Trẻ lưỡi ngắn khó phát âm nên điều trị như thế nào?

Trẻ lưỡi ngắn khó phát âm cần được chăm sóc như thế nào vì đây là đối tượng cần được quan tâm đặc biệt. Các bậc phụ huynh nên chuẩn bị tâm lý và kiến thức khi con của mình có dị tật này. Dị tật lưỡi ngắn sẽ được trình bày chi tiết thêm trong bài viết dưới đây.

Trẻ bị ngắn lưỡi do đâu?

Ngắn lưỡi (hay còn gọi là lưỡi ngắn) là một tình trạng mà một phần của lưỡi bị dính vào sàn miệng bởi một dải mô gọi là thắng lưỡi. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng dính thắng lưỡi ở trẻ này có thể kể đến như sau:

• Di truyền: Một số nghiên cứu cho thấy ngắn lưỡi có thể có yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình có người từng bị ngắn lưỡi, trẻ cũng có nguy cơ mắc phải tình trạng này cao hơn.
• Phát triển bất thường: Ngắn lưỡi có thể xảy ra do sự phát triển bất thường của thắng lưỡi trong quá trình hình thành bào thai.

Trẻ có thể gặp khó khăn khi bú mẹ hoặc bú bình, thường bú rất chậm hoặc không bú đủ sữa. Mẹ có thể cảm thấy đau hoặc gặp khó khăn khi cho con bú. Khi trẻ lớn hơn, bạn có thể nhận thấy trẻ gặp khó khăn khi phát âm các âm thanh như "l," "t," "d," "th," và "s," có thể chậm nói, gặp khó khăn trong phát triển ngôn ngữ. Lưỡi của trẻ có thể trông ngắn hơn bình thường, với hình dạng giống như trái tim hoặc chữ W khi thè ra ngoài. Trẻ có thể gặp khó khăn khi ăn thức ăn rắn, thức ăn dễ dàng bị mắc lại trong miệng. Về răng miệng, trẻ có thể gặp khó khăn trong việc làm sạch răng, dẫn đến sâu răng và viêm nướu, cũng như các vấn đề về vị trí và sự phát triển của răng. Hành vi ăn uống của trẻ có thể lạ, nhai không hiệu quả hoặc nhai một cách khác thường. Trẻ cũng có thể gặp khó khăn khi cắn hoặc nhai thức ăn.

Cách điều trị cho trẻ bị lưỡi ngắn khó phát âm

Những cách điều trị cho trẻ bị lưỡi ngắn khó phát âm có thể áp dụng bao gồm:

• Theo dõi và quan sát: Đối với một số trẻ, thắng lưỡi có thể tự giãn ra khi trẻ lớn hơn, giảm bớt các vấn đề về phát âm. Tuy nhiên, cần theo dõi cẩn thận sự phát triển ngôn ngữ của trẻ.
• Trị liệu ngôn ngữ: Trị liệu ngôn ngữ là phương pháp chính để giúp trẻ cải thiện khả năng phát âm. Chuyên gia ngôn ngữ sẽ làm việc với trẻ thông qua các bài tập và kỹ thuật đặc biệt nhằm tăng cường khả năng vận động của lưỡi và cải thiện phát âm.
• Các bài tập có thể bao gồm: Luyện tập nâng lưỡi lên nướu răng trên, tập thè lưỡi ra ngoài và di chuyển lưỡi theo các hướng khác nhau, và phát âm các âm khó một cách chính xác.
• Phẫu thuật nhỏ: Trong trường hợp ngắn lưỡi nghiêm trọng ảnh hưởng đến khả năng ăn uống và phát âm, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật cắt thắng lưỡi. Đây là một thủ thuật đơn giản, thường được thực hiện bằng kéo hoặc laser để cắt thắng lưỡi. Phẫu thuật này thường không gây đau nhiều và trẻ có thể trở lại hoạt động bình thường ngay sau đó. Sau phẫu thuật, trẻ có thể cần tham gia trị liệu ngôn ngữ để giúp lưỡi làm quen với sự di chuyển mới.
• Luyện tập tại nhà: Phụ huynh có thể hỗ trợ trẻ bằng cách thực hiện các bài tập luyện lưỡi tại nhà theo hướng dẫn của chuyên gia ngôn ngữ. Điều này bao gồm việc chơi các trò chơi ngôn ngữ, đọc sách cùng trẻ, và khuyến khích trẻ phát âm đúng cách.

Các lưu ý cần biết khi chăm sóc trẻ bị ngắn lưỡi

Khi chăm sóc trẻ bị ngắn lưỡi, việc theo dõi phát triển ngôn ngữ và ăn uống của trẻ là rất quan trọng. Bạn cần chú ý xem trẻ có gặp khó khăn khi bú mẹ hoặc bú bình, ăn dặm, hay nhai thức ăn rắn không, đồng thời theo dõi xem trẻ có khó phát âm các từ hoặc âm thanh cụ thể nào không. Hợp tác với các chuyên gia y tế như bác sĩ nhi khoa, nha sĩ, hoặc chuyên gia về ngôn ngữ là điều cần thiết để đánh giá và nhận được tư vấn cụ thể. 

Nếu trẻ cần phẫu thuật cắt thắng lưỡi, hãy tuân thủ các hướng dẫn chăm sóc sau phẫu thuật, đảm bảo giữ vùng phẫu thuật sạch sẽ và theo dõi các dấu hiệu nhiễm trùng. Sau phẫu thuật, trẻ có thể cần tham gia trị liệu ngôn ngữ để lưỡi thích nghi với khả năng di chuyển mới và cải thiện phát âm. Ở nhà, khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động ngôn ngữ như đọc sách, hát, và chơi trò chơi ngôn ngữ, và thực hiện các bài tập luyện lưỡi theo hướng dẫn của chuyên gia. Tạo môi trường gia đình hỗ trợ, khuyến khích trẻ nói chuyện và tham gia vào các cuộc trò chuyện hàng ngày một cách nhẹ nhàng mà không gây áp lực. 

Phụ huynh cần hiểu rằng quá trình cải thiện phát âm và ngôn ngữ có thể mất thời gian và yêu cầu sự kiên nhẫn, luôn động viên và khen ngợi trẻ khi có tiến bộ. Nếu các biện pháp hỗ trợ không hiệu quả, hãy tìm đến sự giúp đỡ chuyên nghiệp để đảm bảo trẻ phát triển bình thường và tránh các vấn đề lâu dài về ngôn ngữ và giao tiếp.

Lưỡi ngắn khó phát âm cản trở sự phát triển của trẻ. Vậy nên nếu bạn phát hiện trẻ nhà bạn có dấu hiệu của tình trạng lưỡi ngắn hãy tìm cách cải thiện cho bé và hãy tham khảo lời khuyên của các chuyên gia y tế trong lĩnh vực này để có thể hỗ trợ cho sự phát triển của trẻ.

Xem thêm:

• Các bệnh về lưỡi thường gặp: Nguyên nhân, triệu chứng và hướng điều trị
• Tình trạng cắn lưỡi khi ngủ: Nguyên nhân và cách khắc phục