Hôn mê do suy chức năng tuyến giáp: Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết

Vậy hôn mê do suy chức năng tuyến giáp là gì? Hãy cùng tìm hiểu thêm thông tin về vấn đề quan trọng này để mở rộng kiến thức về chăm sóc sức khỏe của bạn!

Hôn mê do suy chức năng tuyến giáp là gì?

Hôn mê do suy chức năng tuyến giáp (Myxedema coma) là một biến chứng nguy hiểm đến tính mạng của suy giáp, thường xảy ra ở những bệnh nhân có tiền sử suy giáp kéo dài. Tình trạng này là biểu hiện sự mất bù trong bệnh cảnh suy giáp, đây là một bệnh tương đối ít gặp nhưng tiến triển thường nặng, tỷ lệ tử vong khoảng 50%.

Tỷ lệ hôn mê do suy chức năng tuyến giáp được ước tính là 1/1000 trường hợp suy giáp, nhưng có thể cao hơn do bỏ sót chẩn đoán. Bệnh thường gặp ở phụ nữ trên 50 tuổi đã có suy giáp, có thể chưa được chẩn đoán, kết hợp với các yếu tố khởi phát có thể được ghi nhận đầy đủ khi hỏi người thân.

Nguyên nhân dẫn đến hôn mê do suy chức năng tuyến giáp

Nguyên nhân gây hôn mê do suy chức năng tuyến giáp bao gồm:

• Mắc các bệnh tự miễn.
• Phẫu thuật tuyến giáp: Phẫu thuật liên quan đến điều trị ung thư tuyến giáp, các u nang tuyến giáp, suy giáp quá mức, và bướu giáp (loại bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp).
• Sau điều trị iod phóng xạ.
• Điều trị tuyến giáp bằng lithium.
• Lạm dụng iod.

Cùng với đó, có nhiều yếu tố gây khởi phát, đôi khi không rõ ràng, như:

• Ngừng điều trị thuốc suy giáp;
• Lạm dụng một số loại như thuốc lợi tiểu, thuốc an thần, thuốc gây nghiện,...;
• Cơ thể bị nhiễm lạnh;
• Chấn thương;
• Gây mê;
• Phẫu thuật;
• Nhồi máu cơ tim;
• Tai biến mạch máu não;
• Xuất huyết tiêu hoá;
• Nhiễm trùng, đặc biệt là viêm phổi, nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc cúm;
• Vết bỏng nặng;
• Hạ đường huyết.

Dấu hiệu của hôn mê do suy chức năng tuyến giáp

• Dấu hiệu của suy giáp: Bao gồm phù mặt, da thâm và khô, tóc rụng, gãy, bướu giáp lớn, có thể đi kèm với teo tuyến giáp, hoặc nhận thấy các dấu vết phẫu thuật ở vùng cổ, triệu chứng mắt lồi.
• Dấu hiệu của hôn mê do suy giáp: Bao gồm thân nhiệt giảm (thường dưới 35 độ C), nhưng không xuất hiện triệu chứng rét run, tay chân lạnh, giảm huyết áp, nhịp thở chậm hoặc nhanh, và suy hô hấp khi nhịp thở yếu.
• Dấu hiệu thần kinh: Biểu hiện tâm lý bị thay đổi, từ nhẹ như dấu hiệu ngủ gật, đến nặng với tình trạng lơ mơ, hôn mê sâu, và có thể có cơn co giật.
• Các biểu hiện khác: Bao gồm táo bón do liệt ruột, tắc ruột, giảm nhu động ruột, nhiễm trùng tiểu, và khó khăn trong việc tiểu tiện.

Chẩn đoán hôn mê do suy chức năng tuyến giáp

Ngoài các dấu hiệu lâm sàng, các phương pháp sau được sử dụng để chẩn đoán và xác định:

• Các xét nghiệm liên quan đến tuyến giáp xác định tình trạng suy giáp, với kết quả TSH tăng, T4 tự do (hoặc T4), T3 tự do (hoặc T3) giảm. Mặc dù rất hiếm, có trường hợp TSH bình thường, thậm chí là giảm (suy giáp do nguyên nhân từ vùng dưới đồi hoặc tuyến yên).
• Natri máu giảm, có thể dưới 110mmol/l (do mức lọc cầu thận giảm).
• Biểu hiện loãng máu với giảm hematocrite và protid.
• Độ thẩm thấu nước tiểu tăng.
• AVP (hormone chống lợi tiểu) tăng.
• Kết quả xét nghiệm khí máu thấy toan hô hấp với giảm lượng O2, tăng CO2, giảm pH.
• Tổng phân tích tế bào máu ngoại vi chỉ ra thiếu máu đẳng sắc đẳng bào và bạch cầu bình thường mặc dù có nhiễm trùng.
• Các chỉ số men như Creatine-kinase, aspartate-amino-transferase, lactico-dehydogenase có thể tăng mà không kèm theo hoại tử cơ tim.
• Glucose máu có thể giảm.

Phương pháp điều trị và tiên lượng hôn mê do suy chức năng tuyến giáp

Phương pháp điều trị hôn mê do suy chức năng tuyến giáp

Bệnh nhân mắc hôn mê do suy chức năng tuyến giáp cần được điều trị tích cực ngay khi có dấu hiệu chẩn đoán, mà không phải đợi đến khi các xét nghiệm cận lâm sàng có đầy đủ. Tuy nhiên, cần lưu ý về nguy cơ quá liều thuốc và ngộ độc. Nên điều trị các yếu tố thúc đẩy ngay cả khi nghi ngờ, yếu tố thúc đẩy thường gặp là nhiễm trùng.

Phương pháp điều trị hôn mê do suy giáp bao gồm:

• Điều trị hạ thân nhiệt: Sử dụng chăn để làm ấm cơ thể một cách tự nhiên, nhưng cần lưu ý rằng chủ động làm ấm có thể gây giãn mạch và choáng nếu bệnh nhân có thể tích máu giảm. Khi nhiệt độ giảm dưới 30 độ C, có thể cân nhắc truyền máu toàn phần.
• Điều trị thiếu oxy: Hỗ trợ hô hấp bằng cách sử dụng nội khí quản và thở oxy. Trong một số trường hợp, máy thở có thể cần được áp dụng. Theo dõi mức độ oxy trong máu là quan trọng. Trong trường hợp hôn mê do suy giáp có co giật, cần tránh gây ức chế hô hấp.
• Điều trị tụt huyết áp và hỗ trợ tim mạch: Cẩn thận khi sử dụng thuốc co mạch, chỉ sử dụng dung dịch thay thế phù hợp và truyền máu toàn phần khi có tình trạng choáng.
• Điều trị tuyến giáp: Sử dụng hormone thay thế và Levothyroxin thông qua truyền tĩnh mạch và đường uống.
• Điều trị hạ natri máu: Hạn chế lượng nước vào.
• Điều trị hạ đường huyết: Truyền glucose thông qua đường truyền tĩnh mạch.
• Điều trị co giật: Cẩn thận khi sử dụng barbiturates hay benzodiazepines để tránh ức chế hô hấp và cải thiện tri giác chậm.
• Điều trị thiếu máu: Truyền hồng cầu khối khi thiếu máu nặng.
• Đề phòng suy thượng thận và suy tim: Sử dụng corticoid thông qua đường truyền tĩnh mạch, tích cực tìm kiếm và điều trị các yếu tố thúc đẩy như nhiễm trùng, nhiễm khuẩn, tránh sử dụng thuốc quá liều.

Hôn mê do suy chức năng tuyến giáp là một tình trạng nghiêm trọng có khả năng dẫn đến tử vong cao. Do đó, việc chẩn đoán và phát hiện sớm suy giáp là quan trọng để bắt đầu điều trị và theo dõi tình trạng bệnh nhân.

Tiên lượng hôn mê do suy chức năng tuyến giáp

Hôn mê do suy giáp thường mang theo tiên lượng nặng, và chỉ khoảng 50% trường hợp có kết quả điều trị tích cực. Trong những trường hợp có điều trị hiệu quả, tình trạng bệnh thường cải thiện nhanh chóng sau vài giờ hoặc vài ngày, ngay cả khi cần phải giải quyết các vấn đề hô hấp hoặc biến chứng nhiễm trùng. Nguyên nhân chính dẫn đến tử vong thường là suy hô hấp.

Các yếu tố tiên lượng xấu:

• Tuổi lớn.
• Nhịp tim quá chậm.
• Thân nhiệt ban đầu dưới 30 độ C, hoặc không có đáp ứng điều trị.
• Dấu hiệu suy tuần hoàn nặng.
• Can thiệp hỗ trợ hô hấp diễn ra chậm, hoặc việc ngừng hô hấp hỗ trợ mặc dù tình trạng của bệnh nhân vẫn cần thiết.
• Lạm dụng điều trị thay thế T3 hoặc các loại thuốc lợi tiểu.
• Suy giáp nặng.

Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hôn mê do suy chức năng tuyến giáp. Việc nhận biết kịp thời các dấu hiệu của suy giảm chức năng tuyến giáp là quan trọng để có thể đưa ra điều trị sớm và ngăn chặn sự gia tăng của tình trạng bệnh lý. Đồng thời, sự quan tâm đặc biệt đến duy trì sức khỏe tổng thể và theo dõi các yếu tố tiên lượng rất quan trọng để tối ưu hóa kết quả điều trị. Nên nhớ rằng thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và cần tư vấn y tế chuyên sâu từ bác sĩ khi đối mặt với vấn đề sức khỏe cụ thể.

Xem thêm:

• Rối loạn tuyến giáp khi mang thai có nguy hiểm không?
• 3 cách điều trị tuyến giáp có nang hiệu quả nhất hiện nay!