Nguyên nhân và triệu chứng của tổn thương phổi

Phổi là người bạn đồng hành của chúng ta suốt cuộc đời. Phổi hoạt động như những "nhà máy" không ngừng nghỉ cho đến khi mỗi chúng ta trút ra hơi thở cuối cùng. Tuy nhiên, khi phổi bị tổn thương, cả hệ thống hô hấp và sức khỏe tổng thể của chúng ta đều chịu ảnh hưởng nghiêm trọng. Hãy cùng khám phá những tác động đáng lo ngại khi tổn thương phổi.

Tìm hiểu về phổi

Phổi là cơ quan quan trọng nhất trong hệ thống hô hấp, đóng vai trò là mạng lưới kết nối các đường dẫn khí, mạch máu và mô để đảm bảo sự hoạt động của quá trình thở.

Trong cơ thể con người, chúng ta có hai lá phổi, mỗi lá nằm ở một bên trong không gian giữa cổ và bụng. Phổi khỏe mạnh thường có màu xám hồng, trong khi phổi bị tổn thương có thể có màu xám đậm và có thể xuất hiện các đốm đen. Một lá phổi của người trưởng thành có trọng lượng gần 1kg, dài khoảng 23cm khi thở bình thường và khoảng 27cm khi phổi nở hoàn toàn.

Trong hệ thống hô hấp, vai trò chính của phổi là cung cấp oxy và loại bỏ các khí khác như CO2 khỏi cơ thể. Sau khi được hít vào, oxy sẽ khuếch tán vào mạng lưới mao mạch phổi, nơi nó sẽ kết hợp với huyết sắc tố và được vận chuyển đến khắp cơ thể thông qua hệ tuần hoàn. Trong quá trình này, CO2 từ máu sẽ khuếch tán vào các phế nang và qua đường thở ra để được thải ra khỏi cơ thể. Quá trình này diễn ra từ 12 đến 20 lần mỗi phút, đảm bảo sự trao đổi khí hiệu quả trong cơ thể.

Những nguyên nhân gây tổn thương phổi

Bởi vì phổi là cơ quan trực tiếp tiếp xúc với môi trường bên ngoài do đó chúng dễ bị nhiễm virus, vi khuẩn và gây ra nhiều vấn đề sức khỏe từ nhẹ đến nặng. Tình trạng tổn thương phổi có thể xuất các triệu chứng bao gồm ho khan, ho có đờm, khó thở,… cùng với các bệnh như viêm phổi, viêm phế quản, viêm phế quản mạn tính, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, lao phổi, ung thư phổi,…

Hiện nay, tỷ lệ người mắc các bệnh liên quan đến phổi là rất cao. Mọi đối tượng đều có thể mắc các bệnh về phổi, trong đó đặc biệt là trẻ em và người già với hệ miễn dịch yếu. Các nguyên nhân gây bệnh phổi chủ yếu bao gồm hút thuốc lá, nhiễm trùng, yếu tố di truyền và làm việc hoặc sống trong môi trường ô nhiễm, độc hại như công nhân hầm lò, giáo viên hay những nghề nghiệp tương tự.

Khi xuất hiện tổn thương phổi, triệu chứng sẽ khác nhau tùy thuộc vào mức độ tổn thương của phổi và các bộ phận hô hấp liên quan. Các triệu chứng thường gặp bao gồm ho (có thể kèm theo đờm có màu vàng, xanh hoặc có máu), khó thở, sốt, mệt mỏi, đau ngực,…

Triệu chứng khi tổn thương phổi

Ho

Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng ho, bao gồm thời tiết, dị ứng và nhiều nguyên nhân khác. Tuy nhiên, nếu tình trạng ngày càng nặng, ho kéo dài và gây ra các triệu chứng như đau đầu, khó thở, ho liên tục kèm theo đờm nhầy, máu hoặc sốt, thì cần phải hết sức cảnh giác. Điều này có thể là dấu hiệu của các bệnh liên quan đến phổi như viêm phổi, nhiễm trùng phổi, ung thư phổi,… Khi ho kèm theo đờm nhiều, kèm theo thở khò khè hoặc khó thở, có thể là dấu hiệu của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD). 

