Hội chứng Cushing là gì? Nguyên nhân gây bệnh và phương pháp phòng ngừa

Hội chứng Cushing là gì?

Hội chứng Cushing là một hội chứng rối loạn nội tiết tố do lượng hormone cortisol trong cơ thể bạn tăng cao. Nó còn được gọi là hypercortisolism. Các dấu hiệu đặc trưng của hội chứng Cushing như bướu mỡ giữa hai vai, khuôn mặt tròn trịa và các vết rạn da màu hồng hoặc tím trên da.

Nguyên nhân chính của hội chứng Cushing do dùng thuốc corticosteroid đường uống, chẳng hạn như prednisone, với liều lượng cao theo thời gian. Các nguyên nhân khác do rối loạn chức năng hạ đồi – tuyến yên, tuyến yên, bệnh lý tuyến thượng thận hoặc do tiết ACTH lạc chỗ.

Những dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng Cushing

Các triệu chứng thường gặp:

• Tăng cân và lắng đọng mô mỡ, đặc biệt là xung quanh vùng giữa và lưng trên, ở mặt (mặt trăng) và giữa vai (bướu trâu);

• Vết rạn da trên da bụng, đùi, vú và cánh tay;

• Mụn;

• Rối loạn kinh nguyệt;

• Giảm ham muốn tình dục;

• Giảm khả năng sinh sản;

• Rối loạn cương dương;

• Mệt mỏi nghiêm trọng;

• Yếu cơ;

• Mất kiểm soát cảm xúc;

• Khó khăn về nhận thức;

• Tăng huyết áp;

• Đau đầu;

• Nhiễm trùng;

• Sạm da;

• Mất xương;

• Ở trẻ em, tăng trưởng kém.

Tác động của hội chứng Cushing đối với sức khỏe

Hội chứng Cushing ở trẻ em

Theo đánh giá năm 2019, khoảng 10% các trường hợp hội chứng Cushing mới mỗi năm xảy ra ở trẻ em.

• Béo phì;

• Tốc độ tăng trưởng chậm hơn;

• Huyết áp cao (tăng huyết áp).

Hội chứng Cushing ở phụ nữ

Hội chứng Cushing phổ biến ở nữ giới hơn, chiếm tỷ lệ gấp 3 lần so với nam giới. Phụ nữ mắc hội chứng Cushing có thể bị rậm lông tại các vùng: Mặt và cổ, ngực, bụng và đùi.

Ngoài triệu chứng rậm lông, nữ giới có thể bị kinh nguyệt không đều hoặc không có kinh nguyệt. Hội chứng Cushing không được điều trị ở phụ nữ có thể dẫn đến khó mang thai.

Hội chứng Cushing ở nam giới

Như trường hợp của phụ nữ và trẻ em, nam giới mắc hội chứng Cushing cũng có thể gặp các triệu chứng khác.

• Rối loạn cương dương;

• Mất hứng thú tình dục;

• Giảm khả năng sinh sản.

Biến chứng có thể gặp khi mắc hội chứng Cushing

• Biến chứng của tăng huyết áp hoặc đái tháo đường tuýp 2;

• Biến chứng nhiễm trùng, nhiễm nấm;

• Gãy xương, sập đốt sống;

• Khó khăn về nhận thức như khó tập trung hoặc các vấn đề về trí nhớ;

• Mất khối lượng cơ.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn, đặc biệt nếu bạn đang dùng thuốc corticosteroid để điều trị một bệnh như hen suyễn, viêm khớp hoặc bệnh viêm ruột.

Nguyên nhân dẫn đến hội chứng Cushing

Bạn có thể mắc hội chứng Cushing khi có quá nhiều cortisol trong cơ thể quá lâu. Nguyên nhân phổ biến nhất liên quan đến các loại thuốc gọi là glucocorticoid, còn thường được gọi là corticosteroid, steroid hoặc prednisone.

Các thuốc này được sử dụng cho các bệnh như hen suyễn, viêm khớp dạng thấp, lupus hoặc sau khi cấy ghép nội tạng. Chúng là thuốc chống viêm mạnh. Uống quá nhiều, quá lâu, có thể dẫn đến hội chứng Cushing.

Bạn cũng có thể mắc hội chứng Cushing do tiêm steroid, chẳng hạn như tiêm lặp lại các mũi tiêm ngừa đau khớp, viêm bao hoạt dịch và đau lưng .

Các loại kem bôi da chứa steroid, được sử dụng cho bệnh chàm và các vấn đề về da khác, ít có khả năng gây ra hội chứng Cushing, nhưng nó có thể xảy ra.

Một khối u trong tuyến yên của bạn, được tìm thấy ở đáy não hoặc một khối u ở tuyến thượng thận, cũng có thể khiến cơ thể bạn tạo ra quá nhiều cortisol, có thể dẫn đến bệnh Cushing.

ACTH là một loại hormone điều chỉnh cortisol. Trong một số trường hợp hiếm hoi, một khối u tiết ACTH gây ra hội chứng Cushing. Loại khối u này có thể hình thành trong một cơ quan không sản xuất ACTH một cách tự nhiên, nhưng do khối u, nó bắt đầu tạo ra rất nhiều. Những khối u này có thể là ung thư hoặc không phải ung thư. Chúng thường được tìm thấy trong phổi, tuyến tụy, tuyến giáp hoặc tuyến ức.

Đó không phải là một tình trạng thường xảy ra trong các gia đình. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm hoi, mọi người mắc phải chứng bệnh này vì gen của họ có vấn đề khiến họ có nhiều khả năng bị khối u trên các tuyến của mình hơn.