Viêm tuyến giáp sau sinh: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Viêm tuyến giáp sau sinh xuất hiện ở giai đoạn đầu sau sinh mà trước đó tuyến giáp hoàn toàn không có dấu hiệu bệnh. Bệnh không hiếm gặp ở phụ nữ sau sinh, phần lớn chức năng tuyến giáp sẽ trở lại như bình thường sau đó khoảng một năm nhưng vẫn có những trường hợp gặp biến chứng, cần nhiều thời gian để điều trị.

Viêm tuyến giáp sau sinh là bệnh gì?

Viêm tuyến giáp sau sinh biểu hiện ban đầu khó phát hiện, rất dễ bị bỏ qua vì tuyến giáp không có dấu hiệu bất thường trong khi mang thai. Quá trình viêm tuyến giáp chỉ xảy ra trong năm đầu tiên sau khi chị em sinh con.

Tuyến giáp là cơ quan nằm ở phía trước cổ, đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh việc sử dụng năng lượng của cơ thể thông qua việc sản xuất hormone tuyến giáp. Những hormon tuyến giáp theo mạch máu đi đến các bộ phận và ảnh hưởng đến hầu hết mọi cơ quan trong cơ thể. Do đó, bất cứ sự mất cân bằng nào của hormon tuyến giáp cũng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.

Sản phụ viêm tuyến giáp sau sinh có thể bị ảnh hưởng trong vài tuần hoặc thậm chí vài tháng. Vấn đề nằm ở việc nhận biết tình trạng này, vì các triệu chứng của bệnh viêm tuyến giáp sau sinh thường dễ bị nhầm lẫn với tình trạng căng thẳng liên quan đến rối loạn tâm trạng sau sinh. Chính vì thế, việc phát hiện và điều trị bệnh hiệu quả cũng bị ảnh hưởng theo.

Trong hầu hết các trường hợp bị viêm tuyến giáp sau sinh, chức năng tuyến giáp sẽ trở lại bình thường sau khoảng 12 - 18 tháng kể từ khi xuất hiện triệu chứng viêm. Tuy nhiên, một số chị em có thể phải đối mặt với nguy cơ gặp biến chứng vĩnh viễn.

Nguyên nhân gây viêm tuyến giáp sau sinh

Nguyên nhân chính xác của bệnh viêm tuyến giáp sau sinh vẫn chưa rõ ràng, chắc chắn. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy phụ nữ bị viêm tuyến giáp sau sinh thường có nồng độ kháng thể kháng tuyến giáp tăng cao trong giai đoạn đầu mang thai và sau sinh.

Đây là minh chứng cho thấy, phụ nữ bị viêm tuyến giáp sau sinh có thể xuất hiện tình trạng tuyến giáp tự miễn tiềm ẩn bùng phát do chức năng miễn dịch bị biến động. Tình trạng tiềm ẩn này có nhiều điểm tương đồng với hiện tượng viêm tuyến giáp Hashimoto - hệ thống miễn dịch tấn công tuyến giáp.

Việc kiểm tra kỹ hơn các yếu tố nguy cơ liên quan đến viêm tuyến giáp sau sinh cho thấy có sự tương tác phức tạp của các yếu tố, bao gồm:

• Các rối loạn tự miễn dịch, chẳng hạn như bệnh tiểu đường loại 1;
• Tiền sử viêm tuyến giáp sau sinh;
• Nồng độ kháng thể kháng giáp cao;
• Tiền sử có các vấn đề về tuyến giáp trước đây;
• Tiền sử gia đình với các vấn đề về tuyến giáp.

Hiện nay, các nhà khoa học vẫn tiếp tục tìm hiểu nguyên nhân gốc rễ và các yếu tố nguy cơ liên quan đến viêm tuyến giáp sau sinh. Ngoài những tác động trước mắt, các nghiên cứu đã tiết lộ mối tương quan đáng chú ý giữa viêm tuyến giáp sau sinh và trầm cảm sau sinh. Mối quan hệ cộng sinh này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cảnh giác và các biện pháp chăm sóc sức khỏe chủ động. Nếu chị em bị trầm cảm sau sinh, hãy đi khám bác sĩ để được kiểm tra hoạt động của tuyến giáp, kịp thời phát hiện những bất thường ở tuyến giáp và điều trị thích hợp.

Triệu chứng viêm tuyến giáp sau sinh

Chị em bị viêm tuyến giáp sau sinh có thể trải qua hai giai đoạn:

Ở giai đoạn đầu, tình trạng viêm và giải phóng hormone tuyến giáp có thể giống các dấu hiệu của tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp). Cơ thể phản ứng với các triệu chứng như lo lắng, khó chịu, nhịp tim nhanh hoặc chóng mặt, đánh trống ngực, sụt cân không rõ nguyên nhân, tăng nhạy cảm với nhiệt, mệt mỏi, run và mất ngủ. Những biểu hiện này thường xuất hiện từ 1 đến 4 tháng sau khi sinh con và kéo dài từ 1 đến 3 tháng.

Ở giai đoạn tiếp theo, một số bệnh nhân sẽ hồi phục hoàn toàn, trong khi đó có những trường hợp tuyến giáp của chị em bị phá hủy. Tuyến giáp bị tổn thương sẽ hoạt động kém hiệu quả, dần dần sẽ bị suy giáp. Giai đoạn này có thể gây ra các triệu chứng nhẹ nhưng có ảnh hưởng đáng kể bao gồm thiếu năng lượng, tăng độ nhạy cảm với cảm lạnh, táo bón, khô da, tăng cân và cảm giác trầm cảm. Những triệu chứng suy giáp này xuất hiện từ 4 đến 6 tháng sau khi các triệu chứng cường giáp được giải quyết, tồn tại đến 12 tháng.

Nhìn chung, bệnh viêm tuyến giáp sau sinh sẽ diễn biến không giống nhau giữa các sản phụ. Đối với một số người, tình trạng này có thể biến mất hoàn toàn, khi đó chức năng tuyến giáp trở lại bình thường. Ngược lại, những người khác có thể gặp vấn đề tuyến giáp nghiêm trọng hơn, phải cần đến liệu pháp thay thế hormon để kiểm soát hậu quả của việc tuyến giáp bị phá hủy.

Đáng chú ý là một số phụ nữ có thể gặp phải các triệu chứng kết hợp của cả cường giáp và suy giáp, khiến việc điều trị càng thêm khó khăn, Do đó, bác sĩ chuyên khoa khuyến cáo chị em sau sinh cần theo dõi, nhận biết kịp thời những triệu chứng viêm tuyến giáp sau sinh, thăm khám sớm và điều trị kịp thời sẽ mang lại hiệu quả cao.

Phòng bệnh viêm tuyến giáp sau sinh

Viêm tuyến giáp sau sinh là bệnh lý thường không thể ngăn ngừa trước nhưng chị em sau sinh con nên chủ động thực hiện một số biện pháp chăm sóc bản thân để phòng ngừa tình trạng tuyến giáp bị viêm nhiễm:

• Ăn uống hợp lý, lành mạnh thông qua việc lựa chọn thực phẩm an toàn, đảm bảo đủ dưỡng chất và chế biến đúng cách.
• Tập thể dục đều đặn, thường xuyên để nâng cao sức khỏe.
• Xây dựng lối sống lành mạnh, khoa học, cụ thể như ngủ đúng giờ, đủ giấc và nghỉ ngơi hợp lý.

Do triệu chứng viêm tuyến giáp sau sinh thường không rõ ràng nên dễ bị nhầm lẫn với sự căng thẳng khi chăm sóc trẻ sơ sinh. Hy vọng sau khi xem bài viết này, chị em không chủ quan với bệnh viêm tuyến giáp sau sinh mà chú ý hơn đến những biểu hiện của cơ thể. Tốt nhất là gặp bác sĩ ngay khi có biểu hiện bất thường để được khám và tư vấn kịp thời. Bệnh viêm tuyến giáp sau sinh hoàn toàn có thể kiểm soát và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm và điều trị thích hợp.

Xem thêm:

• Uống thuốc tuyến giáp có mệt không? Những điều cần biết
• Hôn mê do suy chức năng tuyến giáp: Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết