Thừa cân có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư

Theo các nhà nghiên cứu, bệnh béo phì có mối liên hệ rất lớn với một số bệnh ung thư và các nhà nghiên cứu vẫn đang tìm hiểu thêm về mối quan hệ phức tạp này. Ví dụ, tăng cân ở một số thời điểm nhất định trong đời (thời thơ ấu và trưởng thành muộn) có thể tác động xấu đến cơ thể theo những cách khác nhau.

Thừa cân có thể làm tăng nguy cơ ung thư

Nghiên cứu đã chỉ ra béo phì là một yếu tố có nguy cơ gây ra nhiều bệnh ung thư, chiếm 40% tổng số ca ung thư được chẩn đoán mỗi năm ở Hoa Kỳ. Chúng bao gồm:

1. Ung thư thực quản
2. Ung thư vú (ở phụ nữ đã đến kỳ mãn kinh)
3. Ung thư đại trực tràng
4. Ung thư nội mạc tử cung (ung thư niêm mạc tử cung)
5. Ung thư túi mật
6. Ung thư dạ dày
7. Ung thư thận
8. Ung thư gan
9. Ung thư buồng trứng
10. Ung thư tuyến tụy
11. Ung thư tuyến giáp
12. Meningioma (một dạng ung thư não)
13. Đa u tủy (ung thư tế bào bạch cầu).

Mối liên hệ giữa bệnh ung thư và béo phì

Trong hầu hết các bệnh ung thư, rất khó để kết luận một cách chính xác là béo phì sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư ra sao. Hay nói một cách đơn giản hơn, vừa béo phì vừa mắc bệnh ung thư một lúc không có nghĩa là cái này gây ra cái kia. Trong một số trường hợp, có thể các yếu tố gây béo phì cũng ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư.

Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra các lý do giải thích cho việc béo phì có thể khiến cơ thể thay đổi theo chiều hướng làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư. Bao gồm:

• Mô mỡ sản xuất hormone estrogen. Ở mức cao, nó có thể làm tăng khả năng mắc bệnh ung thư vú, nội mạc tử cung và buồng trứng.

• Béo phì có thể làm tăng nồng độ insulin và yếu tố tăng trưởng giống insulin-1, có thể dẫn đến bệnh tiểu đường loại 2, kích thích tăng trưởng và phân chia tế bào. Ngược lại, căn bệnh này tăng nguy cơ thay đổi bất thường trong mã di truyền của các tế bào bình thường trước đó, dẫn đến nguy cơ cao mắc ung thư ruột kết, thận, tuyến tiền liệt và nội mạc tử cung.
• Béo phì có thể gây viêm mãn tính, có thể dẫn đến sỏi mật hoặc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Những tình trạng này có thể gây tổn thương DNA và làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư đường mật và các bệnh ung thư khác.
• Các tế bào mỡ tạo ra các hormone thúc đẩy hoặc ức chế sự phát triển của tế bào, làm thay đổi tuổi thọ trung bình của các tế bào trong cơ thể. Ví dụ, với những người mắc bệnh béo phì, trong cơ thể họ có lượng hormone leptin cao, hormone này làm giảm cảm giác no cùng với sự gia tăng sau đó của các hormone khác thúc đẩy sự phát triển của các tế bào bất thường. Các hormone cũng có thể làm cho các tế bào sinh sống lâu hơn bình thường, làm tăng nguy cơ chúng trở thành ung thư.

Một lĩnh vực khác đang nhận được nhiều sự chú ý là hệ vi sinh vật đường ruột - cộng đồng vi khuẩn, virus và nấm sống trong đường tiêu hóa của chúng ta. Vấn đề này rất quan trọng vì 60% hệ miễn dịch có trong ruột và bị ảnh hưởng bởi thực phẩm chế biến sẵn, lượng calo dư thừa, uống rượu và lạm dụng thuốc kháng sinh. Một hệ vi sinh vật bất thường là nguồn gốc của nhiều vấn đề y tế, từ béo phì, huyết áp cao, trầm cảm, tiểu đường và đến cả ung thư.

Biện pháp hạn chế rủi ro

Giảm cân khiến chúng ta sống khác đi. Người ta thường nói rằng một trong những cách giảm cân kém hiệu quả nhất là thực hiện “chế độ ăn kiêng”. Thay vào đó, bạn hãy xem nó như một lối sống mới, với thói quen ăn uống tốt hơn và tập thể dục nhiều hơn.

Về thực phẩm, bạn nên chuyển mục tiêu sang chế độ ăn nhiều thực vật hơn. Ít nhất phân nửa phần ăn của bạn nên có rau và salad không có chất bảo quản thực phẩm. Ăn những thực phẩm có màu sắc, bao gồm cà rốt, ớt, quả mọng, hành tây và cà chua. Protein cũng tốt cho cơ thể, nhưng bạn nên giảm thịt đỏ thay vào đó hãy ăn cá và thịt gia cầm.

Có nhiều chế độ ăn kiêng giúp giảm cân, nhưng khoa học đã chứng minh chế độ ăn kiêng Địa Trung Hải có thể giúp tuổi thọ của bạn kéo dài lâu. Chế độ ăn kiêng Địa Trung Hải bao gồm:

• Rau, trái cây, nguồn chất béo thực vật như bơ, thực phẩm có hàm lượng protein cao như đậu lăng, đậu xanh và đậu, và omega 3,6 như các loại hạt.
• Nguồn chất chống oxy hóa như quả mọng, trái cây có sắc đỏ.
• Các loại ngũ cốc.
• Dầu ôliu siêu nguyên chất.
• Cá (đặc biệt là cá giàu axit béo omega-3 như cá hồi, cá hồi chấm).
• Sữa chua nguyên chất Hy Lạp và phô mai trắng.
• Hạn chế thịt đỏ.
• Hạn chế đồ ngọt hoặc đồ uống có đường.
• Hạn chế rượu.

Hoạt động thể chất nhiều cũng có thể có tác động đáng kể đến cân nặng của bạn. Các hoạt động có lợi cho tim mạch bao gồm đi bộ, chạy, đạp xe và bơi lội là những lựa chọn tuyệt vời.

Nhưng một việc còn quan trọng hơn tất thảy đó là đừng bỏ bê việc tập tạ. Một điều dễ thấy rằng khi bạn đến độ tuổi từ 30 trở đi thì khối lượng cơ bắp sẽ bị giảm đáng kể, đặc biệt khi bạn bước qua tuổi 50. Để giảm cân, bạn nên duy trì hoặc rèn luyện cơ bắp, đồng thời tăng cường sức khỏe tổng thể, những điều này giúp ích cho việc ngăn ngừa trầm cảm, suy giảm chức năng và nguy cơ mắc bệnh ung thư.