Viêm gai thị thần kinh: Nguyên nhân, biểu hiện, phương pháp chẩn đoán và điều trị

Viêm gai thị thần kinh còn được biết đến là viêm dây thần kinh thị giác, là hiện tượng mà dây thần kinh thị giác bị ảnh hưởng do sự nhiễm khuẩn và viêm. Tình trạng này có thể là cấp tính hoặc mãn tính, lan tỏa từ một vùng cụ thể đến toàn bộ chiều dài của dây thần kinh thị giác. Bệnh thường xuất hiện nhiều hơn ở phụ nữ và có sự gia tăng đáng kể ở nhóm người dưới 45 tuổi so với nhóm trên 45 tuổi.

Nguyên nhân gây ra viêm gai thị thần kinh

Nguyên do của việc xuất hiện vấn đề trong dây thần kinh thị giác xuất phát từ cấu trúc của nó, bao gồm một bó sợi thần kinh được phủ bởi một loại vật liệu cách nhiệt được gọi là Myelin. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng viêm dây thần kinh thị giác thường là do bệnh lý tự miễn. Cụ thể, trong trường hợp này, đó là bệnh đa xơ cứng. Khi mắc phải bệnh này, hệ miễn dịch của cơ thể tự đánh vào Myelin. Có đến 50% số ca bệnh đa xơ cứng tiến triển thành viêm gai thị thần kinh. Hơn nữa, nguyên nhân khác cũng có thể góp phần như bệnh Neuromyelitis Optica, một bệnh lý tự miễn khác.

Ngoài ra, có một số nguyên nhân ít phổ biến hơn gây ra viêm gai thị thần kinh, bao gồm:

• Nhiễm trùng: Các loại nhiễm trùng từ các cơ quan khác có thể lan đến dây thần kinh thị giác như nhiễm trùng do sốt đầu mèo, Lyme, vi khuẩn giang mai hoặc nhiễm trùng do virus như HIV, viêm gan B, Herpes.
• Bệnh tiểu đường: Đây cũng là một trong những nguyên nhân tiềm ẩn của viêm gai thị thần kinh. Sự không ổn định của đường huyết và các vấn đề liên quan đến tiểu đường có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự tổn thương dây thần kinh, đặc biệt là ở những người không kiểm soát được mức đường huyết của mình.
• Bệnh viêm động mạch nội sọ: Viêm động mạch nội sọ có thể tăng nguy cơ viêm gai thị thần kinh. Sự viêm nhiễm trong động mạch gây tổn thương và làm suy giảm chức năng của dây thần kinh, đặc biệt là khi có tình trạng viêm nhiễm kéo dài và không được kiểm soát.

Biểu hiện của bệnh viêm gai thị thần kinh

Bệnh viêm gai thị thần kinh có thể được nhận diện thông qua những dấu hiệu nhận biết sau đây:

• Sự suy giảm thị lực ở một hoặc cả hai mắt phát triển nhanh chóng, đặc biệt là khi kết hợp với sự tăng nhiệt độ cơ thể, xuất hiện sau hoạt động vận động mạnh hoặc trong trạng thái sốt.
• Tổn thương thị trường, bao gồm một hoặc nhiều vết tổn thương như bước nhảy phía mũi, ám điểm hình cung hoặc khuyết một phần của thị trường, ám điểm ở trung tâm hoặc cạnh trung tâm.
• Rối loạn sắc giác (hoặc là mù màu, rối loạn nhận biết màu sắc).
• Cảm giác đau ở mắt hoặc sau hốc mắt (mức độ đau tăng khi thị lực giảm và tăng theo mức độ chuyển động của mắt).
• Vật thể di chuyển theo đường thẳng nhưng được nhìn thấy theo hình dạng cong.

Biến chứng của bệnh viêm gai thị thần kinh

Biến chứng của bệnh viêm gai thị thần kinh được phân loại thành hai nhóm, trong đó một nhóm liên quan đến các biến chứng trực tiếp từ bệnh lý và một nhóm khác liên quan đến việc sử dụng thuốc điều trị.

