U phổi lành tính là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa hiệu quả

Các khối u lành tính ở phổi thường không lan sang các mô xung quanh hoặc các cơ quan ở xa trong cơ thể không nguy hiểm hoặc đe dọa tính mạng. Khối u phát triển chậm và có thể co lại sau một thời gian. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nó có thể được mở rộng. Các khối u phổi lành tính thường không cần điều trị nhưng cần được theo dõi chặt chẽ ít nhất hai năm để loại trừ nguy cơ ác tính.

Tổng quan về u phổi lành tính

Định nghĩa của một khối u là sự phát triển quá mức bất thường của các tế bào mô nhân lên với tốc độ quá nhanh khi các tế bào cũ chưa kịp chết đi. Khối u phổi xuất hiện ở bất kì đâu trên cơ thể và được chia làm 2 loại là khối u lành tính và khối u ác tính (hay còn gọi là ung thư).

U phổi lành tính là khối u hình thành ở phổi, có tính chất lành tính, không lây lan di căn đến các bộ phận khác trên cơ thể, có tốc độ tăng trưởng chậm và thường không gây nguy hiểm đến tính mạng con người.

Phân biệt giữa u phổi lành tính và các nốt phổi 

Các nốt phổi có thể dễ dàng nhìn thấy trên hình ảnh X-quang và CT. Các nốt phổi thường đơn độc hoặc có nhiều nốt phổi ở gần nhau. Một nốt phổi chỉ được coi là khối u phổi nếu nó lớn hơn 3 cm. Nếu các tế bào tạo nên khối u phổi có đặc tính bình thường và không chèn ép hoặc xâm lấn các mô khác thì chúng được coi là khối u lành tính.

Phân biệt u phổi lành tính và ác tính

Phân biệt khối u lành tính và ác tính theo bác sĩ chuyên môn dựa trên các đặc điểm sau:

• Tốc độ tăng trưởng: Khối u ác tính phát triển rất nhanh, thời gian nhân đôi trung bình là 4 tháng. Mặt khác, các khối u lành tính ở phổi thường phát triển chậm và đôi khi có thể trở nên nhỏ hơn.
• Khả năng tái phát: Cả khối u lành tính và ác tính đều có thể quay trở lại sau khi cắt bỏ. Tuy nhiên, các khối u lành tính luôn xảy ra ở cùng một vị trí, trong khi các khối u ác tính có thể xảy ra ở các khu vực xung quanh.
• Xâm lấn: Không giống như u phổi ác tính, khối u lành tính không chèn ép vào các cơ quan xung quanh.
• Ảnh hưởng về sức khỏe: Ung thư phổi đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng nhưng hầu hết các khối u phổi lành tính đều có thể kiểm soát được. Nó chỉ nguy hiểm nếu nó ở gần các mạch máu lớn ở ngực (chẳng hạn như động mạch chủ).
• Độ tuổi mắc bệnh: Tỷ lệ mắc khối u ác tính cao hơn ở người lớn tuổi. Ngược lại, khối u lành tính có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi.

Nguyên nhân dẫn đến u phổi lành tính

Nguyên nhân chính xác của khối u phổi lành tính vẫn chưa được biết. Một số yếu tố nguy cơ gây gia tăng tỷ lệ bệnh như:

• Nhiễm virus HPV, EBV.
• Nghiện thuốc lá, thuốc lào lâu dài: Theo nghiên cứu trong khói thuốc lá có chứa hơn 4000 hóa chất, trong đó có trên 40 chất có khả năng gây ung thư.
• Mắc các bệnh lý về phổi như xơ phổi, sau khi bị lao phổi, áp xe phổi,...
• Do ô nhiễm không khí ở các vùng khu công nghiệp,...
• Yếu tố nghề nghiệp: Công nhân làm trong các môi trường có phơi nhiễm với các hóa chất độc hại như tia xạ ion hóa (Radon), arsenic, amiăng,...
• Dị tật bẩm sinh như sẹo, u nang phổi và dị tật phổi.

Dấu hiệu u phổi lành tính

Các khối u phổi lành tính thường không có triệu chứng đặc hiệu. Bệnh thường được phát hiện tình cờ khi đi khám sức khỏe thông qua chụp X-quang tim phổi. Các triệu chứng của khối u phổi lành tính có thể có bao gồm:

• Ho liên tục hoặc có thể ho ra máu lẫn với đờm, thường ho về buổi sáng và kéo dài trong nhiều ngày.
• Khó thở nhiều ngày, tăng lên khi vận động, xuất hiện các tiếng thở bất thường như thở rít, thở khò khè,...
• Một số bệnh nhân bị sụt cân, đau ngực. Cụ thể, các triệu chứng của khối u phổi lành tính rất giống với triệu chứng của ung thư phổi, do đó không thể rút ra kết luận chỉ dựa trên các triệu chứng mà cần phải chẩn đoán để xác định loại khối u bằng các bác sĩ chuyên môn.

Việc xác định khối u phổi lành tính hay ác tính là rất quan trọng vì nếu khối u phổi lành tính thì bệnh nhân thường không cần điều trị. Tuy nhiên, trong những trường hợp ác tính thì đây là căn bệnh rất nguy hiểm và phải được điều trị càng sớm càng tốt.

Cách phòng bệnh đối với bệnh u phổi lành tính

Để ngăn ngừa sự hình thành các khối u trong phổi, bạn nên lưu ý những điều sau:

• Không hút thuốc lá, thuốc lào: Thuốc lá là nguyên nhân gây ra 90% các bệnh về phổi, bao gồm cả các khối u phổi lành tính. Vì vậy, bước đầu tiên cần làm là ngừng hút thuốc ngay lập tức.
• Chế độ ăn lành mạnh: Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa các bệnh mãn tính không lây nhiễm. Vì vậy, bằng cách tuân theo chế độ ăn uống lành mạnh đã được khoa học chứng minh (giàu chất xơ và tinh bột có lợi, hạn chế thịt đỏ và chất béo xấu, tránh ăn thức ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn, tiêu thụ ít hơn 5g muối mỗi ngày).
• Đeo khẩu trang: Ô nhiễm không khí là nguyên nhân chính gây ra các bệnh về đường hô hấp. Vì vậy, để bảo vệ lá phổi, hãy tạo thói quen đeo khẩu trang mỗi khi ra ngoài hoặc đến nơi công cộng.
• Tập luyện thể thao thường xuyên: Lười tập thể dục không chỉ gián tiếp gây ra bệnh phổi mà còn làm tăng bệnh tim mạch, tiểu đường và ung thư. Thường xuyên tập thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày một tuần sẽ mang lại lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe.
• Mang thiết bị bảo hộ khi tiếp xúc với hóa chất độc hại: Những người thường xuyên làm việc trong môi trường chứa hóa chất độc hại phải được trang bị phương tiện bảo hộ phù hợp để tránh nguy cơ hít phải khói độc lâu ngày có thể gây ra các bệnh về đường hô hấp.

Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về bệnh u phổi lành tính. Đây là một trong những tình trạng không nguy hiểm cho người bệnh. Tuy vậy, người bệnh không được chủ quan và cần phải chú ý đến chế độ ăn uống, nghỉ ngơi, sinh hoạt. Khi xuất hiện những triệu chứng bất thường cần đến thăm khám tư vấn bởi bác sĩ. 

Xem thêm: U phổi ác tính sống được bao lâu?