Nói lắp là gì? Nguyên nhân và cách điều trị bệnh nói lắp

Nói lắp là gì?

Nói lắp là một chứng rối loạn giọng nói có thể khiến một người lặp lại, ngắt quãng hoặc kéo dài âm thanh, âm tiết hoặc từ khi cố gắng nói. Nếu nói lắp, bạn có thể biết mình muốn nói gì nhưng lại cảm thấy khó hiểu từ ngữ. Các từ có vẻ bị kẹt hoặc có thể thấy mình lặp đi lặp lại chúng, cũng có thể tạm dừng ở một số âm tiết nhất định. Nói lắp ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi, nhưng thường thấy nhất ở trẻ em từ 2 đến 6 tuổi.

Nếu tật nói lắp mắc phải ở tuổi trưởng thành do một nguyên nhân cụ thể như đột quỵ hoặc chấn thương não, thì nó được gọi là nói lắp do thần kinh. Một dạng nói lắp hiếm gặp được gọi là nói lắp do tâm lý gây ra bởi chấn thương tình cảm hoặc các vấn đề khác trong não hoặc do lý trí.

Mặc dù không thể điều trị dứt điểm chứng nói lắp nhưng có thể làm một số điều để cải thiện khả năng nói.

Những dấu hiệu và triệu chứng của nói lắp

Các dấu hiệu nói lắp bao gồm:

• Khó để phát âm rõ ràng một từ, một câu.
• Kéo dài một từ hoặc các âm trong một từ, một câu nói.
• Lặp lại liên tục các âm tiết.
• Dấu lặng ngắn cho một số âm tiết hoặc từ nhất định hoặc tạm dừng trong một từ (từ đứt quãng).
• Thêm các từ thừa như "ừm" nếu dự đoán khó chuyển sang từ tiếp theo.
• Căng thẳng quá mức, gồng mình để có thể phát âm một từ.
• Lo lắng khi nói chuyện.
• Nói lắp có thể đi kèm với:
• Nháy mắt nhanh.
• Run môi hoặc hàm.
• Giật đầu.

Nói lắp có thể trầm trọng hơn khi bị kích thích, nói lắp khi căng thẳng, mất tự chủ, áp lực.

Nói trước một nhóm người, trước đám đông hoặc nói chuyện điện thoại là yếu tố khó khăn đối với những người nói lắp.

Tuy nhiên, người nói lắp có thể nói không lắp khi nói chuyện với chính mình, hát hoặc nói đồng thanh với người khác.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh nói lắp

Nói lắp có thể dẫn đến:

• Gây khó hiểu khi giao tiếp với người khác.
• Đang lo lắng về việc nói.
• Không nói hoặc né tránh các tình huống bắt buộc phải nói.
• Giảm khả năng tham gia các hoạt động cộng đồng.
• Bị bắt nạt hoặc bị trêu chọc.
• Lòng tự trọng thấp.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến nói lắp

Các nguyên nhân có thể gây ra chứng nói lắp bao gồm:

Bất thường trong kiểm soát động cơ lời nói. Một số bằng chứng chỉ ra rằng có thể liên quan đến những bất thường trong kiểm soát vận động lời nói, chẳng hạn như thời gian, cảm giác và phối hợp vận động.

Di truyền học.

Nói lắp do các nguyên nhân khác:

• Khả năng nói trôi chảy có thể bị gián đoạn do những nguyên nhân khác: Tai biến mạch máu não, chấn thương sọ não hoặc các rối loạn não khác (nói lắp do thần kinh).
• Bị ảnh hưởng bởi cảm xúc, tâm lý, căng thẳng.