Triệu chứng của viêm não nhật bản và cách phòng ngừa

Triệu chứng của viêm não Nhật Bản thường có các biểu hiện như sốt cao, đau đầu, đau bụng, buồn nôn và nôn, nặng hơn có thể là dẫn đến hôn mê sâu, lú lẫn, mất ý thức.

Triệu chứng của viêm não Nhật Bản

Theo TS. Nguyễn Văn Lâm, Trưởng khoa Truyền nhiễm, bệnh viện Nhi Trung ương, bệnh viêm não Nhật Bản thường diễn biến theo 3 giai đoạn ủ bệnh, toàn phát và lui bệnh.

Thời kỳ ủ bệnh thường kéo dài từ 5 đến 14 ngày. Bệnh thường khởi phát rất đột ngột với sốt cao 39 – 40 độ C hoặc hơn. Bệnh nhân đau đầu, đau bụng, buồn nôn và nôn. Một số trường hợp xuất hiện triệu chứng cứng gáy, rối loạn vận động nhãn cầu, tăng trương lực cơ ở trong 1 - 2 ngày đầu của bệnh. Về tâm thần kinh có thể xuất hiện lú lẫn hoặc mất ý thức. Ở trẻ sơ sinh ngoài triệu chứng sốt cao còn xuất hiện đi ngoài phân lỏng, buồn nôn, đau bụng.

Bệnh thường khởi phát rất đột ngột với sốt cao 39 – 40 độ C hoặc hơn

Thời kỳ toàn phát: Từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 của bệnh, lúc này virus xâm nhập vào tế bào não, tủy gây hủy hoại các tế bào thần kinh. Bước sang thời kỳ khởi phát các triệu chứng của viêm não Nhật Bản không giảm mà lại tăng lên dẫn đến bệnh nhân đi vào hôn mê sâu dần. Kèm với đó là các triệu chứng rối loạn thần kinh thực vật: vã nhiều mồ hôi, rối loạn nhịp thở, da lúc đỏ, lúc tái và tăng tiết trong lòng khí quản.

Thời kỳ lui bệnh: Thông thường, bước sang tuần thứ 2 tức khoảng ngày thứ 10 của bệnh, bệnh nhân đỡ dần, nhiệt độ giảm từ sốt cao xuống sốt nhẹ dần dần trở về bình thường nếu không có bội nhiễm vi khuẩn khác. Bệnh nhân dần dần tỉnh từ trạng thái hôn mê và không còn những cơn co cứng, hết tình trạng nôn và đau đầu.

Từ cuối tuần thứ 2 trở đi nếu không lui các triệu chứng thì là thời kỳ của những biến chứng và di chứng viêm não Nhật Bản muộn. Những biến chứng muộn có thể gặp là: Loét nhiễm trùng, rối loạn giao cảm, rối loạn chuyển hóa. Những di chứng muộn có thể gặp là động kinh, nghe kém hoặc điếc, rối loạn tâm thần...

Những di chứng muộn có thể gặp là động kinh, nghe kém hoặc điếc, rối loạn tâm thần...

Cách phòng ngừa bệnh viêm não Nhật Bản

Theo PGS.TS.BS. Bùi Khắc Hậu, để ngăn chặn triệu chứng của viêm não Nhật Bản, cần tuyên truyền rộng khắp trong toàn dân về tác hại của bệnh, nguy hiểm của muỗi và vai trò của bọ gậy (loăng quăng). Đồng thời phổ biến các biện pháp diệt bọ gậy và diệt muỗi trưởng thành bằng mọi hình thức.

Những địa phương có nguy cao mắc bệnh hoặc đang có bệnh viêm não Nhật Bản, cần áp dụng các biện pháp dùng hóa chất diệt muỗi như phun, tẩm màn và dùng hương xua, diệt muỗi. Biện pháp phun hóa chất diệt muỗi là biện pháp rất hữu hiệu nhưng cần tiến hành đồng bộ cho tất cả các hộ gia đình trong thôn, tổ dân phố, không được bỏ sót bất kỳ một gia đình nào để không còn nơi trú ẩn của muỗi. Khi nằm nghỉ hay ngủ, cần nằm màn tránh muỗi (ngay cả ban ngày).

Những địa phương có nguy cao mắc bệnh viêm não Nhật Bản, cần áp dụng các biện pháp dùng hóa chất diệt muỗi

Đến nay, cách phòng bệnh duy nhất là tiêm phòng vắc xin. Vắc xin viêm não Nhật Bản Việt Nam đã được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng và hoàn toàn miễn phí cho trẻ dưới 15 tuổi.

Trẻ cần tiêm vắc xin đủ 3 mũi: Mũi 1 lúc 1 tuổi, mũi 2 cách mũi 1 từ 7-14 ngày. Mũi 3 cách mũi 2 một năm tiêm đầy đủ mới có thể phòng được bệnh.

Tại Việt Nam loài muỗi truyền bệnh viêm não Nhật Bản là muỗi Culex sinh sản mạnh nhất từ tháng 3 đến tháng 9 hàng năm, vì vậy, bệnh viêm não Nhật Bản cũng gia tăng trong các tháng này là nhiều nhất nên tiêm nhắc lại mỗi năm một lần cho đến khi trẻ qua 15 tuổi.

Bảo Bảo