Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Trái quách là loại trái cây có mùi vị và hình dáng khá độc đáo. Ít ai biết rằng, loại trái này đem lại nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên trái quách ăn hạt được không? Cần lưu ý gì khi ăn trái quách?
Trái quách có lẽ là loại trái khá xa lạ với nhiều người, đặc biệt là người dân miền Bắc. Tuy nhiên, đây là món đặc sản rất độc đáo ở các tỉnh miền Tây. Quách vị chua và có thể chế biến thành nhiều món ăn khác nhau. Tuy vậy vẫn không ít người thắc mắc trái quách ăn hạt được không? Hãy cùng tìm kiếm câu trả lời trong bài viết sau.
Cây quách hay còn có tên khác là cây cần thăng, tên khoa học là Limonia acidissima, thuộc họ Cam (Rutaceae). Đây là loại cây gỗ nhỏ, cao trung bình từ 6 - 12m, có gai chắc dài khoảng 1cm. Cây quách trồng từ 4 - 7 năm thì ra trái. Lá kép lông chim lẻ, có 2 - 3 đôi lá chét mọc đối, hầu như không có cuống, dạng màng hơi dai, nhẵn. Lá có điểm tuyến thơm, lá cuối có hình trứng ngược dài khoảng 4 cm. Cuống lá có cánh.
Hoa quách màu trắng kem, xanh lục hoặc hơi hồng tím, mọc thành chùm đơn ở kẻ lá. Quả của cây quách có dạng quả mọng, đầu hình cầu, đường kính khoảng 7 - 8 cm. Quả quách vỏ dày hóa gỗ, màu xám trắng hoặc hơi xám, loang lổ tương tự trái dây cám. Phần thịt bên trong có sợi cứng, hạt bám lên đó. Khi chưa chín, phần thịt bên trong màu trắng và khi chín thì chuyển sang màu nâu sẫm hay màu nâu đen. Nếu để quách chín quá sẽ bị lên men. Hạt nhiều, dài 5 - 6 mm, thuôn dẹt và có lông.
Cây quách có nguồn gốc Indomalaya, cây phân bố nhiều ở Ấn Độ, Sri Lanka, Bangladesh, Đông Dương,... Tại Việt Nam, quách mọc nhiều ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt là tỉnh Trà Vinh. Cây quách mọc nhiều ở trong rừng, sau đó được người dân đem về trồng lấy bóng mát và lấy quả. Cây quách ra hoa vào tháng 2 - 3, ra quả vào khoảng tháng 10 - 11 đến sang năm.
Trong 100g thịt quả quách có chứa khoảng 74g nước, 7,5g carbohydrate, 8g protid, 1,5g lipid và 5g tro. Khi phơi khô thịt quả quách thì sẽ có chứa 15% acid citric, một lượng nhỏ K, Ca, muối Fe.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, toàn bộ các bộ phận của cây quách đều dùng được, đặc biệt là quả chín thì có giá trị dinh dưỡng rất cao. Thịt trái quách chứa nhiều nước, chất xơ, đường, đạm và chất béo. Một số khoáng chất vi lượng như: Ca, P, K, Fe cũng như nhiều loại vitamin thiết yếu như A, B1, B2, C đều dồi dào. Bên cạnh đó, thịt trái quách còn chứa hoạt chất có giá trị như tanin, flavonoid, coumarin. Do đó, trái quách đem đến nhiều công dụng cho sức khỏe như:
Trái quách có nhiều chất xơ, giúp làm sạch ống ruột, tăng khả năng co bóp đường ruột từ đó hạn chế tình trạng táo bón, bệnh trĩ.
Trái quách khi chín có thể ăn ngay, dầm đá với đường để làm thức uống giải nhiệt, thải độc. Loại quả này chứa nhiều chất khoáng và vitamin C cấp nước cho cơ thể rất tốt. Do đó, khi sử dụng lâu ngày, trái quách còn giúp ngăn ngừa hội chứng thiếu vitamin C mãn tính. Ngoài ra, chất tanin ở trong trái quách còn được sử dụng để điều trị các bệnh như tiêu chảy, nhiễm trùng tiêu hóa, kiết lỵ.
Flavonoid là hoạt chất chống oxy hóa cần thiết. Chúng hỗ trợ cơ thể hấp thu vitamin C dễ dàng – hợp chất có vai trò trong sự phát triển và tái tạo mô. Vì thế, khi dùng loại quả sẽ giúp tăng sức đề kháng, nhanh lành vết thương.
Trái quách chứa nhiều thành phần giúp hỗ trợ kiểm soát đường huyết và mỡ máu. Từ đó góp phần chữa trị các bệnh lý chuyển hóa như tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu.
Quách có thể ăn khi trái còn non bằng cách đập vỏ ngoài, lấy phần thịt màu trắng đục và chấm muối ớt hay mắm đường. Ngoài ra, trái quách xanh còn có thể ăn kèm với rau sống. Theo dân gian, trái quách non xắt mỏng phơi khô, có thể dùng chữa trị tiêu chảy. Trái chín có thể chữa táo bón và điều hòa tiêu hóa.
Quách chín thường được sử dụng như một món giải khát thanh nhiệt, có vị chua ngọt dịu. Để phân biệt quách chín hay chưa, người ta thường cào nhẹ lớp vỏ bên ngoài, nếu thấy vỏ có màu nâu thì quả đã chín hoàn toàn còn quả chín vừa thì sẽ có màu hơi xanh và nâu nhạt. Để chế biến trái quách, ban đầu bạn lấy đập trái quách lên bề mặt cứng để tách lớp vỏ. Dùng phần thịt quả màu nâu sẫm cho thêm đường, đá để sử dụng.
Vậy trái quách ăn hạt được không? Trong ruột thường lẫn nhiều hạt quách nhỏ, giòn giòn, có vị chua chua, ăn hạt hay không tùy theo sở thích mỗi người. Tuy nhiên, khi ăn quách chín, bạn cần phải lưu ý nhả hạt. Nguyên nhân là do hạt quách lúc này đã già, cứng và không chứa giá trị dinh dưỡng. Tuy nhiên nếu nuốt phải một lượng hạt khá ít thì bạn cũng đừng quá lo lắng do việc này cũng không gây hại quá nhiều đến sức khỏe.
Dù có nhiều công dụng đối với sức khỏe nhưng bạn cũng nên lưu ý một số điều dưới đây khi sử dụng trái quách:
Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn giải đáp thắc mắc trái quách ăn hạt được không. Trái quách không chỉ là một đặc sản của vùng Đồng bằng sông Cửu Long với hương vị đặc trưng mà còn mang lại nhiều công dụng hữu ích đối với sức khỏe. Tuy nhiên nếu trong quá trình sử dụng trái quách mà bạn gặp phải bất kỳ vấn đề gì thì hãy ngừng dùng và hỏi ý kiến của các chuyên gia y tế.
Thùy Dung
Nguồn tham khảo: Youmed.vn
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Hồng Nhung
Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.