5 nhóm người cần lưu ý trước khi dùng hạt chia

Hạt chia là nguồn thực phẩm tự nhiên chứa nhiều omega-3, chất xơ, protein, canxi và chất chống oxy hóa. Dù mang lại nhiều lợi ích, việc sử dụng không đúng cách có thể gây phản tác dụng, nhất là với những người có bệnh lý nền hoặc đang dùng thuốc điều trị. Dưới đây là 5 nhóm người cần lưu ý trước khi dùng hạt chia để bạn sử dụng an toàn và hiệu quả hơn.

Người có vấn đề về tiêu hóa và đường ruột

Hạt chia chứa lượng chất xơ rất cao, một yếu tố có lợi cho sức khỏe nếu hệ tiêu hóa hoạt động bình thường. Tuy nhiên, đối với những người đang gặp vấn đề như hội chứng ruột kích thích, viêm đại tràng, hoặc dễ bị đầy hơi, chướng bụng, việc dùng quá nhiều hạt chia có thể khiến tình trạng khó chịu hơn.

Khi gặp nước, hạt chia có thể nở gấp nhiều lần kích thước ban đầu, tạo thành lớp gel đặc. Nếu không uống đủ nước, điều này có thể gây táo bón, đầy hơi hoặc tắc nghẽn ruột nhẹ.

Nếu muốn sử dụng hạt chia, cần bắt đầu với liều lượng rất nhỏ và luôn đảm bảo hạt được ngâm nở hoàn toàn trong nước. Điều này giúp cơ thể hấp thụ dưỡng chất an toàn, đồng thời tránh các rủi ro về tiêu hóa hay nghẹn hạt.

Người có chứng khó nuốt và tiền sử dị ứng

Người có khó nuốt hoặc cơ địa dị ứng cần đặc biệt cẩn trọng khi ăn hạt chia. Việc nuốt hạt khô rồi uống nước ngay sau đó có thể khiến hạt nở ra trong cổ họng, gây nghẹn hoặc tắc nghẽn thực quản.

Ngoài ra, với người dị ứng với các loại hạt, thảo mộc hoặc gia vị như bạc hà, húng quế, khả năng phản ứng chéo khi ăn hạt chia là có thể xảy ra. Dấu hiệu dị ứng bao gồm ngứa, sưng môi, phát ban, đau bụng hoặc khó thở.

Hạt chia không nên ăn khô, và những ai có tiền sử dị ứng thực phẩm cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Khi ăn thử lần đầu, chỉ nên bắt đầu với một lượng rất nhỏ, khoảng nửa thìa cà phê, để cơ thể kịp thích nghi.

Người đang dùng thuốc huyết áp và bệnh đái tháo đường

Hạt chia có khả năng hỗ trợ hạ huyết áp và ổn định đường huyết nhẹ. Tuy nhiên, với người đang dùng thuốc điều trị tăng huyết áp hoặc tiểu đường, việc bổ sung hạt chia có thể làm tăng tác dụng của thuốc, gây hạ huyết áp hoặc hạ đường huyết quá mức.

Biểu hiện có thể bao gồm choáng váng, mệt mỏi, vã mồ hôi hoặc tụt huyết áp đột ngột. Điều này đặc biệt đáng chú ý ở người cao tuổi hoặc người có bệnh nền tim mạch.

Trước khi dùng hạt chia thường xuyên, nên tham khảo ý kiến bác sĩ điều trị. Nếu đang sử dụng thuốc, cần theo dõi sát các chỉ số huyết áp và đường huyết, đồng thời không dùng quá 15 - 20g mỗi ngày khi đang điều trị bệnh mạn tính.

Người đang sử dụng thuốc chống đông máu và chuẩn bị phẫu thuật

Thành phần omega-3 trong hạt chia giúp làm loãng máu nhẹ, có lợi cho tim mạch, nhưng lại không phù hợp với người đang dùng thuốc chống đông hoặc chuẩn bị phẫu thuật.

Sử dụng hạt chia trong giai đoạn này có thể làm tăng nguy cơ chảy máu, bầm tím hoặc khó đông máu. Đặc biệt, người đang điều trị bệnh tim, người cao tuổi hoặc đang phục hồi sau phẫu thuật nên thận trọng.

Vì vậy, nên ngừng ăn hạt chia ít nhất 7 - 10 ngày trước khi phẫu thuật, tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng nếu đang dùng thuốc chống đông, và hạn chế kết hợp với dầu cá, hạt lanh hoặc các thực phẩm giàu omega-3 khác.

Người có bệnh thận mạn tính

Hạt chia chứa nhiều phốt pho và kali, là hai khoáng chất mà người bệnh thận cần kiểm soát chặt chẽ. Khi chức năng lọc của thận suy giảm, việc hấp thụ quá nhiều những chất này có thể gây tích tụ trong máu, dẫn đến ngứa, yếu cơ, rối loạn nhịp tim hoặc biến chứng tim mạch. Hơn nữa, lượng protein thực vật cao trong hạt chia cũng tạo gánh nặng chuyển hóa cho thận, đặc biệt ở giai đoạn bệnh tiến triển.

Người bệnh thận nên hạn chế hoặc chỉ sử dụng hạt chia khi có sự cho phép của bác sĩ. Trong giai đoạn sớm của bệnh, không nên dùng quá một thìa cà phê mỗi ngày, đồng thời cần theo dõi định kỳ các chỉ số kali và phốt pho để điều chỉnh chế độ ăn hợp lý.

Ngay cả khi bạn không thuộc nhóm có nguy cơ, việc sử dụng hạt chia vẫn cần được kiểm soát hợp lý để tránh rối loạn tiêu hóa hoặc mất cân bằng dinh dưỡng. Hãy ngâm hạt chia trong nước hoặc trộn cùng sữa chua, sinh tố trước khi ăn, không dùng quá 25 - 30g mỗi ngày, đồng thời duy trì chế độ ăn đa dạng, đủ nước, nhiều rau xanh và trái cây. Nếu xuất hiện phản ứng dị ứng hoặc khó chịu sau khi dùng, nên ngừng sử dụng và đến cơ sở y tế để kiểm tra.

Hạt chia là thực phẩm giàu dinh dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tim mạch, tiêu hóa và kiểm soát đường huyết. Tuy nhiên, 5 nhóm người cần lưu ý trước khi dùng hạt chia, gồm người có vấn đề tiêu hóa, khó nuốt hoặc dị ứng, người đang điều trị bệnh huyết áp, dùng thuốc chống đông và người mắc bệnh thận, nên sử dụng cẩn trọng và tham khảo ý kiến chuyên môn. Dùng hạt chia đúng cách, đúng liều lượng sẽ giúp bạn tận hưởng được giá trị dinh dưỡng mà vẫn an toàn cho sức khỏe.