Bị bong gân khớp cổ chân phải làm sao?

Bong gân khớp cổ chân là chấn thương vùng cổ chân rất thường gặp trong sinh hoạt thường ngày hay trong thể thao. Tình trạng này gây đau nhức, khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vậy khi bị bong gân khớp cổ chân thì phải làm thế nào cho nhanh khỏi?

Bong gân khớp cổ chân là gì?

Bong gân khớp cổ chân là hiện tượng các dây chằng xung quanh khớp cổ chân bị giãn quá mức, có thể dẫn đến rách một phần hoặc toàn bộ dây chằng dưới tác động mạnh của ngoại lực. Tình trạng này thường bị chúng ta xem nhẹ. Nhiều người chỉ áp dụng các phương pháp đơn giản như chườm hoặc bó lá mà không xác định mức độ nghiêm trọng của chấn thương dẫn đến những biến chứng khi điều trị không đúng, không kịp thời.

Bong gân khớp cổ chân là hiện tượng các dây chằng xung quanh khớp cổ chân bị giãn quá mức, có thể dẫn đến rách một phần hoặc toàn bộ

Bong gân khớp cổ chân có thể gặp ở mọi đối tượng, mọi lứa tuổi, với các mức độ tổn thương khác nhau. Dựa trên mức độ tổn thương của dây chằng, bong gân khớp cổ chân được chia thành 3 mức độ:

• Mức độ 1 (nhẹ): Dây chằng bị giãn nhẹ, tổn thương chỉ ở mức độ vi thể trên các sợi xơ, có thể xuất hiện sưng nề nhẹ quanh mắt cá chân.
• Mức độ 2 (trung bình): Người bệnh bị đứt một phần dây chằng. Biểu hiện sưng nề ở mức độ vừa phải quanh khớp cổ chân và có cảm giác mất vững khớp cổ chân.
• Mức độ 3 (nặng): Dây chằng bị đứt hoàn toàn. Xuất hiện sưng nề và bầm tím toàn bộ khớp cổ chân, đồng thời khớp cổ chân mất vững rõ.

Bong gân khớp cổ chân có cần điều trị không?

Đa số các trường hợp bong gân khớp cổ chân chỉ gặp ở mức độ nhẹ. Người bệnh có thể áp dụng các phương pháp điều trị và chăm sóc tại nhà như chườm đá, nghỉ ngơi và hạn chế di chuyển. 

Tuy nhiên, đối với trường hợp bong gân khớp cổ chân ở mức độ vừa và nặng thì người bệnh bắt buộc phải đến bệnh viện để khám và điều trị kịp thời ở các cơ sở y tế chuyên về điều trị bong gân uy tín. Ở mức độ bong gân trung bình và nặng, nếu người bệnh đến bệnh viện khám muộn hoặc chữa trị không đúng sẽ dẫn đến tình trạng bong gân mạn tính. Lúc này, các triệu chứng sưng, đau sẽ kéo dài dai dẳng ở khớp cổ chân. Đồng thời khớp bị lỏng, chấn thương dễ tái phát cũng như ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, lao động và chất lượng cuộc sống. 

Vì vậy, để đảm bảo an toàn cho sức khỏe thì người bệnh cần phải đi khám càng sớm càng tốt để được chẩn đoán và điều trị đúng lúc, đúng bệnh. Thời gian hồi phục của bong gân sẽ tùy thuộc vào tình trạng nghiêm trọng cũng như phương pháp điều trị.

Chữa trị không đúng sẽ dẫn đến tình trạng bong gân mạn tính

Chẩn đoán bong gân khớp cổ chân

Sau chấn thương, khớp cổ chân ngay lập tức sẽ bị đau, kèm theo đó là sưng nề, bầm tím, giảm hoặc mất khả năng vận động. Lúc tình trạng cấp tính qua đi, việc thăm khám có thể thấy được khớp cổ chân mất vững. Trường hợp bong gân khớp cổ chân nặng, người bệnh có thể nghe tiếng "rắc" khi gặp chấn thương. Sau đó là mất cơ năng linh hoạt ở cổ chân, tương tự như gãy xương.

Để chẩn đoán chính xác mức độ nghiêm trọng của tình trạng này, bác sĩ có thể sử dụng một số kỹ thuật sau đây:

• Chụp X-quang: Để thấy cấu trúc xương có thay đổi hay không. Bác sĩ sẽ thấy được hình ảnh gián tiếp của tổn thương dây chằng như khe sáng mắt cá trong giãn rộng hay tổn thương dây chằng bên mác.
• Chụp cộng hưởng từ MRI: Khi bác sĩ nghi ngờ dây chằng bị tổn thương mức độ nặng hoặc sụn khớp bị tổn thương sẽ chỉ định bệnh nhân chụo khi cổ chân hết giai đoạn sưng nề.

Làm gì khi bị bong gân khớp cổ chân?

Nếu khớp cổ chân bị mất cảm giác vững hay cơn đau quá dữ dội thì người bệnh cần phải đến ngay cơ sở y tế để điều trị kịp thời, tránh xảy ra biến chứng. Còn đối với bong gân khớp cổ chân nhẹ thì bệnh nhân có thể điều trị tại nhà bằng các cách sau, nên nhớ thực hiện càng sớm càng tốt:

Cần phải xác định đúng mức độ nghiêm trọng của tình trạng bong gân để có hướng điều trị phù hợp

• Nghỉ ngơi, thư giãn và không đi lại, vận động ở chân bị chấn thương.
• Chườm đá khoảng 20-30 phút tại vị trí sưng nề, chườm mỗi ngày khoảng 3-4 lần. Lưu ý không đặt đá trực tiếp lên da vì dễ gây phỏng lạnh. Thay vào đó hãy dùng túi chườm hoặc bọc đá bằng một lớp khăn.
• Băng chun: Băng ép nhẹ xung quanh khớp cổ chân bị bong gân hoặc có thể dùng thanh nẹp cổ chân lại. Việc này giúp cổ định và để cho cổ chân được nghỉ ngơi, do đó bạn nên dùng nạng khi di chuyển.
• Kê cao chân: Trong vòng 48 giờ đầu sau chấn thương, bạn nên kê chân cao hơn tim. Việc này rất tốt cho khớp cổ chân phục hồi nhanh chóng.
• Dùng các loại thuốc giảm đau, kháng viêm, giảm sưng nề như ibuprofen, thuốc alphachoay,...

Khi bị bong gân khớp cổ chân, bạn cần phải xác định đúng mức độ nghiêm trọng để có hướng điều trị phù hợp. Vì nếu xử lý không đúng, bong gân có thể tái đi tái lại nhiều lần và dẫn đến bong gân mạn tính. Chỉ cần một lần bị bong gân và dây chằng không được phục hồi hoàn toàn thì đã có nguy cơ xảy ra tình trạng bong gân mạn tính. Vì vậy bạn cần phải cẩn thận trong các hoạt động thường ngày để tránh xảy ra tình trạng bong gân khớp cổ chân.

Hy vọng qua bài viết trên đã có thể giúp bạn biết cách xử lý khi bị bong gân khớp cổ chân. Chúc bạn luôn có một sức khỏe xương khớp khỏe mạnh.

Ngọc Hiếu

Nguồn tham khảo: Tổng hợp