Bác sĩ có nhiều kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực y tế, từng công tác tại Bệnh viện Nhân dân 115, tham gia nhiều hoạt động y tế quan trọng như phòng chống dịch Covid-19 và quản lý bệnh mạn tính, cũng như chương trình tiêm chủng mở rộng tại Trung tâm Y tế Quận Tân Phú. Hiện bác sĩ đang làm việc tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, góp phần vào việc chăm sóc sức khỏe toàn diện cho cộng đồng.
Viêm võng mạc là bệnh lý ở mắt, cụ thể là phần võng mạc của mắt. Viêm võng mạc là tình trạng viêm tại võng mạc mắt và có thể gây mất thị lực vĩnh viễn. Viêm võng mạc có thể do vi khuẩn (như cytomegalovirus) và không do vi khuẩn (như bệnh Behcet). Viêm võng mạc có thể biểu hiện ở một mắt với nhiều mức độ khác nhau tùy thuộc vào vị trí tổn thương ban đầu.
Nội dung chính
Tìm hiểu chung
Triệu chứng
Nguyên nhân
Nguy cơ
Phương pháp chẩn đoán & điều trị
Chế độ sinh hoạt & phòng ngừa
Nội dung chính
Tìm hiểu chung
Triệu chứng
Nguyên nhân
Nguy cơ
Phương pháp chẩn đoán & điều trị
Chế độ sinh hoạt & phòng ngừa
Tìm hiểu chung viêm võng mạc
Viêm võng mạc là gì?
Võng mạc hay còn gọi là vùng đáy mắt - thực chất là một lớp màng thần kinh ở phía trong cùng của nhãn cầu, có độ dày khoảng 0.5mm và có nhiệm vụ tiếp nhận ánh sáng từ giác mạc và thủy tinh thể. Các tế bào thần kinh thị giác trên võng mạc sẽ chuyển năng lượng ánh sáng thành tín hiệu đặc biệt và gửi về trung khu phân tích ở não, sau đó não bộ sẽ cho chúng ta những nhận thức về hình ảnh mà chúng ta đang nhìn thấy. Do đó, võng mạc có vai trò hết sức quan trọng, giúp con người có thể nhìn thấy thế giới xung quanh.
Bệnh lý võng mạc là một tập hợp những bệnh lý liên quan đến võng mạc, trong đó có viêm võng mạc. Viêm võng mạc gồm 2 loại là:
Viêm võng mạc sắc tố (Retinitis pigmentosa)
Viêm võng mạc sắc tố hay còn được biết đến với tên gọi khác là thoái hóa võng mạc sắc tố hay bệnh thoái hóa võng mạc di truyền.
Võng mạc được cấu tạo bởi hàng trăm triệu tế bào cảm nhận ánh sáng (các tế bào hình nón và các tế bào hình que). Các tế bào hình que nhiều hơn các tế bào hình nón và cũng nhạy cảm với ánh sáng hơn. Tế bào hình que giúp đảm bảo tầm nhìn ngoại biên và điều tiết mắt giúp nhìn thấy rõ xung quanh trong điều kiện thiếu sáng. Tế bào hình nón tập trung chủ yếu ở điểm vàng giúp nhận diện sự chi tiết, sắc nét và màu sắc của hình ảnh.
Viêm võng mạc sắc tố là bệnh lý liên quan đến sự tổn thương các tế bào hình que ảnh hưởng đến khả năng nhìn của người mắc. Bệnh thường tiến triển chậm, nhưng có thể dẫn đến mù lòa nếu không được quản lý đúng cách.
Viêm võng mạc trung tâm thanh dịch (Central serous chorioretinopathy)
Viêm võng mạc trung tâm thanh dịch là một bệnh lý được gây ra do tích tụ một bọng thanh dịch ngay vùng trung tâm dưới lớp võng mạc khiến người mắc bệnh nhìn mờ, có thể cảm thấy có một quầng tối che trước mắt. Bệnh thường ảnh hưởng đến nam giới trong độ tuổi từ 20 đến 50 và có liên quan đến stress hoặc sử dụng corticosteroid.
Triệu chứng viêm võng mạc
Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm võng mạc
Những triệu chứng của viêm võng mạc sắc tố là thu hẹp thị trường ngoại vi, mất khả năng nhìn trong điều kiện thiếu sáng (quáng gà). Bệnh nhân cũng có thể gặp khó khăn trong việc phân biệt màu sắc và thích ứng với sự thay đổi độ sáng. Những triệu chứng của viêm võng mạc trung tâm thanh dịch là rối loạn khả năng nhận diện các màu sáng, màu nhạt (như màu vàng) hay nhìn thấy các mặt phẳng méo mó, dị dạng,... Ngoài ra, người bệnh có thể thấy một điểm mờ hoặc tối ở trung tâm tầm nhìn, và hình ảnh có thể nhỏ hơn hoặc lớn hơn so với thực tế.
