Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Bệnh dại là một bệnh do vi rút cấp tính gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, lây từ động vật sang người qua các chất tiết, thường là nước bọt chứa vi rút dại. Khi đã xuất hiện các triệu chứng, bệnh dại không có thuốc điều trị đặc hiệu. Vì vậy, tiêm vắc xin phòng bệnh trước khi phơi nhiễm hoặc ngay sau khi bị phơi nhiễm là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Vậy bạn có biết ai tìm ra vắc xin phòng bệnh dại hay không?
Vắc xin chứa các phiên bản vi rút đã bị suy yếu hoặc các phiên bản tương tự của vi rút, gọi là kháng nguyên. Mặc dù các kháng nguyên này không gây ra triệu chứng hay dấu hiệu bệnh, nhưng chúng kích thích hệ miễn dịch sản xuất kháng thể. Những kháng thể này sẽ giúp bảo vệ cơ thể khi tiếp xúc với vi rút thực sự trong tương lai. Trong trường hợp của bệnh dại, vắc xin đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ con người khỏi nguy cơ tử vong khi bị phơi nhiễm.
Trước khi tìm hiểu ai tìm ra vắc xin phòng bệnh dại? Hãy cùng nhà thuốc Long Châu tìm hiểu vắc xin phòng bệnh dại là gì? Bệnh dại chủ yếu ảnh hưởng đến động vật, và con người có thể mắc bệnh khi bị động vật nhiễm dại cắn. Ban đầu, bệnh dại có thể không có triệu chứng, nhưng sau vài tuần hoặc thậm chí vài tháng, các triệu chứng như đau, mệt mỏi, đau đầu, sốt và khó chịu sẽ xuất hiện. Tiếp đó, người bệnh có thể bị co giật, ảo giác và tê liệt, và hầu hết các trường hợp mắc bệnh dại đều dẫn đến tử vong.
Vắc xin phòng dại được điều chế từ vi rút dại đã chết, giúp kích thích hệ miễn dịch của cơ thể tạo ra khả năng chống lại vi rút. Vắc xin này có thể tiêm trước hoặc sau khi tiếp xúc với vi rút dại. Nó giúp bảo vệ những người đã bị động vật cắn (sau phơi nhiễm) hoặc những người có nguy cơ cao tiếp xúc với vi rút (trước phơi nhiễm).
Dù vắc xin không thể tiêu diệt hoàn toàn vi rút dại, nhưng nó có thể ngăn ngừa bệnh nếu vi rút chưa xâm nhập vào hệ thần kinh. Những người có nguy cơ mắc bệnh cần tiêm đủ số mũi theo hướng dẫn để đảm bảo khả năng bảo vệ cơ thể chống lại vi rút.
Ai tìm ra vắc xin phòng bệnh dại? Đó chính là ông Louis Pasteur, một nhà hóa học và vi sinh vật học người Pháp, và là cái tên gắn liền với sự ra đời của vắc xin phòng bệnh dại. Sinh năm 1822, Pasteur đã dành cả cuộc đời cho nghiên cứu khoa học. Ông không chỉ là người tìm ra vắc xin phòng bệnh dại mà còn có nhiều đóng góp quan trọng khác cho y học, như phương pháp tiệt trùng mang tên ông.
Trước khi Louis Pasteur khám phá ra vắc xin phòng bệnh dại, con người hầu như không có biện pháp phòng ngừa hay điều trị hiệu quả nào cho bệnh này. Các phương pháp điều trị trước đó thường mang tính chất thử nghiệm và không đem lại kết quả.
Vào những năm 1880, Pasteur bắt đầu nghiên cứu về bệnh dại. Ông nhận thấy rằng vi rút dại tấn công hệ thần kinh trung ương của vật chủ. Từ đó, ông nảy ra ý tưởng sử dụng tủy sống của động vật bị nhiễm bệnh để tạo ra vắc xin. Đây là một ý tưởng táo bạo và đầy rủi ro vào thời điểm đó.
Sau nhiều thử nghiệm trên động vật, Pasteur đã tạo ra được một loại vắc xin có khả năng ngăn chặn sự phát triển của vi rút dại. Nhưng thử thách lớn nhất của ông còn ở phía trước: Liệu vắc xin này có hiệu quả trên người không?
Cơ hội đã đến vào năm 1885, khi một cậu bé 9 tuổi tên Joseph Meister bị chó dại cắn nặng được đưa đến gặp Pasteur. Đây là một quyết định khó khăn, nếu không làm gì, cậu bé chắc chắn sẽ chết, nhưng nếu thử nghiệm vắc xin chưa được kiểm chứng, Pasteur có thể phải đối mặt với cáo buộc giết người.
Cuối cùng, Pasteur đã quyết định tiêm vắc xin cho Joseph Meister. Kết quả là một thành công ngoạn mục cậu bé sống sót và không phát triển bệnh dại. Đây là một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử y học, đánh dấu sự ra đời của vắc xin phòng bệnh dại đầu tiên trên thế giới.
Mặc dù vắc xin sống của Pasteur sau đó đã được thay thế bằng vắc xin bất hoạt, nhưng khi được hỏi ai tìm ra vắc xin phòng bệnh dại? Louis Pasteur vẫn được ghi nhớ như một nhà khoa học tiên phong và đột phá đối với căn bệnh này.
Có một số điểm thú vị khi bạn tìm hiểu ai tìm ra vắc xin phòng bệnh dại? Thực tế thì, trước Meister, Louis Pasteur chưa thành công trong việc áp dụng vắc xin trên người. Theo sổ tay của Pasteur, ông đã thử nghiệm hai lần trước đó: Một lần với một người đàn ông 60 tuổi (người này chỉ nhận một liều vắc xin duy nhất và sau đó không quay lại) và một lần với một bé gái 10 tuổi (bé gái đã tử vong trước khi kịp tiêm liều vắc xin thứ hai).
Ý tưởng sử dụng tác nhân sống giảm độc lực là rất đột phá vào thời điểm đó, vì việc đưa tác nhân gây bệnh vào cơ thể người, dù đã giảm độc lực, là điều chưa từng được nghĩ đến.
Louis Pasteur không phải là bác sĩ y khoa, và nếu Meister không qua khỏi, ông có thể đã phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng.
Tại Việt Nam, có năm loại vắc xin phòng bệnh dại được sử dụng, bao gồm:
Vắc xin phòng bệnh dại có thể được tiêm trước hoặc sau khi bị động vật cắn. Việc tiêm phòng nên được thực hiện càng sớm càng tốt, đặc biệt với các đối tượng sau:
Các bác sĩ sẽ quyết định việc tiêm phòng dại cho người bị động vật cắn sau khi thăm khám và trước khi bệnh nhân xuất hiện triệu chứng. Hãy tiêm vắc xin phòng dại càng sớm càng tốt sau khi bị động vật cắn. Chủ động tiêm vắc xin phòng dại là một biện pháp rất hiệu quả để phòng ngừa bệnh. Trung tâm tiêm chủng Long Châu tự hào là đơn vị cung cấp vắc xin phòng dại chính hãng được nhiều người dân tin tưởng. Vui lòng liên hệ trực tiếp với trung tâm tiêm chủng Long Châu thông qua số hotline 1800 6928 để được tư vấn và đặt lịch tiêm vắc xin nhanh nhất.
Câu chuyện về ai tìm ra vắc xin phòng bệnh dại là một minh chứng cho sức mạnh của khoa học và lòng dũng cảm của con người. Từ Louis Pasteur đến các nhà khoa học hiện đại, mỗi người đều đóng góp vào việc cứu sống hàng triệu người khỏi nhiều căn bệnh nguy hiểm. Mỗi liều vắc xin không chỉ là một phát minh khoa học mà còn là một món quà quý giá, kết tinh từ trí tuệ và lòng nhân ái của con người. Nó là minh chứng cho việc chúng ta có thể vượt qua những thách thức lớn nhất khi cùng nhau hợp tác và không ngừng nỗ lực vì một mục tiêu chung bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Hồng Nhung
Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.