Thuốc chống viêm không kê đơn là gì? Những lưu ý khi dùng thuốc cho trẻ em

Thuốc chống viêm không kê đơn là những sản phẩm thuốc chúng ta có thể mua trực tiếp mà không cần đơn thuốc từ bác sĩ. Thuốc được biết đến với khả năng giảm viêm và thường được sử dụng để giảm đau. Vậy, thuốc chống viêm không kê đơn là gì, cơ chế hoạt động và những lưu ý khi sử dụng thuốc ra sao?

Thuốc chống viêm không kê đơn là gì?

Các loại thuốc chống viêm không kê đơn là những sản phẩm dược phẩm mà bạn có thể mua trực tiếp từ các cửa hàng thuốc mà không cần phải có đơn thuốc được kê bởi bác sĩ. Trong số các loại này, thuốc chống viêm không steroid (NSAID) là một nhóm phổ biến, được biết đến với khả năng giảm viêm và giảm đau. Cụ thể, dưới đây là danh sách chi tiết các loại thuốc chống viêm không kê đơn:

• Aspirin liều cao: Một loại thuốc có chứa acid acetylsalicylic, có khả năng giảm đau, hạ sốt và giảm viêm.
• Ibuprofen (có thương hiệu như Motrin, Advil, Midol): Một loại thuốc có khả năng giảm đau, hạ sốt và giảm viêm, thường được sử dụng để điều trị đau nhức cơ bắp, đau sau mổ hoặc đau từ viêm khớp.
• Naproxen (có thương hiệu như Naprosyn, Aleve): Một loại thuốc cũng có tác dụng giảm đau, hạ sốt và giảm viêm, thường được sử dụng để điều trị đau do viêm khớp và đau cơ bắp.

Các loại thuốc chống viêm không kê đơn thường được coi là hiệu quả và an toàn khi sử dụng đúng cách. Chúng hoạt động nhanh chóng và ít gây ra tác dụng phụ so với corticosteroid. Tuy nhiên, người bệnh vẫn cần lưu ý đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tuân thủ liều lượng đề xuất để tránh các vấn đề sức khỏe có thể xảy ra.

Cơ chế hoạt động của thuốc chống viêm không kê đơn

Các loại thuốc chống viêm không kê đơn hoạt động bằng cách ngăn chặn sản xuất của prostaglandin - những chất gây ra sự kích thích đau và viêm. Prostaglandin là các hợp chất tự nhiên trong cơ thể, chúng tăng cường sự nhạy cảm của các dây thần kinh và gây ra cảm giác đau trong quá trình viêm. Ngoài ra, prostaglandin còn tham gia vào việc điều chỉnh nhiệt độ cơ thể.

Bằng cách ức chế sự hoạt động của prostaglandin, các loại thuốc chống viêm không kê đơn có thể giúp giảm viêm, giảm đau và hạ sốt. Thực tế, chúng còn có thể giúp giảm các triệu chứng không dễ chịu như:

• Đau lưng;
• Đau đầu;
• Đau cơ;
• Đau kinh nguyệt;
• Đau và cứng khớp do viêm khớp và các tình trạng viêm khác;
• Chấn thương hoặc bong gân khác;
• Đau sau một ca phẫu thuật.

Phân loại các dạng thuốc chống viêm không kê đơn

Các loại thuốc chống viêm không kê đơn hoạt động bằng cách ngăn chặn hoạt động của enzym cyclooxygenase (COX), một enzym quan trọng trong quá trình tạo ra prostaglandin - một hợp chất gây ra phản ứng viêm và đau. Trong cơ thể, có hai loại chính của COX là COX-1 và COX-2.

COX-1 thường có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày và đóng vai trò quan trọng trong duy trì chức năng của niêm mạc dạ dày. Trái lại, COX-2 thường được kích thích trong điều kiện viêm và góp phần vào quá trình viêm.

Hầu hết các loại thuốc chống viêm không kê đơn không đặc hiệu, có nghĩa là chúng ức chế cả COX-1 và COX-2. Thuốc ảnh hưởng đến sự bảo vệ của niêm mạc dạ dày do COX-1 tham gia vào quá trình này.