Tác động của viêm võng mạc đối với sức khỏe
Viêm võng mạc ảnh hưởng đến khả năng nhìn của người mắt, đau đầu, đau hốc mắt,... khiến người bệnh lo lắng, căng thẳng, ảnh hưởng đến khả năng sinh hoạt, làm việc, giảm sự an toàn khi điều khiển xe,.... Ngoài ra, viêm võng mạc có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, gây khó khăn trong các hoạt động hàng ngày như đọc sách, lái xe và nhận diện khuôn mặt.
Trong bệnh lý viêm võng mạc sắc tố, các tế bào hình nón cũng bắt đầu chết dần theo thời gian, thị trường của bệnh nhân sẽ mất dần (thu hẹp dần) và sẽ xuất hiện tình trạng thị trường hình ống. Cuối cùng người bệnh có thể mất gần như toàn bộ tầm nhìn của mình.
Bệnh thường thường xảy ra ở một mắt, gây giảm thị lực tạm thời. Dịch trong ổ thanh dịch vùng trung tâm thường trong. Thị lực của người mắc bệnh có thể phục hồi hoàn toàn sau khi dịch trong ổ thanh dịch rút hết, nhưng trong một số trường hợp, thị lực giảm không thể phục hồi dù ổ thanh dịch võng mạc đã hết. Có khoảng 5% trường hợp bệnh tái phát một thời gian sau khi đã phục hồi hoàn toàn và có thể dẫn đến tổn thương vĩnh viễn nếu không được điều trị.
Giảm thị trường ngoại vi là hệ quả của bệnh viêm võng mạc sắc tố
Biến chứng có thể gặp khi mắc viêm võng mạc
Biến chứng của viêm võng mạc sắc tố là bong võng mạc, đục thủy tinh thể, mù,...
Biến chứng của viêm võng mạc trung tâm thanh dịch là giảm thị lực, rối loạn màu sắc, rối loạn hình dạng vật thể xung quanh,... Ngoài ra, bệnh có thể tái phát nhiều lần và dẫn đến tổn thương vĩnh viễn ở võng mạc nếu không được quản lý đúng cách.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các bệnh lý mắt rất đa dạng và có thể ảnh hưởng đến khả năng nhìn của người mắc nên ngay khi có bất kì khó chịu gì ở mắt, bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa mắt ngay để được tư vấn, kiểm tra sớm nhất. Nếu bạn gặp phải các triệu chứng như mất thị lực đột ngột, nhìn thấy ánh sáng nhấp nháy hoặc điểm mờ trong tầm nhìn, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức.
Nguyên nhân viêm võng mạc
Nguyên nhân dẫn đến viêm võng mạc
Nguyên nhân gây viêm võng mạc sắc tố và viêm võng mạc trung tâm thanh dịch có sự khác biệt cụ thể như sau:
Viêm võng mạc sắc tố
Bệnh lý viêm võng mạc sắc tố được cho là do di truyền. Trong đó, đột biến gen lặn chiếm khoảng 65% các trường hợp, đột biến gen trội chiếm khoảng 25%, còn lại là đột biến gen liên kết với nhiễm sắc thể X gây thoái hóa tiến triển võng mạc.
Di truyền là nguyên nhân gây viêm võng mạc sắc tố
Viêm võng mạc trung tâm thanh dịch
Bệnh lý này thường xảy ra sau những căng thẳng tâm lý (stress) hoặc làm việc quá sức. Sử dụng corticosteroid, bao gồm cả thuốc uống và thuốc xịt mũi, cũng là một yếu tố nguy cơ. Đôi khi cũng không thể xác định được nguyên nhân gây bệnh.
Nhìn thấy điểm tối hoặc vật thể lạ trong tầm nhìn.
Xuất hiện ánh sáng chói hoặc quầng sáng xung quanh đèn.
Đau mắt hoặc cảm giác khó chịu trong mắt.
Khó nhìn ban đêm hoặc giảm khả năng nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu.
Viêm võng mạc có nguy hiểm không?
Viêm võng mạc có thể rất nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Nó có thể gây suy giảm thị lực, xuất huyết võng mạc, thậm chí mất thị lực vĩnh viễn.
Viêm võng mạc có thể gặp ở người trẻ không?
Viêm võng mạc có thể gặp ở người trẻ do các nguyên nhân như:
Nhiễm trùng do virus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng.
Bệnh tự miễn như viêm võng mạc do lupus.
Chấn thương mắt hoặc phẫu thuật mắt.
Bệnh lý nền như viêm võng mạc do bệnh tiểu đường.
Viêm võng mạc có thể điều trị bằng thuốc không?
Viêm võng mạc có thể điều trị bằng thuốc như kháng sinh, thuốc kháng virus hoặc corticosteroid, tùy thuộc vào nguyên nhân. Lưu ý, việc điều trị cần dựa vào chẩn đoán và chỉ định của bác sĩ.
Những cách nào giúp phòng ngừa viêm võng mạc?
Để phòng ngừa viêm võng mạc, có thể thực hiện các biện pháp sau:
Kiểm tra mắt định kỳ.
Dùng kính bảo hộ khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh hoặc hóa chất.
Điều trị và kiểm soát tốt các bệnh lý nền như đái tháo đường.
Ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn.
Tránh tiếp xúc với nguồn lây nhiễm, đặc biệt là khi có dịch bệnh.
Hỏi đáp (0 bình luận)