• Nhóm 1: Dây thần kinh thị giác bị tổn thương không thể khôi phục và sự suy giảm thị lực. Hầu hết các trường hợp thị lực bị ảnh hưởng do viêm gai thị thần kinh có thể hoàn toàn hoặc gần như hoàn toàn cải thiện trong vài tháng sau giai đoạn viêm cấp tính. Tuy nhiên, không ít trường hợp, người bệnh vẫn mất thị lực vĩnh viễn mặc dù tình trạng viêm dây thần kinh thị giác đã được kiểm soát 100%.
• Nhóm 2: Chủ yếu là do tác dụng phụ của Steroid - loại thuốc ức chế hệ thống miễn dịch. Việc sử dụng Steroid khi điều trị viêm gai thị thần kinh có thể dẫn đến các vấn đề như loãng xương, tăng cân, viêm loét dạ dày, rối loạn dung nạp đường, chảy máu đường tiêu hóa, thay đổi tâm trạng của người bệnh.

Nói tóm lại, tổn thương từ bệnh viêm gai thị thần kinh thường có xu hướng tập trung ở một khu vực cụ thể và có khả năng hồi phục cao. Tuy nhiên, mặc dù có khả năng phục hồi nhưng đôi khi bệnh vẫn có thể để lại các vết thương nặng nề cho người bệnh. Những người có các triệu chứng bất thường nêu trên cần thăm bác sĩ chuyên khoa ngay từ khi xuất hiện triệu chứng để được can thiệp kịp thời.

Phương pháp chẩn đoán viêm gai thị thần kinh

Sau khi thu thập thông tin về các triệu chứng lâm sàng, bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân, người nghi ngờ mắc bệnh viêm gai thị thần kinh thực hiện một loạt các xét nghiệm và quá trình chẩn đoán hình ảnh cận lâm sàng như sau:

• Xét nghiệm: Bao gồm việc kiểm tra tốc độ máu lắng, kiểm tra kháng thể kháng nhân, đánh giá chức năng tuyến giáp, thực hiện phản ứng huyết tương nhanh, đo lường enzyme ACE và tiến hành nghiên cứu đột biến acid nhân.
• Chẩn đoán hình ảnh: Sử dụng kỹ thuật hình ảnh như cộng hưởng từ MRI, đặc biệt có độ nhạy và độ đặc hiệu cao trong việc đánh giá tình trạng viêm dây thần kinh thị giác. Ngoài ra, điện thế gợi thị giác cũng được thực hiện để phát hiện các biểu hiện bất thường do viêm gai thị thần kinh, thậm chí khi hình ảnh cộng hưởng từ MRI bình thường.

Phương pháp điều trị viêm gai thị thần kinh

Đối với bệnh viêm gai thị thần kinh, phác đồ điều trị nhằm mục tiêu ngăn chặn sự phát triển của bệnh, giảm thiểu các đợt cấp tiến triển và giảm mức độ tổn thương, thông qua các phương pháp sau:

• Sử dụng liệu pháp Corticosteroid một cách độc lập, có thể kết hợp hoặc không kết hợp với thuốc ức chế miễn dịch hoặc chỉ sử dụng thuốc ức chế miễn dịch. Cụ thể, Methylprednisolone và Azathioprine thường được sử dụng kết hợp trong trường hợp này.
• Trong trường hợp không có phản ứng tích cực với liệu pháp Corticosteroid, bác sĩ có thể chỉ định thay huyết tương để loại bỏ các phức hợp kháng nguyên kháng thể còn tồn tại trong máu.
• Sử dụng Rituximab hoặc các kháng thể chống lại tế bào B để giảm sản xuất kháng thể IgG.
• Kết hợp điều trị các triệu chứng không bình thường để giảm nhẹ triệu chứng do bệnh bệnh viêm gai thị thần kinh gây ra, giúp người bệnh thoải mái hơn.

Như vậy, Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ thông tin chi tiết về nguyên nhân, biểu hiện, phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh viêm gai thị thần kinh. Người mắc viêm gai thị thần kinh hoàn toàn có khả năng mất thị lực vĩnh viễn nếu không được kiểm tra và điều trị đúng đắn từ sớm. Do đó, khi phát hiện có các triệu chứng đã được mô tả trên đây, hãy đến ngay cơ sở y tế chuyên sâu về mắt để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Xem thêm:

• Viêm dây thần kinh số 3: Bệnh lý ảnh hưởng đến thị lực và thần kinh
• Viêm dây thần kinh tai là bệnh gì? Cách nhận biết và điều trị bệnh