Xuất huyết dưới da ở trẻ em và một số điều cần biết

Xuất huyết dưới da ở trẻ em là tình trạng khá phổ biến hiện nay do tác động của nhiều nguyên nhân khác nhau như chấn thương, nhiễm trùng máu, thiếu vitamin,… Việc nắm những thông tin cần thiết về triệu chứng này sẽ giúp bố mẹ và gia đình nhận biết được bệnh và cần phải làm gì khi trẻ mắc phải.

Xuất huyết dưới da ở trẻ em là gì?

Xuất huyết dưới da là tình trạng trên da xuất hiện các nốt đỏ, vết bầm hoặc các vết tụ máu mà mắt thường dễ dàng nhìn thấy. Thông thường, màu tuần hoàn bên trong lòng mạch máu. Vì nguyên nhân nào đó tác động khiến cho mạch máu bị vỡ, đứt hoặc do tính thấm thành mạch khi đó các thành phần của máu sẽ thoát ra ngoài thành mạch. Do đó, chúng ta mới dễ dàng nhận thấy các vết xuất huyết dưới da. 

Ở trẻ sơ sinh, tình trạng này vẫn có thể xảy ra, và đây là một trong những dấu hiệu để cha mẹ phát hiện con có vấn đề cần được kiểm tra và chẩn đoán bởi bác sĩ. 

Xuất huyết dưới da ở trẻ em là gì?

Đối với những trẻ từ 2 - 9 tuổi thì tình trạng xuất huyết dưới da càng phổ biến vì chủ yếu do chấn thương trong chơi đùa. Tuy nhiên, bố mẹ không nên chủ quan mà đưa con đến bệnh viện/cơ sở y tế nhằm phát hiện sớm nguyên nhân để có cách điều trị phù hợp. 

Nguyên nhân dẫn đến xuất huyết dưới da ở trẻ em

Có khá nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng này, dưới đây là một số nguyên nhân chủ yếu mà cha mẹ cần lưu ý ở con trẻ:

• Xuất huyết do bệnh: Một số bệnh nhiễm trùng có thể gây xuất huyết dưới da: Bệnh sởi, bạch hầu, nhiễm khuẩn não mô, viêm màng não, hoặc sốt xuất huyết, thương hàn,...
• Một số bệnh làm suy giảm tiểu cầu cũng là nguyên nhân gây nên tình trạng xuất huyết trên da ở trẻ em: Bệnh Glanzmann, bệnh thiếu tiểu cầu nguyên phát, suy nhược tiểu cầu,...
• Do dị ứng: Viêm thành mạch dị ứng và các chứng dị ứng khác.
• Các bệnh làm thiếu yếu tố đông máu hoặc rối loạn đông máu: Bệnh hemophilie A, B, C, giảm prothrombin, proconverti,...
• Cơ thể trẻ thiếu chất dinh dưỡng: Vitamin A, K, C, B2 hoặc acid folic.
• Do va đập, chấn thương gây ra.
• Một số bệnh nội khoa cũng có thể xuất hiện triệu chứng xuất huyết dưới da: Lao, đái tháo đường, xơ gan,...
• Tác dụng phụ gây ra bởi dùng một số loại thuốc.
• Viêm mạch máu, tổn thương thành mạch bẩm sinh hoặc do mắc phải.

Dấu hiệu nhận biết xuất huyết dưới da ở trẻ

Tình trạng này thường có biểu hiện ở 2 dạng:

Những đốm tròn nhỏ

Các nốt xuất huyết trên da có kích thước là những đốm tròn nhỏ từ dưới 3mm hoặc lớn hơn từ 3 - 10mm. Màu sắc của các đốm xuất huyết là đỏ, nâu hoặc tím dễ dàng nhìn thấy trên bề mặt da. Triệu chứng này làm các bậc cha mẹ rất dễ nhầm lẫn với tình trạng phát ban.

Xuất huyết dưới da ở trẻ em đốm nhỏ 

Bầm tím theo mảng

Dưới da của trẻ xuất hiện mảng lớn bầm tím hoặc xanh đen. Những mảng này có kích thước lớn hơn 10mm. Có sự đổi màu ở vết bầm do do các mạch máu bị vỡ, làm rò rỉ máu vào các mô bị thương.

Để bố mẹ nhận biết được dấu hiệu xuất huyết dưới da thì hãy thử ấn tay vào vùng da nổi đốm hay mảng bầm tím đó. Đối với làn da bình thường, khi dùng tay ấn vào, vùng da sẽ có màu nhợt nhạt và khi thả tay ra thì màu da sẽ trở lại hồng đỏ. Còn đối với tình trạng xuất huyết dưới da, ngay cả khi ấn vào thì vùng da đó cũng không nhạt đi. 

Xuất huyết dưới da ở trẻ em mảng lớn 

Những vị trí thường xuất hiện vết bầm do xuất huyết ở tứ chi, mặt, đầu, thân mình và cẳng chân thường gặp ở bệnh lý tiểu cầu hoặc rối loạn đông máu. 