Nếu bạn bị ho có đờm kéo dài hơn 3 tháng, đây có thể là một dấu hiệu của bệnh viêm phế quản mạn tính và nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán bệnh và điều trị.

Đau ngực

Phổi, bộ phận nằm bên trong lồng ngực, có thể gây ra đau tức ngực khi có vấn đề liên quan đến sức khỏe của chúng. Chẳng hạn đau ngực có thể là triệu chứng của viêm màng phổi. Trong trường hợp hiếm, đau ngực cũng có thể là dấu hiệu của việc xuất hiện cục máu đông trong động mạch phổi, gây tắc nghẽn lưu lượng máu đến phổi. Ngoài ra, đau ngực kéo dài cũng có thể là dấu hiệu của những vấn đề nghiêm trọng hơn, bao gồm ung thư phổi, đòi hỏi sự chú ý và chẩn đoán kịp thời.

Thở khò khè

Tình trạng thở khò khè xảy ra khi luồng không khí trong quá trình hô hấp bị cản trở. Nguyên nhân có thể do có dị vật chặn đường hô hấp. Điều này có thể là dấu hiệu cho thấy bạn có thể đang gặp phải các vấn đề như hen suyễn, khí phế thũng hoặc tràn khí màng phổi và nên đi khám để được chẩn đoán bệnh.

Kiệt sức

Tổn thương phổi có thể gây mệt mỏi trong công việc hàng ngày của chúng ta. Hãy thận trọng và đừng chủ quan, vì có thể có vấn đề liên quan đến phổi của bạn. Nguyên nhân của sự mệt mỏi này là do các tế bào trong cơ thể cần oxy để sản xuất năng lượng và duy trì hoạt động hiệu quả. Khi cơ thể không nhận được đủ oxy từ phổi, việc vận động sẽ đòi hỏi nỗ lực lớn hơn, gây ra cảm giác mệt mỏi và uể oải.

Một số bệnh hô hấp thường gặp khi phổi bị tổn thương

Hen suyễn

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hen suyễn là một bệnh thường gặp trong hệ thống hô hấp và có thể xảy ra ở mọi độ tuổi. Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ cung cấp thêm thông tin, cho biết những yếu tố phổ biến nhất gây ra hen suyễn bao gồm di truyền từ cha mẹ mắc bệnh hen suyễn, mắc nhiễm trùng đường hô hấp nặng trong thời thơ ấu, bị dị ứng hoặc tiếp xúc với một số chất kích thích hóa học hoặc bụi công nghiệp.

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD)

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) là một tình trạng viêm phổi mãn tính, gây tắc nghẽn trong luồng khí của phổi. Các triệu chứng thường gặp bao gồm ho, khó thở, thở khò khè,… Tình trạng này thường xuất hiện do tiếp xúc lâu dài với các chất gây kích ứng như khói, bụi hoặc hút thuốc lá.

Những người mắc bệnh COPD có nguy cơ cao mắc các bệnh tim, ung thư phổi và nhiều tình trạng sức khỏe khác.

Viêm phổi

Viêm phổi là một bệnh nhiễm trùng xảy ra trong mô phổi, có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai phổi. Sự tích tụ chất dịch hoặc mủ trong các phế nang trong phổi có thể gây ra các triệu chứng như ho kèm theo đờm hoặc mủ, sốt, lạnh run và khó thở. Nhiều loại sinh vật, bao gồm vi khuẩn, virus và nấm, có thể gây ra viêm phổi.

Tổn thương phổi có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe đáng lo ngại. Việc hiểu và nhận biết các triệu chứng liên quan đến phổi là rất quan trọng để có thể tìm kiếm sự chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bằng cách quan tâm và chăm sóc sức khỏe phổi của bạn, bạn có thể giảm nguy cơ và duy trì một lối sống khỏe mạnh và năng động.

Xem thêm: Dập phổi và các tổn thương thường gặp trong chấn thương ngực