Bệnh zona thần kinh ở mặt và những điều cần biết

Trong bài viết dưới đây, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu bệnh zona thần kinh ở mặt, các triệu chứng cũng như chẩn đoán của bệnh. Bên cạnh đó, Long Châu cũng cung cấp cho bạn đọc những thông tin về việc điều trị và phòng ngừa nhiễm trùng.

Tìm hiểu về bệnh zona thần kinh ở mặt

Bệnh zona thần kinh là một bệnh nhiễm trùng thần kinh phổ biến do virus varicella-zoster (VZV) gây ra. Virus này cũng là nguyên nhân gây bệnh thủy đậu, virus tiếp tục tồn tại trong cơ thể sau khi khỏi thủy đậu. Nó có thể không hoạt động nhưng nếu được kích hoạt lại, sẽ dẫn đến bệnh zona. Bệnh có thể liên quan đến khả năng miễn dịch của cơ thể bị suy giảm khi con người già đi. Bệnh zona cũng phổ biến hơn ở những người bị suy giảm miễn dịch.

Triệu chứng phát ban của bệnh zona thường nổi lên một bên ngực, lưng, hoặc khu vực mặt và xung quanh mắt. Đối với trường hợp zona thần kinh ở mặt, đau đớn có thể kéo dài và ảnh hưởng lâu dài. Hiện chưa có liệu pháp cụ thể cho bệnh này, nhưng điều trị sớm có thể giảm thiểu các biến chứng nghiêm trọng.

Phát ban đỏ của bệnh zona thường xuất hiện dưới dạng dải trên một bên cơ thể hoặc khuôn mặt. Mặc dù có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau, nhưng phổ biến nhất vẫn là ở khu vực mặt. Bệnh có thể lan từ tai sang mũi và trán, thậm chí lan đến mắt, gây đỏ, sưng và ảnh hưởng đến các khu vực lân cận. Một số trường hợp còn có thể phát triển phát ban trong miệng.

Trước khi phát ban bắt đầu hiện diện, người bệnh có thể bị đau hoặc ngứa ran ở vùng phát ban. Điều này có thể xảy ra vài ngày trước khi phát ban xuất hiện. Mọi người cũng có thể bị sốt trước khi phát ban xuất hiện. Phát ban sau đó có thể phát triển và cuối cùng tạo ra các mụn nước gây đau đớn. Các mụn nước từ bệnh zona có thể rỉ ra và thường chứa chất lỏng. Các mụn nước vỡ ra và trở thành vết loét hở hoặc khô đi và tạo thành vảy.

Ngoài ra, bệnh zona còn có thể gây mệt mỏi, đau đầu, ớn lạnh, đau bụng và nhạy cảm với ánh sáng.

Biến chứng của zona thần kinh ở mặt

Biến chứng ở mắt

Bệnh zona thần kinh ở mặt có thể gây ra các biến chứng khác nhau, tùy thuộc vào vị trí của chúng. Khi chúng lan đến hoặc xung quanh mắt, chúng có thể ảnh hưởng đến giác mạc và các tế bào thần kinh phản ứng với ánh sáng. Điều này có thể dẫn đến các biến chứng bao gồm mẩn đỏ, sưng tấy, bọng mắt, các vấn đề về thị lực và nhiễm trùng.

Bệnh zona cũng có thể làm tăng nhãn áp - một tình trạng về mắt gây tổn thương dây thần kinh thị giác. Trong một số ít trường hợp, bệnh zona ở mắt có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.

Biến chứng ở tai

Nếu bệnh zona ở gần hoặc trong tai có thể dẫn đến một số vấn đề. Các biến chứng có thể bao gồm mất thính lực, gặp vấn đề về cân bằng và yếu cơ mặt. Đối với hầu hết mọi người, đây là những triệu chứng tạm thời, nhưng tổn thương có thể trở thành vĩnh viễn, đặc biệt nếu bệnh zona không được điều trị.

Biến chứng ở miệng

Zona thần kinh có thể phát triển trong hoặc xung quanh miệng, gây đau đớn và khó khăn trong việc ăn uống cũng như giao tiếp hàng ngày.

Hơn nữa, zona thần kinh ở vùng miệng dễ bị nhiễm khuẩn, gây ra sẹo vĩnh viễn. Nếu nhiễm trùng trở nên nặng, có thể ảnh hưởng đến não, tủy sống và các mạch máu, tạo ra nhiều vấn đề sức khỏe lâu dài.

Đau dây thần kinh Postherpetic

Biến chứng thường gặp nhất là đau dây thần kinh Postherpetic, hay còn gọi là đau dây thần kinh sau herpes, xảy ra ở nơi phát ban bệnh zona, ngay cả sau khi phát ban đã hết. Đau dây thần kinh sau herpes (PHN) là một tình trạng đau đớn xảy ra khi bệnh zona làm tổn thương dây thần kinh. Sợi bị hư hỏng không thể gửi tín hiệu từ làn da đến bộ não như thường làm. Thay vào đó, các tín hiệu trở nên quá mức, nó có thể kéo dài nhiều tháng hoặc nhiều năm sau khi phát ban biến mất. PHN cực kỳ đau đớn và có thể ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.

Khoảng 10% đến 18% số người mắc bệnh zona gặp phải PHN. Nguy cơ PHN tăng theo độ tuổi, người lớn tuổi mắc bệnh zona có nhiều khả năng phát triển PHN hơn và bị đau kéo dài và dữ dội hơn so với người trẻ tuổi mắc bệnh zona. Những người dưới 40 tuổi hiếm khi gặp PHN.

Chẩn đoán và điều trị zona thần kinh ở mặt

Trước khi phát ban, người mắc bệnh thường trải qua cảm giác nóng và sốt, tuy nhiên, những triệu chứng này thường gây nhầm lẫn với các bệnh khác. Do đó, khi có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ về bệnh zona thần kinh ở mặt, việc tìm kiếm sự chẩn đoán và điều trị từ bác sĩ càng sớm càng quan trọng.

Bác sĩ có thể thực hiện kiểm tra trên vùng phát ban, xem xét mẫu da từ vùng tổn thương để đưa ra kết luận về liệu pháp phù hợp dựa trên tình trạng bệnh và trạng thái miễn dịch của người bệnh. Để điều trị zona thần kinh, thường sử dụng các loại thuốc kháng virus, corticosteroid chống viêm, cũng như các loại thuốc giảm đau, kê đơn hoặc không kê đơn.

Bên cạnh đó, bệnh nhân cần tuân thủ các biện pháp vệ sinh, giữ vùng da mặt bị zona sạch sẽ, thông thoáng để tránh nguy cơ nhiễm trùng. Trong nhóm người có nguy cơ cao, bác sĩ có thể đề xuất tiêm phòng vaccine để ngăn ngừa tái phát bệnh.

Nếu được điều trị một cách hiệu quả, zona thần kinh ở mặt thường tự lành sau vài tuần. Tuy nhiên, biến chứng đau hoặc tổn thương da mặt có thể kéo dài hơn, mặc dù không gây quá nhiều lo ngại. Điều quan trọng là người bệnh cần tránh tiếp xúc với những người chưa từng mắc bệnh thủy đậu hoặc có sức khỏe yếu như trẻ sơ sinh, phụ nữ mang thai, người mới hồi phục sau bệnh, người mắc bệnh ung thư,... Các bọng nước chứa virus gây bệnh có thể là nguồn lây nhiễm cho cộng đồng.

Lây truyền và phòng ngừa bệnh zona thần kinh

Lây truyền

Những người chưa từng mắc bệnh thủy đậu hoặc chưa tiêm vắc xin thủy đậu có thể bị nhiễm VZV từ người mắc bệnh zona. Những người này có thể nhiễm virus thông qua tiếp xúc trực tiếp với chất lỏng từ mụn nước phát ban do bệnh zona hoặc hít phải các hạt virus phát tán từ mụn nước. Nếu bị nhiễm bệnh, người bệnh sẽ mắc bệnh thủy đậu chứ không phải bệnh zona. Sau đó, họ có thể phát triển bệnh zona sau này trong cuộc sống. Những người mắc bệnh thủy đậu có nhiều khả năng lây lan VZV hơn những người mắc bệnh zona. Nguy cơ lây lan virus varicella-zoster sang người khác là thấp nếu vết ban zona được che phủ và bạn rửa tay thường xuyên.

Phòng ngừa

Để phòng ngừa bệnh zona thần kinh ở mặt, mọi người nên được tiêm phòng thủy đậu thường xuyên, điều này làm giảm đáng kể nguy cơ bị nhiễm virus thủy đậu.

Như vậy, bệnh zona thần kinh ở mặt không gây nguy hiểm cao, tuy nhiên không nên coi thường và cần điều trị kịp thời và có hiệu quả để tránh biến chứng và tái phát. Thông tin thống kê cho thấy khoảng 5% người mắc zona thần kinh có thể tái phát khi lớn tuổi hoặc có hệ miễn dịch yếu do bệnh tật. Tiêm phòng thủy đậu là biện pháp hiệu quả để giảm nguy cơ nhiễm virus và mắc bệnh.