• Các loại thuốc chống viêm không kê đơn thường được bán tại các cửa hàng thuốc bao gồm aspirin liều cao, naproxen (Naprosyn, Aleve) và ibuprofen (Motrin, Advil, Midol). Trong khi aspirin liều thấp thường không được coi là thuốc chống viêm không steroid.
• Các thuốc chống viêm không kê đơn khác cũng có sẵn theo đơn từ bác sĩ, bao gồm diflunisal, diclofenac (Zorvolex), etodolac, flurbiprofen, famotidine/ibuprofen (Duexis), indomethacin (Tivorbex), axit mefenamic (Ponstel), ketoprofen, meloxicam (Vivlodex, Mobic), oxaprozin (Daypro), nabumetone, sulindac và piroxicam (Feldene).
• Các chất ức chế COX-2 chọn lọc là một loại khác của NSAIDs, chúng tác động chủ yếu đến COX-2 mà ít ảnh hưởng đến COX-1. Celecoxib (Celebrex) là một ví dụ của chất ức chế COX-2 chọn lọc, thường được kê đơn để điều trị các triệu chứng viêm khớp.

Tác dụng phụ của thuốc chống viêm không kê đơn

Tác dụng phụ của thuốc chống viêm không kê đơn có thể xảy ra khi người bệnh sử dụng thuốc bao gồm:

• Đầy hơi.
• Đau bụng.
• Cảm giác nóng.
• Tiêu chảy.
• Táo bón.
• Buồn nôn và nôn mửa.
• Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, sử dụng thuốc chống viêm không kê đơn có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày đến mức có thể dẫn đến viêm loét dạ dày. Một số trường hợp viêm loét này có thể gây ra chảy máu trong dạ dày.
• Việc sử dụng thuốc chống viêm không steroid cũng có thể tăng nguy cơ gặp phải các vấn đề về tim mạch, bao gồm đau tim, đột quỵ, suy tim và các cục máu đông. Nguy cơ này tăng lên khi sử dụng thuốc chống viêm thường xuyên và ở liều lượng cao.

Những lưu ý khi cho trẻ dùng thuốc chống viêm không kê đơn

Khi cho trẻ dùng thuốc chống viêm không kê đơn, có một số điều quan trọng cha mẹ cần lưu ý như sau:

• Trước khi cho trẻ dưới 2 tuổi sử dụng bất kỳ loại thuốc chống viêm không kê đơn nào, hãy luôn tham khảo ý kiến của bác sĩ. Liều lượng cho trẻ em thường được xác định dựa trên cân nặng, vì vậy hãy tham khảo biểu đồ liều lượng đi kèm với thuốc để xác định liều lượng thích hợp cho trẻ.
• Ibuprofen (Motrin, Advil, Midol) là một trong những loại thuốc chống viêm không kê đơn phổ biến nhất dành cho trẻ em. Đây cũng là loại duy nhất được phê duyệt cho trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi. Trong khi đó, Naproxen (Naprosyn, Aleve) có thể sử dụng cho trẻ từ 12 tuổi trở lên.
• Aspirin được phê duyệt cho trẻ từ 3 tuổi trở lên nhưng trẻ em từ 17 tuổi trở xuống khi mắc bệnh thủy đậu hoặc cúm nên tránh sử dụng aspirin và các sản phẩm chứa aspirin.
• Sử dụng aspirin ở trẻ em có thể tăng nguy cơ mắc hội chứng Reye, một tình trạng nghiêm trọng gây viêm gan và não.
• Hội chứng Reye có thể gây ra các triệu chứng như tiêu chảy và hô hấp nhanh ban đầu ở trẻ dưới 2 tuổi. Các triệu chứng ban đầu ở trẻ lớn hơn bao gồm nôn mửa và giảm sự tỉnh táo.

Như vậy, Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ tới bạn đọc những thông tin chi tiết về thuốc chống viêm không kê đơn. Nếu bạn đang trải qua các triệu chứng không bình thường thì quan trọng nhất là bạn nên thăm bác sĩ để có chẩn đoán chính xác và được tư vấn về phương pháp điều trị thích hợp. Để tránh tình trạng sử dụng thuốc không đúng cách và gặp phản ứng phụ, việc sử dụng các loại thuốc chống viêm nên được hướng dẫn bởi bác sĩ chuyên môn.