Tổ đỉa chàm dạng trứng sam: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị

Hiện nay tỷ lệ mắc bệnh chàm tổ đỉa đã có xu hướng giảm hơn so với trước, nhưng những tổn thương vẫn ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý người bệnh do tổ đỉa làm mất tính thẩm mỹ nghiêm trọng. Bệnh thường diễn biến thành từng đợt cấp tính xen kẽ những đợt lui bệnh hoàn toàn.

Triệu chứng tổ đỉa chàm dạng trứng sam

Dựa trên đặc điểm tổn thương tại chỗ mà bệnh chàm tổ đỉa được phân chia thành nhiều thể khác nhau, bao gồm tổ đỉa thể đơn giản, tổ đỉa dạng mụn nước, tổ đỉa dạng bội nhiễm, tổ đỉa thể khô… Trong số đó, tổ đỉa chàm dạng trứng sam có tỉ lệ thấp nhất, ít người biết đến và thường nhầm lẫn với tổ đỉa dạng mụn nước.

Tổ đỉa chàm dạng trứng sam cũng mang các biểu hiện chung của bệnh tổ đỉa như: 

• Mọc các mụn nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, kẽ các ngón…
• Ngứa xung quanh vùng mụn nước mọc, làm bệnh nhân gãi nhiều, dễ làm vỡ các mụn nước. Ngứa tăng lên khi vùng da tổn thương phải tiếp xúc với các chất tẩy rửa, hóa chất như nước rửa bát, bột giặt, javen…
• Dày sừng da, bong tróc vảy, triệu chứng này xuất hiện sau khi các mụn nước vỡ ra, dịch tiết trong mụn nước sẽ khô lại làm cho vùng da trên bề mặt dày lên và khô lại. Theo thời gian, chúng sẽ tự tróc ra thành từng mảng, để lớp da non mới phát triển lên.
• Nhiễm trùng da chủ yếu do tình trạng gãi làm vỡ các mụn nước. Các tác nhân nhiễm trùng như vi khuẩn, virus, nấm sẽ xâm nhập vào sâu hơn qua các vết thương hở này. Nhẹ thì chỉ gây nhiễm trùng tại chỗ vết thương, nặng hơn gây viêm mô tế bào, thậm chí nhiễm trùng còn lan vào máu gây nhiễm trùng máu đe dọa tính mạng người bệnh. 

Bên cạnh các triệu chứng chung như trên, tổ đỉa chàm dạng trứng sam gây nên những biểu hiện riêng biệt, giúp phân biệt với các thể bệnh tổ đỉa khác. Đặc điểm đặc trưng là tình trạng mụn nước li ti nổi tái đi tái lại nhiều lần. Các mụn nước kích thước nhỏ, số lượng nhiều, có thể mọc kín hết lòng bàn tay hay các kẽ các ngón tay. Nếu như tổ đỉa thể đơn giản thường chỉ tái phát một vài lần rồi dứt hẳn, thì tổ đỉa chàm dạng trứng sam có thể tái lại đến chục lần trên cùng một vị trí da. Đó cũng là một phần khiến cho việc điều trị bệnh cần đòi hỏi nhiều thời gian, sự kiên trì của người bệnh hơn so với các thể chàm tổ đỉa thường gặp.

Mụn nước do tổ đỉa chàm dạng trứng sam tái phát nhiều lần

Nguyên nhân gây tổ đỉa chàm dạng trứng sam

Cũng như những các dạng tổ đỉa khác, y học vẫn chưa tìm được nguyên nhân trực tiếp gây nên tổ đỉa chàm dạng trứng sam. Có nhiều giả thuyết chỉ ra rằng bệnh có mối liên quan mật thiết với các yếu tố gen di truyền, yếu tố cơ địa, tình trạng rối loạn chức năng thần kinh, nội tạng… Bên cạnh đó, các nghiên cứu y học cũng đã ghi nhận có nhiều yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng khởi phát bệnh, gồm có:

• Yếu tố di truyền: Trong gia đình có bố hoặc mẹ mắc bệnh tổ đỉa thì tỷ lệ con cũng có sẽ có nguy cơ mắc bệnh lý này. Theo nghiên cứu chỉ ra, nếu bố hoặc mẹ mắc thì tỉ lệ con mắc là 8%, nếu cả hai bố mẹ cùng mắc thì khả năng con cũng mắc là 47%.
• Yếu tố cơ địa: Bệnh tổ đỉa chàm dạng trứng sam có nguy cơ xuất hiện cao hơn ở những người có sức đề kháng yếu, đang mắc các bệnh liên quan đến dị ứng như viêm mũi dị ứng, hen phế quản, bệnh lý suy chức năng gan thận...
• Nhiễm khuẩn: Việc người bệnh thường xuyên phải tiếp xúc tay chân với nguồn nước, đất, không khí bẩn cũng là một yếu tố nguy cơ hàng đầu thúc đẩy bệnh lý này. 
• Tác dụng phụ của một số thuốc, mỹ phẩm: Hiện nay trên thị trường có một số loại dược mỹ phẩm có chứa các thành phần hoạt chất có tính bào mòn cao có thể khiến da mỏng đi. Hậu quả là khi da phải tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh sẽ không còn lớp bảo vệ bên ngoài và dễ dàng phát triển thành bệnh. 
• Một số yếu tố khác: Yếu tố môi trường như thời tiết, độ ẩm, nhiệt độ… cũng là những yếu tố có thể làm bùng phát tổ đỉa chàm dạng trứng sam. Với thời tiết khí hậu nước ta, bệnh thường bùng phát mạnh hơn vào mùa hè do nhiệt độ cao, nóng ẩm. 

Một số mỹ phẩm có thể làm bùng phát bệnh tổ đỉa

Tổ đỉa chàm dạng trứng sam có chữa khỏi được không?

Bệnh tổ đỉa chàm dạng trứng sam đòi hỏi một quá trình điều trị dài hạn cũng như sự nghiêm túc kiên trì và hợp tác của người bệnh. Do sự tái diễn lại quá nhiều lần đã khiến người bệnh mệt mỏi, chán nản, không tin vào phác đồ điều trị, bỏ dở điều trị. Thực tế là bệnh tổ đỉa chàm dạng trứng sam hoàn toàn có thể chữa khỏi được nếu người bệnh tuân thủ điều trị. Tuy nhiên để đem lại hiệu quả điều trị cao nhất cần có sự phối hợp của nhiều biện pháp.

Cách trị cơn ngứa tạm thời

Cơn ngứa ngáy như điên là cách mô tả của người bệnh về triệu chứng gây khó chịu nhất khi mắc tổ đỉa chàm dạng trứng sam. Để người bệnh hạn chế gãi ngứa nhiều làm vỡ mụn, và giảm sự bứt rứt khó chịu, bạn có thể áp dụng các biện pháp như:

• Chườm nước lạnh, đá lạnh để giảm nhanh cơn ngứa.
• Sử dụng kem dưỡng ẩm để làm dịu da, nhưng cần lưu ý tránh các kem chứa corticoid làm giảm ngứa nhanh nhưng về lâu dài làm mỏng da, teo da.
• Mẹo dân gian sử dụng các thảo dược tự nhiên như lá trầu không, lá khế, dây đau xương…

Lá trầu không giúp giảm ngứa tạm thời

Lưu ý rằng các biện pháp chỉ có tác dụng giảm thời và không làm khỏi bệnh hoàn toàn. Các biện pháp này không được sử dụng cho trường hợp nặng có các vết thương hở, nhiễm khuẩn.

Dùng thuốc đúng phác đồ

Thuốc bôi tại chỗ

Nhóm thuốc tại chỗ có tác dụng làm dịu nhẹ da, giảm triệu chứng ngứa, kiểm soát và ngăn chặn nhiễm trùng. Một số thuốc hay được sử dụng như dung dịch bạc nitrat, dung dịch thuốc tím, thuốc bôi chống nấm, thuốc bôi kháng sinh…

Các thuốc bôi tại chỗ điều trị bệnh tổ đỉa chàm dạng trứng sam 

Thuốc uống có tác dụng toàn thân

Khi dùng thuốc bôi ngoài da nhưng các triệu chứng không cải thiện, bạn cần sử dụng thêm thuốc uống theo chỉ định của bác sĩ. Do có tác dụng toàn thân nên nhóm thuốc này có nhiều tác dụng phụ hơn thuốc bôi tại chỗ, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ định bác sĩ. Một số thuốc có thể được bác sĩ kê như thuốc kháng histamin để giảm ngứa giảm dị ứng, thuốc kháng sinh trong trường hợp bội nhiễm nặng, thuốc kháng nấm…

Trên đây là một số thông tin ngắn gọn về bệnh lý tổ đỉa chàm dạng trứng sam. Nhà thuốc Long Châu mong rằng những thông tin bài viết sẽ hữu ích cho người bệnh trong quá trình điều trị cũng như phòng bệnh tái phát.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp