Xơ phổi sau lao ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe người bệnh?

Thống kê tại Việt Nam cho thấy, năm 2018 cả nước có hơn 23.000 người mắc ung thư phổi, dự đoán con số này sẽ còn tăng cao vào những năm tiếp theo. Điều đáng nói là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ung thư chính là xơ phổi sau lao. Vậy bệnh lý này ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào? Cùng tìm hiểu trong bài viết này.

Xơ phổi là gì?

Hình ảnh minh họa bệnh xơ phổi

Phổi là cơ quan quan trọng của cơ thể, có cấu tạo đàn hồi, mềm và xốp, nằm bên trong lồng ngực và được bao bọc bởi các xương sườn. Chức năng chính của phổi là giúp đưa oxy từ không khí vào trong tĩnh mạch, đồng thời đưa khí CO2 từ động mạch ra bên ngoài. Ngoài ra, phổi còn giúp lọc và loại bỏ các độc tố trong máu, lưu trữ máu bên trong và chuyển hóa các chất sinh hóa học.

Xơ phổi hay xơ hóa phổi (Pulmonary Fibrosis) là tình trạng các mô trong phổi bị tổn thương, dày lên, xơ cứng, mất chức năng đàn hồi và tạo thành sẹo ở phổi (bao gồm cả đỉnh và thùy phổi). Xơ sẹo làm cản trở đến hoạt động hô hấp. Bệnh sẽ ngày càng nghiêm trọng khi xơ phổi lan rộng, không thể điều trị để hồi phục hoàn toàn.

Các triệu chứng của xơ phổi có thể kể đến là:

• Khó thở, đặc biệt là trong hoặc sau khi người bệnh hoạt động thể chất hoặc ho khan.
• Ho khan, ho kéo dài, ho khò khè, có thể ho ra máu.
• Đau tức ngực.
• Đau nhức các bắp thịt và khớp.
• Thường xuyên rơi vào trạng thái mệt mỏi, sụt cân… mà không rõ lý do.

Triệu chứng bệnh xuất hiện ở mỗi bệnh nhân khác nhau, tùy thuộc vào sức khỏe và thời gian phát triển bệnh. Một số bệnh nhân tiến triển bệnh rất nhanh với các triệu chứng nghiêm trọng. Một số khác lại chỉ có triệu chứng nhẹ, dần dần mới phát triển biến chứng mạnh mẽ sau vài tháng hoặc một năm.

Xơ phổi sau lao - nguyên nhân chính gây xơ phổi

Xơ phổi sau lao là một trong những nguyên nhân phổ biến của bệnh

Hiện nay, do những tác động từ bên ngoài, tình trạng xơ phổi cũng xảy ra phổ biến hơn. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến xơ phổi, có thể kể đến một số nguyên nhân chính như:

• Môi trường lao động bị ô nhiễm: Các chất độc hại, chất gây ô nhiễm như bụi silic, sợi amiăng… hay một số chất hữu cơ kể cả bụi ngũ cốc, mía đường, phân động vật… cũng có thể gây xơ hóa phổi.
• Bức xạ từ việc trị liệu các bệnh liên quan đến phổi và ung thư vú.
• Lạm dụng thuốc: Các loại thuốc hóa trị như methotrexate, cyclophosphamide; thuốc điều trị rối loạn nhịp tim và các vấn đề tim mạch như amiodarone, propranolol; thuốc tâm thần và thuốc kháng sinh như nitrofurantoin, sulfasalazine.
• Một số bệnh lý như viêm phổi, viêm khớp dạng thấp, bệnh lupus ban đỏ, hội chứng Sjogren và sarcoidosis, trào ngược dạ dày… ảnh hưởng đến tất cả các mô trong cơ thể, trong đó có phổi.

Ngoài các nguyên nhân trên thì xơ phổi sau lao là một trong những nguyên nhân phổ biến. Người bệnh bị lao thường để lại nhiều tổn thương cho phổi. Do đó, quá trình xơ hóa phổi sau lao cũng vì vậy mà diễn ra nhanh hơn.

Xơ phổi sau lao nguy hiểm như thế nào?

Xơ phổi sau lao gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe người bệnh

Xơ phổi sau lao là một trong những nguy hiểm hàng đầu đối với cơ quan quan trọng này. Xơ phổi có thể gây các biến chứng như:

Giảm nồng độ oxy trong máu

Do hoạt động của phổi yếu hơn nên người bệnh gặp khó khăn khi hít thở cũng như lọc oxy trong không khí. Điều này khiến lượng oxy vào trong máu ít hơn nhu cầu sử dụng, các cơ quan khác trong cơ thể đều bị ảnh hưởng. Tình trạng xấu nhất là tử vong do không được cung cấp oxy kịp thời.

Tăng áp động mạch phổi

Các mô sẹo hình thành trong phổi có thể chèn ép vào động mạch, mao mạch máu nhỏ ở cơ quan này, nguy cơ tăng áp động mạch phổi có thể xảy ra. Lúc này, tình trạng bệnh đã ở mức nguy hiểm báo động, nguy cơ vỡ mạch máu bất cứ lúc nào khiến bệnh nhân tử vong nhanh chóng.

Suy tim phải

Mô sẹo còn khiến mạch máu cũng bị chặn. Tâm thất phải bắt buộc phải bơm máu mạnh hơn để máu di chuyển được qua động mạch phổi. Khi đó, suy tim phải cũng ngày càng nghiêm trọng và đe dọa đến tính mạng bệnh nhân.

Suy hô hấp

Ở giai đoạn cuối của xơ phổi, suy hô hấp thường là biến chứng đe dọa nguy hiểm. Nó xảy ra khi oxy trong máu giảm xuống mức thấp báo động, có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim.

Xơ phổi có chữa được không?

Có thể nói, các biến chứng của xơ phổi sau lao ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh, Vậy xơ phổi có chữa được không? 

Hiện nay không có biện pháp điều trị nào giúp các mô bị tổn thương ở phổi hồi phục chức năng và khả năng co giãn như ban đầu. Các phương pháp điều trị chủ yếu ngăn chặn xơ hóa tiếp tục lan rộng. Nếu điều trị hiệu quả và sức khỏe của người bệnh tốt thì bệnh sẽ được kiểm soát và cải thiện được chất lượng cuộc sống tốt hơn.

Một số phương pháp điều trị xơ phổi hiện có là:

• Điều trị bằng thuốc.
• Phương pháp trị liệu oxy.
• Phục hồi chức năng phổi.
• Ghép phổi.

Như vậy, bài viết này đã tổng hợp một số thông tin cần thiết về xơ phổi sau lao dành cho bạn. Hy vọng những nội dung này sẽ giúp ích cho bạn và người thân trong việc phòng ngừa và điều trị xơ phổi tốt hơn. Đừng quên tham vấn ngay ý kiến của bác sĩ khi có các triệu chứng của bệnh để được điều trị kịp thời nhé.

Nhật Lệ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp