ: Đồ ăn nhanh như khoai tây chiên, gà rán… chứa nhiều calo nhưng lại ít chất dinh dưỡng nên mẹ nên hạn chế ăn. Đồng thời, hàm lượng dầu mỡ trong những đồ ăn này có thể gây ra các vấn đề về đối với sữa mẹ cũng như gây kích ứng dạ dày của trẻ. Ngoài ra, đồ ăn nhiều dầu mỡ khiến mẹ tích tụ mỡ xấu. Vì vậy, mẹ nên ưu tiên chọn các món ăn luộc, tránh đồ chiên xào.
• Đồ uống chứa caffein: Các loại đồ uống như cà phê và trà xanh có thể giúp mẹ tỉnh táo và giảm căng thẳng nhờ chứa caffein. Tuy nhiên, uống quá nhiều có thể khiến bé khó ngủ và dễ cáu kỉnh. Để có giấc ngủ ngon và cải thiện hệ tiêu hóa của mẹ và bé, mẹ nên thay thế bằng ca cao nóng.
• Đồ uống có cồn: Đồ uống có cồn ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh của cả mẹ và bé. Nếu phải sử dụng, mẹ cần ngưng cho con bú ít nhất 2 giờ để độ cồn được thải ra khỏi cơ thể, không đi vào sữa mẹ.
• Đậu phộng: Đây là loại thực phẩm dễ gây dị ứng như nổi mề đay, khó thở, tiêu chảy. Vì vậy, mẹ nên tránh các thực phẩm có chứa đậu phộng khi đang cho con bú để ngăn ngừa dị ứng ở trẻ.

Bên cạnh đó, còn có một số thực phẩm có thể gây mất sữa mà mẹ nên lưu ý như lá lốt, măng, lá bạc hà, mùi tây, bắp cải, lá dâu tằm...

Lượng dầu mỡ trong đồ ăn nhanh gây nhiều vấn đề đối với sữa mẹ

Quả thực, tháp dinh dưỡng cho bà mẹ sau sinh là cẩm nang gối đầu giường của mọi bà mẹ. Nuôi con là một hành trình dài đầy vất vả, bạn nên trang bị những kiến ​​thức cần thiết để hành trình đó nhẹ nhàng hơn, cùng gia đình tận hưởng trọn vẹn từng khoảnh khắc ý nghĩa khi có con. Chúng tôi mong muốn các bà mẹ sẽ áp dụng được chế độ dinh dưỡng thật tốt để đảm bảo có đủ sữa cho con bú, để mẹ có sức khỏe tốt nhất và con yêu được phát triển tối ưu.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Medlatec, Vinmec