Tụt huyết áp ở người trẻ: Nguyên nhân, triệu chứng, cách xử trí và phòng ngừa

Huyết áp là một chỉ số quan trọng để phản ánh lại tình trạng sức khỏe tim mạch của mỗi người. Huyết áp cao hay thấp đều có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Trong khi huyết áp cao thường gặp ở người cao tuổi, tụt huyết áp lại có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, bao gồm cả người trẻ. Tình trạng tụt huyết áp ở người trẻ có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được xử trí kịp thời.

Tìm hiểu chung về hiện tượng tụt huyết áp ở người trẻ

Tụt huyết áp ở người trẻ là tình trạng huyết áp giảm xuống dưới mức bình thường một cách đột ngột, cụ thể là dưới 90/60 mmHg. Ở người trẻ, tình trạng này có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau và có thể gây ra các triệu chứng khó chịu như chóng mặt, mệt mỏi, thậm chí là ngất xỉu… Đây là tình trạng sức khỏe nguy hiểm và có thể dẫn đến suy đa cơ quan nếu không được cấp cứu kịp thời.

Những loại tụt huyết áp ở người trẻ thường gặp như:

• Tụt huyết áp trung gian thần kinh (NMH): Thường xảy ra ở người trẻ, nhất là nữ giới và những người có thể trạng gầy.
• Tụt huyết áp tư thế đứng: Thường xảy ra ở những người trẻ cao gầy hoặc người bị mất nước.
• Tụt huyết áp nặng: Thường gặp trong các trường hợp người bệnh bị mất máu cấp, sốc tim, sốc nhiễm trùng hoặc sốc giảm thể tích.

Nguyên nhân nào gây tụt huyết áp ở người trẻ?

Theo các chuyên gia y tế, có rất nhiều nguyên nhân gây tụt huyết áp ở người trẻ như:

• Mất nước và mất cân bằng điện giải: Cơ thể mất nước do uống không đủ nước, đổ mồ hôi quá nhiều, tiêu chảy hoặc nôn mửa có thể làm giảm thể tích máu, từ đó gây tụt huyết áp.
• Thiếu máu: Thiếu máu do thiếu sắt, vitamin B12 hoặc mất máu kéo dài khiến lượng oxy cung cấp cho cơ thể bị giảm, dẫn đến tụt huyết áp.
• Hạ đường huyết: Người trẻ ăn uống không điều độ, bỏ bữa hoặc mắc bệnh tiểu đường có thể bị hạ đường huyết, khiến huyết áp giảm và gây ra triệu chứng chóng mặt, buồn nôn.
• Rối loạn thần kinh thực vật: Một số người có hệ thần kinh tự chủ hoạt động kém, khiến cơ thể không điều chỉnh huyết áp kịp thời khi thay đổi tư thế, dẫn đến tình trạng tụt huyết áp tư thế đứng.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc huyết áp, thuốc chống trầm cảm, thuốc lợi tiểu có thể làm giãn mạch máu và giảm huyết áp.
• Căng thẳng, stress kéo dài: Áp lực công việc, học tập và cuộc sống có thể gây rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng đến nhịp tim và huyết áp.
• Vấn đề về tim mạch: Một số bệnh lý về tim như bệnh van tim, hở van tim hoặc suy tim có thể làm giảm lượng máu bơm đến các cơ quan, gây tụt huyết áp...

Triệu chứng tụt huyết áp ở người trẻ

Các triệu chứng của tụt huyết áp ở người trẻ có thể xuất hiện một cách đột ngột và gây khó chịu cho người bệnh. Những triệu chứng tụt huyết áp thường xuất hiện khi đứng lên quá nhanh, đứng lâu hoặc trong môi trường nóng bức. Người bị tụt huyết áp có thể gặp các triệu chứng sau:

• Chóng mặt, choáng váng, hoa mắt.
• Mệt mỏi, uể oải, suy nhược.
• Mờ mắt, mất tập trung.
• Buồn nôn, da nhợt nhạt, lạnh toát mồ hôi.
• Nhịp tim nhanh, thở nông hoặc không đều.
• Ngất xỉu hoặc cảm giác sắp ngất xỉu trong trường hợp nặng.
• Đi tiểu ít.

