Azoospermia là gì? Những thông tin cần biết

Azoospermia là một căn bệnh hiếm gặp nhưng có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản nam giới, khiến họ đối mặt với nguy cơ vô sinh cao. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về Azoospermia và những ảnh hưởng của căn bệnh này đến sức khoẻ. 

Azoospermia là gì?

Azoospermia, hay còn gọi là vô tinh trùng, là tình trạng không có tinh trùng trong tinh dịch. Đây là một căn bệnh hiếm gặp nhưng có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản nam giới, khiến họ đối mặt với nguy cơ vô sinh cao.

Các chuyên gia thường phân loại tình trạng này thành hai loại: Không có tinh trùng do tắc nghẽn và không có tinh trùng không do tắc nghẽn. Trong số đó, tỷ lệ nam giới không có tinh trùng không do tắc nghẽn chiếm phần lớn, lên đến 40% trường hợp.

• Azoospermia tắc nghẽn: Do tắc nghẽn đường dẫn tinh, khiến tinh trùng không thể di chuyển từ tinh hoàn ra ngoài.
• Azoospermia do tinh hoàn không sản xuất: Do tinh hoàn không sản xuất ra tinh trùng.

Nguyên nhân gây ra tình trạng không có tinh trùng

Nguyên nhân gây ra Azoospermia rất đa dạng và có thể được chia thành hai nhóm chính:

Nguyên nhân do tắc nghẽn

• Tắc nghẽn ống dẫn tinh: Nam giới có thể bị tắc nghẽn ống dẫn tinh do chấn thương trong tai nạn xe máy hoặc do hậu quả của các bệnh lây truyền qua đường tình dục như giang mai, chlamydia.
• Tắc nghẽn mào tinh: Viêm mào tinh là một trong những nguyên nhân phổ biến gây tắc nghẽn mào tinh, có thể do nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus.
• Tắc nghẽn ống phóng tinh: Do chấn thương, phẫu thuật, hoặc viêm nhiễm tuyến tiền liệt. 

Nguyên nhân do tinh hoàn không sản xuất

• Suy giảm chức năng tinh hoàn: Do lão hóa, nhiễm độc, thiếu hụt dinh dưỡng, hoặc các bệnh lý như suy thận, suy gan.
• Rối loạn nội tiết tố: Mất cân bằng testosterone, FSH, LH. Thiếu hụt hormone FSH có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng trong tinh hoàn.
• Yếu tố di truyền: Hội chứng Klinefelter, hội chứng cystic fibrosis. Nam giới mắc hội chứng Klinefelter có một nhiễm sắc thể X dư thừa, dẫn đến rối loạn nội tiết tố và suy giảm chức năng tinh hoàn.
• Hoá trị liệu hoặc xạ trị: Gây tổn thương tinh hoàn. Hoá trị liệu ung thư có thể gây ra tác dụng phụ là tổn thương tinh hoàn, dẫn đến Azoospermia tạm thời hoặc vĩnh viễn.
• Sử dụng steroid kéo dài: Ức chế sản xuất testosterone. Việc sử dụng steroid trong thời gian dài để tăng cường sức mạnh cơ bắp có thể dẫn đến giảm sản xuất testosterone và Azoospermia.

Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc Azoospermia: Hút thuốc lá, ít vận động, sử dụng rượu bia, căng thẳng, lo âu,...

Các triệu chứng của Azoospermia

Azoospermia thường không có triệu chứng rõ ràng, khiến nhiều nam giới không hề hay biết mình mắc bệnh cho đến khi không thể có con sau một thời gian dài quan hệ tình dục không an toàn.

Tuy nhiên, một số dấu hiệu sau đây có thể gợi ý về khả năng mắc Azoospermia:

• Không thể có con sau ít nhất 1 năm quan hệ tình dục không an toàn.
• Giảm ham muốn tình dục hoặc khó khăn trong việc duy trì quan hệ tình dục.
• Tinh hoàn nhỏ hơn bình thường.
• Cảm giác khó chịu ở vùng bìu.

Chẩn đoán không có tinh trùng

Để xác định bệnh, các bác sĩ thường dựa vào các phương pháp xét nghiệm tinh dịch.

Mẫu tinh dịch của nam giới thường được kiểm tra bằng máy ly tâm hoặc soi dưới kính hiển vi. Trong trường hợp thể tích tinh dịch thấp, các bác sĩ có thể tiến hành tìm thêm tinh trùng trong nước tiểu sau khi xuất tinh. Sự không có tinh trùng và tế bào mầm chưa trưởng thành trong tinh dịch có thể gợi ý về tình trạng tắc đường dẫn tinh hoàn toàn.

Ngoài ra, các bác sĩ có thể yêu cầu thêm một số xét nghiệm bao gồm:

• Thử nghiệm các nội tiết tố sinh dục, đặc biệt là testosterone.
• Xét nghiệm nhiễm sắc thể.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT scan) hoặc siêu âm để kiểm tra hình dạng và các bất thường (nếu có) của các cơ quan sinh sản.

Các phương pháp điều trị không có tinh trùng

Dưới đây là một số phương pháp điều trị Azoospermia phổ biến:

Điều trị nguyên nhân

• Điều trị nhiễm trùng: Sử dụng kháng sinh để điều trị các bệnh nhiễm trùng như viêm tinh hoàn, viêm mào tinh, v.v.
• Điều trị rối loạn nội tiết tố: Bổ sung hormone bằng thuốc hoặc liệu pháp thay thế testosterone.
• Phẫu thuật: Loại bỏ tắc nghẽn đường dẫn tinh, lấy tinh trùng trực tiếp từ tinh hoàn (TESE, MESA, PESA).

Liệu pháp hỗ trợ sinh sản

• Thụ tinh nhân tạo: Bơm tinh trùng trực tiếp vào buồng trứng của người phụ nữ.
• Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Lấy trứng và tinh trùng ra khỏi cơ thể, thụ tinh nhân tạo trong phòng thí nghiệm và cấy phôi vào tử cung người phụ nữ.
• Chuyển phôi tinh trùng vào bào tương (ICSI): Tiêm trực tiếp một tinh trùng đơn lẻ vào tế bào trứng.

Kỹ thuật lấy tinh trùng từ mào tinh

• Chọc hút tinh trùng qua da mào tinh (PESA): Lấy tinh trùng trực tiếp từ mào tinh qua da bằng kim nhỏ.
• Phẫu thuật vi phẫu lấy tinh trùng từ mào tinh (MESA): Lấy tinh trùng từ mào tinh dưới kính hiển vi phẫu thuật.

Kỹ thuật lấy tinh trùng từ tinh hoàn

• Lấy tinh trùng từ tinh hoàn bằng kim nhỏ (TESE): Lấy tinh trùng trực tiếp từ tinh hoàn bằng kim nhỏ qua da.
• Phẫu thuật vi phẫu lấy tinh trùng từ tinh hoàn (MICRO-TESE): Lấy tinh trùng từ tinh hoàn dưới kính hiển vi phẫu thuật.

Ngân hàng tinh trùng

Nam giới có thể lưu trữ tinh trùng trước khi bắt đầu điều trị để sử dụng cho các phương pháp hỗ trợ sinh sản sau này.

Azoospermia là một căn bệnh hiếm gặp nhưng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản nam giới. Việc chẩn đoán và điều trị sớm là vô cùng quan trọng để nâng cao cơ hội làm cha cho nam giới mắc bệnh.