Nếu thấy trẻ xuất huyết dưới da đi kèm với các triệu chứng bên dưới, thì bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện/cơ sở y tế kiểm tra ngay lập tức:

• Sưng đau ở các chi.
• Vùng da bị ảnh hưởng có màu sắc tối hơn.
• Đau vùng da bị xuất huyết.
• Chảy máu nhiều từ vết thương hở. 
• Chảy máu nướu răng, chảy máu mũi, có máu trong nước tiểu hoặc phân.

Điều trị xuất huyết dưới da tại nhà cho trẻ

Dựa vào tình trạng và triệu chứng ở mỗi trẻ mà có biện pháp xử lý và cách điều trị khác nhau. Điều quan trọng là khi thấy con xuất hiện triệu chứng thì bố mẹ nên đưa con đến bệnh viện để được bác sĩ tư vấn và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. 

Một số trường hợp xuất huyết dưới da sẽ tự lành, cho nên mẹ không cần quá lo lắng. Điều cần thiết là nên theo dõi tình trạng và sức khỏe của trẻ xem các nốt xuất huyết có đổi màu hay đi kèm với những triệu chứng khác không. Các mẹ cũng nên xem xét, tìm hiểu nguyên nhân do đâu mà trẻ bị xuất huyết dưới da, đôi khi có thể là do chấn thương, va đập, do dị ứng hay sử dụng một số loại thuốc nào đó. Nếu bệnh mang tính chất nhẹ, thì các đốm xuất huyết sẽ tự mờ dần.

Nếu xuất huyết do chấn thương, thì bố mẹ có thể thực hiện theo các cách sau để giảm đau, giảm bầm và xuất huyết:

• Sử dụng một miếng vải sạch bọc lấy đá hoặc túi chườm đá y tế rồi chườm vào vùng da bị tổn thương của trẻ. Thời gian có thể kéo dài trong 5 - 10 phút tùy khả năng chịu lạnh của trẻ. 
• Không nên chườm đá trực tiếp vào vùng da đang bầm vì gia tăng tổn thương thêm. Việc chườm đá lạnh sẽ giúp ngăn chặn các đốm xuất huyết, giảm viêm và hạn chế sự xuất hiện xuất huyết dưới da trẻ về sau. 

Tuy nhiên, nếu triệu chứng sưng đau, bầm không giảm trong vòng 7 - 10 ngày, thì nên đưa bé đi kiểm tra để tránh tình trạng trở nên tồi tệ hơn. 

Đối với một số trẻ bị xuất huyết dưới da do bệnh lý tiểu cầu, thì các mẹ nên chú ý hơn về thay đổi khẩu phần và dinh dưỡng cho con để đảm bảo đủ dưỡng chất. Để chắc chắn thành phần dinh dưỡng phù hợp và đáp ứng yêu cầu cơ thể trẻ, mẹ có thể tham vấn ý kiến bác sĩ hay chuyên gia dinh dưỡng để biết trẻ đang thiếu gì, cần bổ sung gì và nên ăn những thực phẩm nào. 

Cách phòng tránh xuất huyết dưới da ở trẻ em

Chế độ dinh dưỡng rất quan trọng đối với sức khỏe và phòng chống bệnh, tăng sức đề kháng. Đối với trẻ em cũng vậy, nguồn dưỡng chất đầy đủ là chìa khóa giúp các bé tăng cải thiện hệ miễn dịch, hạn chế mắc bệnh, đặc biệt là những bệnh liên quan đến xuất huyết. 

Nhóm chất dinh dưỡng mà mẹ nên bổ sung cho trẻ để tăng cường sức khỏe và phòng chống xuất huyết là nhóm vitamin A, K, acid folic, vitamin C, thực phẩm tươi sống,...

• Vitamin A: Có Tác dụng hỗ trợ, tăng cường hoạt động của tiểu cầu. Nguồn thực phẩm giàu loại vitamin này thường có nhiều trong các loại củ quả màu đỏ, như cà rốt, bí đỏ, ớt chuông hoặc trong dầu cá, rau bina, khoai lang, bông cải xanh, dưa lưới,... 
• Vitamin K: Nguồn thực phẩm giàu vitamin K như bông cải xanh, rau diếp cá, dầu ô liu, cải xoăn, mù tạt, măng tây,... 
• Nhóm chất acid folic: Dưỡng chất này thường tác động đến sự phát triển của các mô, và cả các quá trình hình thành tiểu cầu trong cơ thể. Nguồn bổ sung giàu acid folic như rau bina, ngũ cốc, gan, hạt hướng dương, măng tây, đậu, trứng, các loại quả mọng,... 

Bổ sung dinh dưỡng - phòng tránh xuất huyết dưới da ở trẻ 

Ngoài ra, các mẹ nên bổ sung cho trẻ đa dạng thực phẩm, và các thực phẩm tươi sống để đáp ứng giá trị dinh dưỡng rất cao, giúp ngăn ngừa xuất huyết dưới da ở trẻ em. 

Hy vọng những thông tin trong bài viết giúp cha mẹ hiểu hơn về tình trạng xuất huyết dưới da ở trẻ em và chăm sóc sức khỏe cho trẻ. Tuy nhiên, các thông tin ở mức độ tham khảo, nên dù là lý do gì thì cha mẹ cũng nên đưa trẻ đi khám để được kiểm tra kỹ lưỡng. 

Thy Võ 

Nguồn tham khảo: Tổng hợp