Cách xử trí khi bị tụt huyết áp

Việc xử trí nhanh và đúng cách khi gặp trường hợp tụt huyết áp ở người trẻ là rất quan trọng để bảo vệ sức khoẻ của người bệnh. Dưới đây là cách xử trí khi xảy ra hiện tượng tụt huyết áp ở người trẻ, cụ thể như sau:

• Trước tiên, cần dừng ngay các công việc đang làm và nằm xuống, nâng cao chân để giúp máu lưu thông về tim và não tốt hơn.
• Nếu người bệnh mặc quần áo chật, hãy nới lỏng quần áo để hỗ trợ quá trình lưu thông máu tốt hơn.
• Cho người bệnh uống nước, nước muối loãng, nước điện giải hoặc trà gừng để giúp tăng thể tích máu và cải thiện huyết áp.
• Hãy đo huyết áp cho người bệnh nếu có sẵn máy đo huyết áp để theo dõi tình trạng sức khoẻ.
• Tuyệt đối không cho người bệnh đứng dậy đột ngột. Hãy để họ ngồi dậy từ từ rồi đứng lên khi tình trạng sức khoẻ đã ổn định.
• Đảm bảo người bệnh không bị ngã khi họ có dấu hiệu ngất xỉu.
• Trong trường hợp người bệnh bị tụt huyết áp kèm theo những triệu chứng nghiêm trọng như đau tức ngực, khó thở hay rối loạn ý thức thì hãy gọi ngay cấp cứu y tế.

Biện pháp giảm nguy cơ tụt huyết áp ở người trẻ

Mặc dù tụt huyết áp ở người trẻ không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng vẫn có thể giảm thiểu nguy cơ bằng cách duy trì một lối sống lành mạnh và thực hiện một số biện pháp phòng ngừa. Dưới đây là một số cách để kiểm soát huyết áp và tránh tụt huyết áp:

• Ăn uống đầy đủ và cân bằng: Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng trong việc duy trì huyết áp ổn định. Cần đảm bảo cung cấp đủ nước và các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là những thực phẩm giàu vitamin B12, axit folic và sắt, giúp tăng cường sức khỏe tim mạch và ngăn ngừa tụt huyết áp. Ngoài ra, nên chia nhỏ bữa ăn trong ngày để duy trì mức năng lượng ổn định.
• Uống đủ nước: Mất nước là nguyên nhân phổ biến gây tụt huyết áp. Việc uống đủ nước giúp duy trì thể tích máu và ngăn ngừa tình trạng huyết áp thấp. Cần uống ít nhất 8 ly nước mỗi ngày và bổ sung nước sau khi hoạt động thể chất hoặc trong những ngày nắng nóng.
• Tránh thay đổi tư thế đột ngột: Khi đứng lên từ tư thế ngồi hoặc nằm, người bệnh nên thực hiện động tác từ từ để cơ thể có thời gian điều chỉnh huyết áp và tránh bị choáng váng hoặc ngất xỉu.
• Tập thể dục đều đặn: Thể dục đều đặn giúp cải thiện tuần hoàn máu và sức khỏe tim mạch, từ đó giúp duy trì huyết áp ổn định. Tuy nhiên, cần tránh tập luyện quá sức, vì điều này có thể dẫn đến tụt huyết áp.
• Thăm khám sức khỏe định kỳ: Để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe có thể dẫn đến tụt huyết áp, người trẻ cần đi khám sức khỏe định kỳ và kiểm tra huyết áp thường xuyên. Nếu phát hiện bất kỳ vấn đề nào, cần tìm kiếm sự tư vấn và điều trị từ bác sĩ.

Tụt huyết áp ở người trẻ không hiếm gặp và có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc duy trì lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống hợp lý và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp ngăn ngừa và kiểm soát tình trạng này hiệu quả. Nếu bạn thường xuyên bị tụt huyết áp, đừng chủ quan mà hãy tìm đến bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp.