Từng làm ở Viện ISDS, nhiều năm cộng tác với CDC Thái Nguyên triển khai dự án phòng chống HIV/AIDS, 2 năm cộng tác với WHO.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Trong những giây phút cận kề cái chết, nhiều người bất ngờ trải qua sự lan tỏa của những kí ức then chốt trong cuộc đời như những cảnh quay trong một bộ phim đầy màu sắc. Trạng thái này chính là trải nghiệm cận tử. Để hiểu rõ hơn về khái niệm này mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây của Nhà thuốc Long Châu.
Việc đặt ra một định nghĩa chính xác cho trải nghiệm cận tử là khá khó khăn. Có những giả thuyết cho rằng trải nghiệm này có thể liên quan đến các vấn đề trong giấc ngủ. Để khám phá sâu hơn, mời bạn tham khảo thông tin chi tiết trong bài viết hôm nay.
Sự liên kết giữa trải nghiệm cận tử và giấc ngủ đã thu hút sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu trong thập kỷ gần đây.
Một trong những ví dụ đáng chú ý là câu chuyện của Kay Bjork, người vẫn nhớ rõ những trải nghiệm kỳ lạ mà cô trải qua cách đây 32 năm, sau khi trải qua một ca phẫu thuật cấp cứu để khắc phục một sự cố nghiêm trọng liên quan đến ống dẫn trứng bị vỡ trong thai kỳ mà không kịp thời được chẩn đoán.
Cô nhớ rằng, trong những khoảnh khắc đó, mọi thứ xung quanh trở nên sáng đầy vàng, với những đám mây màu cam phảng phất. Đặc biệt, cô cảm thấy như là mọi người trong phòng hồi sức đều nhìn thấy qua cô nhưng đồng thời cũng tồn tại một sự ý thức rất sâu lắng và minh mẫn.
Câu chuyện của Bjork là một trong số nhiều trường hợp tương tự được ghi nhận và nghiên cứu trong cộng đồng khoa học. Các nghiên cứu mới đang dần dần đưa ra những giải thích hợp lý và có cơ sở về mối liên hệ giữa trải nghiệm cận tử và chu kỳ giấc ngủ.
Theo một số nhà nghiên cứu, trạng thái cảm nhận trong trải nghiệm cận tử có thể liên quan mật thiết đến giấc ngủ REM trong chu kỳ giấc ngủ. Giải thích này hợp lý khi mô tả các trải nghiệm cận tử như là một loại giấc mơ cực kỳ sống động mà người trải qua có thể nhớ rõ khi tỉnh giấc. Tuy nhiên, nó đi kèm với hiện tượng tê liệt khi ngủ, khiến người trải qua không thể thực hiện bất kỳ hành động nào, dù có cảm nhận rất rõ ràng và hiểu biết.
Theo các nghiên cứu mới đây, sự trải qua của những trải nghiệm cận tử có thể được hiểu tương tự như một số dạng rối loạn giấc ngủ đặc biệt.
Tiến sĩ Daniel Kondziella, một chuyên gia trong lĩnh vực thần kinh học tại Đại học Copenhagen, đã đưa ra một giả thuyết rằng trải nghiệm cận tử có thể xảy ra khi hoạt động não vẫn diễn ra bình thường cả về mặt chức năng lẫn cấu trúc. Ông là tác giả chính của một nghiên cứu mới về trải nghiệm cận tử được trình bày tại một hội thảo của Học viện Thần kinh Châu Âu. Những phát hiện mới này, mặc dù chưa được công bố chính thức trên bất kỳ tạp chí nào nhưng đã đề xuất rằng các cảm giác và trạng thái ý thức trong trải nghiệm cận tử có thể là kết quả của các quá trình thần kinh trong não, tương tự như những gì diễn ra trong hiện tượng được gọi là chứng tê liệt khi ngủ.
Kondziella cũng cho rằng những trải nghiệm cận tử này có thể được kích hoạt trong những tình huống tiệm cận với cái chết thực sự. Tuy nhiên, trong quá trình nhận thức các trải nghiệm này, mạng lưới não bộ đang hoạt động một cách tích cực để lưu giữ, hồi phục và khôi phục lại những ký ức đó, đồng thời hỗ trợ cơ chế tự bảo vệ và lựa chọn sự sống.
