Viêm cơ tim cấp ở trẻ nhỏ có nguy hiểm không? Dấu hiệu phụ huynh cần lưu ý

Viêm cơ tim cấp ở trẻ là một bệnh lý nguy hiểm, gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ nhỏ và có thể để lại nhiều biến chứng nghiêm trọng sau này. Nhận biết được những dấu hiệu viêm cơ tim cấp đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị kịp thời.

Viêm cơ tim cấp ở trẻ là gì?

Viêm cơ tim cấp là hiện tượng tế bào cơ tim bị hoại tử hay ly giải do tổn thương, nhiễm độc, nhiễm trùng trước sự tấn công của siêu vi rút, hoặc do các bệnh lý tại các mô liên kết. Viêm cơ tim cấp ở trẻ em thường kết hợp với viêm màng ngoài tim hoặc viêm màng trong tim.

Viêm cơ tim cấp là một bệnh lý vô cùng nguy hiểm vì tình trạng hoại tử cơ tim có thể dẫn đến giãn mạch, suy tim, thậm chí là tim hoạt động yếu hay ngừng đập gây ra đột tử. Nếu bệnh nhi bị nhẹ, phát hiện bệnh sớm thì sẽ chỉ có những biểu hiện thoáng qua, được điều trị sớm thì sẽ ít để lại biến chứng. Tuy nhiên, trẻ nhỏ mắc viêm cơ tim sẽ dễ gặp phải tình trạng rối loạn nhịp tim, suy tim sau này.

Bất kì lứa tuổi nào cũng có nguy cơ bị viêm cơ tim cấp, nhưng đối tượng dễ mắc nhất là trẻ em trong khoảng 2 - 10 tuổi. Nếu bệnh xuất hiện ở trẻ dưới 2 tuổi rất dễ bị tổn thương bởi sức đề kháng của trẻ còn yếu, chức năng hoạt động của các cơ quan trong cơ thể chưa được hoàn thiện.

Nguyên nhân mắc bệnh viêm cơ tim cấp ở trẻ

Nguyên nhân gây viêm cơ tim ở trẻ nhỏ chủ yếu là do một số loại vi rút như Enteroviruses, Echoviruses và Adenovirus. Ngoài ra, bệnh viêm cơ tim cũng có thể gây ra bởi các loại vi rút gây bệnh quai bị hoặc sởi.

Khi cơ thể bị những loại vi rút kể trên tấn công sẽ gây ra tổn thương cho các tế bào cơ tim, đồng thời giảm sức co bóp dẫn đến trụy tim mạch. Lúc này, tim sẽ phải giãn to hơn, co bóp mạnh hơn và tăng năng suất hoạt động để đảm bảo duy trì các hoạt động của cơ thể. Lâu dần, trái tim sẽ bị kiệt sức, các cơ tim co bóp yếu dần, tim bị suy yếu, gây nên hiện tượng giải phóng các chất, men tim tăng cao.

Mức độ nguy hiểm của viêm cơ tim ở trẻ nhỏ

Như đã đề cập ở trên, viêm cơ tim cấp làm suy yếu khả năng bơm máu của tim, gây ra suy tim nếu bệnh kéo dài, không điều trị kịp thời có thể gây tử vong. Điều nguy hiểm nhất của bệnh lý này ở trẻ nhỏ đó là sức đề kháng của trẻ còn rất yếu và mong manh, không có sức để chống lại vi rút, bệnh tiến triển nhanh và có thể để lại biến chứng nặng, nguy cơ tử vong cao.

Một vấn đề khác đó là những triệu chứng khởi phát của bệnh khá giống với các bệnh cảm thông thường. Đến khi trẻ đã có dấu hiệu rõ ràng thì bệnh đã trở nặng, khi nhập viện đã ở trong tình trạng suy hô hấp, hơi thở yếu, cơ thể tím tái, sốc tim. Các trường hợp này khả năng phục hồi của trẻ rất thấp, thậm chí là có thể tử vong sớm trong khoảng vài giờ.

Dấu hiệu viêm cơ tim cấp ở trẻ nhỏ

Dấu hiệu viêm cơ tim cấp nặng hay nhẹ còn phụ thuộc vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe của bệnh nhi. 

Triệu chứng ở toàn thân

Đối với trẻ sơ sinh, trẻ còn bú mẹ, nếu bị viêm cơ tim cấp thường gây ra triệu chứng cấp tính nặng và bệnh diễn biến nhanh. Ở trẻ từ 2 - 5 tuổi thì triệu chứng nhẹ hơn, khó phát hiện do dấu hiệu mơ hồ, dễ gây nhầm lẫn với một số bệnh cảm thông thường như trẻ quấy khóc, ngủ mê man, khó đánh thức.

Đối với trẻ lớn hơn hoặc ở trong độ tuổi thanh thiếu niên, các biểu hiện khởi phát như ho, sốt, thở khò khè, sổ mũi,... Một số biểu hiện kèm theo có thể xuất hiện như tiêu chảy, buồn nôn và nôn. Nhìn chung, mặc dù vi rút đã tồn tại trong cơ thể và bắt đầu phá hủy các tế bào cơ tim, nhưng trẻ vẫn không có các triệu chứng đặc hiệu. Đây cũng là lí do vì sao khi bệnh nhi nhập viện thì bệnh đã vào giai đoạn muộn, có thể đã có dấu hiệu cơ tim bị giãn.

Tóm lại, khoảng 20 - 80% các trường hợp nhiễm vi rút sẽ xuất hiện một số triệu chứng toàn thân và có thể liên quan đến viêm cơ tim cấp cần được lưu ý bao gồm:

• Mệt mỏi, thở khò khè, khó thở hoặc thở dốc;
• Sốt cao, tay chân lạnh;
• Môi và cơ thể tím tái, đau nhức;
• Mạch đập rất nhẹ hoặc không thể bắt được mạch.

Triệu chứng ở tim mạch

Dưới đây là một số dấu hiệu bất thường khi viêm cơ tim cấp gây ra tổn thương đến tế bào cơ tim, làm ảnh hưởng đến hoạt động co bóp:

• Khó thở;
• Suy tim;
• Mạch đập yếu, huyết áp thấp nhưng nghe thấy nhịp tim đập nhanh;
• Nghe tiếng tim mờ, có thể mờ ở tiếng thứ nhất hoặc mờ ở cả hai tiếng;
• Đau tức vùng ngực, tim hồi hộp, đánh trống ngực không rõ lý do;
• Hở van 2 lá cơ năng, nghe thấy tiếng thổi ở tâm thu do buồng thất trái giãn.

Những triệu chứng của viêm cơ tim cấp ở giai đoạn sớm rất khó để phát hiện. Chính vì thế, khi trẻ có bất kì dấu hiệu nào nêu trên, cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán sớm, thực hiện các phương pháp xét nghiệm hiện đại, siêu âm tim để tránh xác định nhầm bệnh và điều trị hiệu quả.

Trên đây là một số thông tin chúng tôi cung cấp đến bạn về bệnh viêm cơ tim cấp ở trẻ nhỏ. Hi vọng với bài viết, phụ huynh có thể nắm được mức độ nguy hiểm cũng như những dấu hiệu để chủ động theo dõi sức khỏe cho trẻ và nhận biết sớm nếu trẻ không may mắc bệnh.