Tìm hiểu về lịch tiêm phòng quai bị cho trẻ

Quai bị là một bệnh truyền nhiễm thường gặp ở trẻ em và có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu không được tiêm phòng đúng cách. Do đó, việc hiểu rõ về lịch tiêm phòng quai bị cho trẻ là vô cùng quan trọng đối với các bậc cha mẹ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về tầm quan trọng của việc tiêm phòng, thời điểm tiêm phù hợp và những lưu ý quan trọng khác để bảo vệ sức khỏe cho con yêu của bạn.

Tìm hiểu bệnh quai bị ở trẻ

Quai bị là một bệnh truyền nhiễm cấp tính thường gặp ở trẻ em, đặc biệt là trong độ tuổi từ 5 đến 14, do virus Paramyxovirus gây ra. Trong một số trường hợp hiếm hơn, trẻ dưới 1 tuổi cũng có thể mắc bệnh nếu tiếp xúc với nguồn lây. Dấu hiệu điển hình của quai bị là sưng to và đau ở tuyến mang tai và tuyến nước bọt, gây khó chịu và cản trở các hoạt động hàng ngày của trẻ.

Quai bị là bệnh dễ lây lan qua giọt bắn khi ho, hắt hơi hoặc qua việc dùng chung đồ dùng cá nhân như cốc nước, khăn mặt. Vì vậy, khi trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc môi trường có khả năng lây nhiễm, việc chú ý đến vệ sinh và giữ gìn sức khỏe là vô cùng quan trọng, đặc biệt đối với những trẻ có hệ miễn dịch yếu.

Vì sao nên tiêm vắc xin quai bị cho trẻ?

Việc tiêm phòng quai bị cho trẻ là một biện pháp rất quan trọng nhằm ngăn ngừa bệnh và bảo vệ sức khỏe của trẻ. Các bác sĩ khuyến cáo rằng tiêm vắc xin phòng quai bị là cần thiết cho mọi đối tượng, đặc biệt là trẻ em trong độ tuổi từ 5 đến 9, vì đây là nhóm dễ mắc bệnh nhất. Quai bị có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như viêm màng não, viêm tinh hoàn hoặc buồng trứng, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản sau này.

Vắc xin phòng quai bị thường được kết hợp với vắc xin phòng sởi và rubella (MMR), giúp bảo vệ trẻ khỏi nhiều bệnh cùng lúc. Dù biến chứng từ quai bị không quá phổ biến, nhưng việc để trẻ mắc bệnh khi chưa được tiêm phòng có thể dẫn đến hậu quả khó lường. Vì vậy, việc tiêm vắc xin theo lịch tiêm phòng quai bị cho trẻ đã được các tổ chức y tế lớn, bao gồm Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng để đảm bảo trẻ em trên toàn thế giới được bảo vệ tốt nhất.

Lịch tiêm phòng quai bị cho trẻ

Để vắc xin phòng quai bị phát huy hiệu quả tốt nhất, trẻ cần được tiêm đúng lịch trình và đủ liều. Vắc xin phối hợp sởi - quai bị - rubella giúp cơ thể tạo miễn dịch chủ động phòng ngừa cả 3 bệnh là sởi, quai bị và rubella bằng cách tạo kháng thể chống lại virus.

Lịch tiêm MMR II

Vắc xin MMR II được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn hàng đầu thế giới Merck Sharp and Dohm (Mỹ), được chỉ định dành cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên và người lớn. Lịch tiêm sởi - quai bị - rubella MMRI II như sau:

Trẻ ≥ 12 tháng tuổi đến < 7 tuổi:

Đã tiêm vắc xin có thành phần sởi:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: 03 năm sau mũi 1 hoặc lúc 4 - 6 tuổi.

Chưa tiêm vắc xin có thành phần sởi:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: 03 tháng sau mũi 1.

Trẻ ≥ 7 tuổi:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: 01 tháng sau mũi 1.

Các cơ quan y tế địa phương có thể khuyến cáo tiêm chủng vắc xin sởi cho trẻ từ 6 – 12 tháng tuổi trong các trường hợp có dịch. Với lịch tiêm này, trẻ nên tiêm mũi thứ 2 lúc 12 – 15 tháng tuổi và tái chủng lúc 4 – 6 tuổi.

Tiêm đủ hai mũi theo lịch trình sẽ giúp trẻ phát triển kháng thể đủ mạnh để phòng ngừa bệnh quai bị. Nếu trẻ chưa được tiêm đủ liều vắc xin MMR II hoặc bị trì hoãn tiêm phòng, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đi tiêm bổ sung theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Ngoài ra, trong trường hợp có dịch quai bị bùng phát, liều MMR thứ ba có thể được xem xét, mặc dù đây không phải là yêu cầu tiêm chủng thông thường.

Mặc dù vắc xin MMR rất an toàn, vẫn có một số phản ứng phụ có thể xảy ra. Những phản ứng thường gặp nhất bao gồm sưng, đỏ hoặc đau tại vị trí tiêm. Một số phản ứng hiếm gặp hơn bao gồm sốt, phát ban, nổi hạch, đau khớp. Thông thường, các phản ứng này xảy ra sau liều đầu tiên và nhẹ dần sau liều thứ hai.

Lịch tiêm Priorix

Priorix (Bỉ) là vắc xin phòng ngừa sởi, quai bị, Rubella thế hệ mới, được sản xuất bởi hãng dược GSK uy tín. Vắc xin Priorix được chỉ định tiêm chủng cho trẻ em tròn 9 tháng tuổi trở lên. 

Lịch tiêm Priorix phòng ngừa sởi - quai bị - rubella như sau:

Trẻ ≥ 09 tháng đến 12 tháng tuổi chưa tiêm vắc xin sởi đơn:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: 03 tháng sau mũi 1.
• Mũi nhắc: ít nhất 3 năm sau mũi 2 hoặc lúc 4 - 6 tuổi theo khuyến cáo WHO/CDC Hoa Kỳ.

Trẻ ≥ 12 tháng tuổi đến < 7 tuổi: 

Đã tiêm vắc xin có thành phần sởi 

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: 03 năm sau mũi 1 hoặc lúc 4 - 6 tuổi.

Chưa tiêm vắc xin có thành phần sởi: 

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: 03 tháng sau mũi 1.

Trẻ ≥ 7 tuổi và người lớn:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: 01 tháng sau mũi 1.

Lưu ý khi đưa trẻ đi tiêm phòng

Sau khi nắm rõ lịch tiêm phòng quai bị cho trẻ, phụ huynh cũng cần phải lưu ý một số điểm sau:

• Khám sức khỏe trước khi tiêm: Trước khi tiêm phòng, trẻ cần được khám sức khỏe để đảm bảo không mắc các bệnh nhiễm khuẩn, sốt cao hay bất kỳ triệu chứng nào ảnh hưởng đến hiệu quả của vắc xin.
• Theo dõi phản ứng sau tiêm: Sau khi tiêm, cha mẹ cần theo dõi tình trạng của trẻ trong vòng 24 đến 48 giờ để phát hiện sớm các phản ứng không mong muốn như sốt cao, phát ban mạnh hoặc khó thở. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, cần liên hệ ngay với cơ sở y tế để được tư vấn và xử lý kịp thời.
• Lưu trữ hồ sơ tiêm chủng: Việc lưu giữ hồ sơ tiêm chủng rất quan trọng để theo dõi lịch tiêm và tránh bỏ sót bất kỳ mũi tiêm nào.

Việc tiêm phòng quai bị cho trẻ theo đúng lịch trình là cách hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe của trẻ và ngăn ngừa sự lây lan của bệnh trong cộng đồng. Cha mẹ cần nắm rõ lịch tiêm phòng quai bị cho trẻ, đảm bảo đưa trẻ đi tiêm đầy đủ và theo dõi phản ứng sau tiêm để chăm sóc tốt nhất cho con yêu. Hãy luôn tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ và cơ sở y tế để trẻ phát triển khỏe mạnh và an toàn.