Để khám phá sâu hơn về điều này, nghiên cứu của Kondziella dựa trên một bảng câu hỏi được hoàn thành ẩn danh bởi 1.034 người tham gia trực tuyến. Các câu hỏi bắt đầu với một câu hỏi duy nhất là "bạn đã từng trải qua trải nghiệm cận tử chưa?"
Định nghĩa về trải nghiệm cận tử thật sự rất đa dạng. Nó có thể bao gồm bất kỳ trải nghiệm nhận thức nào, từ cảm xúc, liên quan đến bản thân, tâm linh hoặc thần bí, xảy ra trong tình huống gần chết hoặc trong những tình huống nguy hiểm về cảm xúc hay thể chất. Vì thông tin đến từ các cá nhân ẩn danh, nhà nghiên cứu không thể xác nhận tính chính xác của bất kỳ câu trả lời nào.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng có đến 106 người (tương đương với khoảng 10% số người tham gia khảo sát) đã báo cáo trải nghiệm cận tử là có thật. Đáng chú ý hơn, những người này cũng thông báo về các giai đoạn cận tử, cũng như tiền sử rối loạn giấc ngủ kéo dài và các trạng thái mờ mịt, phát sinh trong giai đoạn REM của giấc ngủ.
Mặt khác, tiến sĩ Kevin Nelson, một chuyên gia về thần kinh cơ tại Đại học Kentucky, lưu ý rằng giai đoạn REM là thời kỳ trong giấc ngủ mà nhiều giấc mơ sống động thường xảy ra. Ông cũng giải thích rằng trong giai đoạn REM, mặc dù người mơ có thể thấy và nhớ rõ những gì xảy ra trong giấc mơ, nhưng cơ thể lại bị tê liệt, không thể thực hiện bất kỳ hành động nào một cách vật lý. Trong giai đoạn này, các yếu tố của giai đoạn REM xảy ra trong khi người mơ vẫn hoàn toàn tỉnh táo. Họ có thể tỉnh giấc nhưng không thể di chuyển, gặp phải sự tê liệt và đôi khi thậm chí là các ảo giác.
Theo các nhà khoa học, trải nghiệm cận tử thường có 3 đặc điểm chung là yếu tố không gian và thời gian, trải nghiệm bên ngoài cơ thể vật lý và các khải tượng liên quan đến người thân đã mất. Có thể tiếp tục chia nhỏ những đặc điểm này thành các hiện tượng phổ biến như sau:
Tác động tâm linh của trải nghiệm cận tử là một phần quan trọng của nghiên cứu này, đặc biệt là khi liên kết với giai đoạn REM trong giấc ngủ. Trong khi Tiến sĩ Nelson không muốn khẳng định rằng những ảnh hưởng tâm linh là không liên quan, các nhà khoa học vẫn giữ quan điểm trung lập về mặt tâm linh khi nghiên cứu này.
Các cá nhân trải qua trải nghiệm cận tử thường mô tả nó như một trải nghiệm mang tính cá nhân và tinh thần sâu sắc. Mặc dù nghiên cứu tập trung vào khía cạnh kỹ thuật của trải nghiệm, không phải tác động tâm linh mà nó có thể gây ra.
Tóm lại, tỷ lệ trải nghiệm cận tử là khoảng 10% trong thực tế và các phân tích khoa học đã chỉ ra mối liên hệ giữa cảm giác gần tử và giai đoạn REM trong giấc ngủ. Mặc dù không có mối liên hệ nhân quả được xác định nhưng việc hiểu rõ cơ chế sinh lý của sự thâm nhập của REM vào trạng thái tỉnh táo có thể nâng cao sự hiểu biết về trải nghiệm cận tử.
Như vậy, Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ những thông tin thú vị về trải nghiệm cận tử, giúp các bạn hiểu thêm về khái niệm này. Cảm ơn bạn đọc đã theo dõi bài viết của chúng tôi. Chúc các bạn luôn khỏe mạnh!
Dược sĩ Đại học Nguyễn Tuấn Trịnh
Từng làm ở Viện ISDS, nhiều năm cộng tác với CDC Thái Nguyên triển khai dự án phòng chống HIV/AIDS, 2 năm cộng tác với WHO.