Các triệu chứng tràn dịch màng phổi dễ nhận biết nhất

Theo thống kê tại Việt Nam, trung bình mỗi năm có khoảng 1000 người mắc hội chứng tràn dịch màng phổi. Tràn dịch màng phổi có thể là trường hợp lành tính, nhưng cũng có thể là ác tính gây tử vong. Nếu hiểu biết về các triệu chứng tràn dịch màng phổi lâm sàng, bạn sẽ chủ động hơn trong phát hiện và điều trị.

Tràn dịch màng phổi là gì, có nguy hiểm không?

Màng phổi là lớp màng bao quanh mỗi lá phổi. Trong khoang màng phổi luôn tiết ra một lượng dịch nhỏ có chức năng bôi trơn, hỗ trợ và duy trì quá trình hô hấp. Thông thường, lượng dịch trong khoang màng phổi chỉ ở mức 10 - 20ml. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố tác động có thể khiến dịch tiết ra quá mức. Điều này dẫn tới màng phổi tích tụ chất lỏng và gây ra hội chứng tràn dịch.

Tràn dịch màng phổi còn gọi là hiện tượng ứ đọng nước trong khoang phổi

Hội chứng tràn dịch có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên lá phổi. Trường hợp triệu chứng tràn dịch màng phổi có mủ được gọi là tràn mủ màng phổi. Tràn dịch có máu được gọi là tràn máu màng phổi. Bệnh này có thể xảy ra ở nhiều lứa tuổi. Tràn dịch màng phổi nếu phát hiện và điều trị sớm sẽ phục hồi sau vài tuần hoặc vài tháng. Nhưng nếu kéo dài có thể gây biến chứng nguy hiểm.

Biến chứng của tràn dịch màng phổi bao gồm:

• Gây dính màng phổi làm biến dạng lồng ngực và cản trở hô hấp.
• Gây tràn khí màng phổi dẫn tới khó thở, nguy cơ cao bị tử vong.
• Làm xẹp một phần hoặc toàn bộ phổi khiến hô hấp bị khó khăn.
• Nhiễm trùng phổi dẫn đến áp xe phổi, sưng mủ và hoại tử mô phổi.
• Chèn ép tim khiến tim đập nhanh hơn, nguy cơ gây suy tim.
• Biến chứng suy hô hấp, nếu không cấp cứu kịp thời sẽ gây tử vong.

4 triệu chứng tràn dịch màng phổi phổ biến nhất

Các biến chứng của tràn dịch màng phổi đều rất nguy hiểm. Việc nhận biết, phát hiện sớm dấu hiệu tràn dịch màng phổi là cần thiết vì bệnh này ngày càng phổ biến. Dưới đây là 4 triệu chứng tràn dịch màng phổi điển hình nhất của tràn dịch màng phổi.

Khó thở

Tràn dịch màng phổi làm rối loạn chức năng hô hấp, cản trở quá trình lấy oxy vào cơ thể. Người bệnh sẽ cảm thấy khó thở, thường phải thở nhanh và thở gấp, nhất là khi nằm. Lượng dịch màng phổi bị tràn càng nhiều thì hiện tượng khó thở càng nặng. Nếu dịch nhiều hơn 2 lít, người bệnh có thể bị khó thở cấp tính.

Tràn dịch màng phổi cản trở hô hấp nên gây ra triệu chứng khó thở

Triệu chứng tràn dịch màng phổi ho nhiều

Các bệnh lý ở phổi thường gây ho và tràn dịch màng phổi cũng vậy. Ban đầu, người bệnh ho khan, cơn ho ngày càng tăng dần. Ho ở mức độ nặng có thể là dấu hiệu tràn dịch màng phổi ở người bị bệnh lao. Ho có đờm thường là triệu chứng lâm sàng tràn dịch màng phổi ở người viêm phổi. Trường hợp ung thư phổi và tràn dịch màng phổi, ho sẽ kéo dài, khạc đờm có lẫn máu, kiệt sức.

Đau tức ngực

Một trong những triệu chứng tràn dịch màng phổi xuất hiện sớm là đau tức ngực. Dịch tích tụ làm cho phổi bị chèn ép dẫn tới đau tức. Cơn đau diễn ra âm ỉ hoặc liên tục ở bên lá phổi bị tràn dịch, thường tồi tệ hơn khi bạn nằm. Nếu vận động hoặc nằm nghiêng về phía lá phổi tràn dịch, cảm giác đau sẽ tăng. Những lần ho, hắt hơi cũng khiến người bệnh đau tức ngực.

Sốt cao

Tràn dịch màng phổi triệu chứng sốt ít gặp hơn các triệu chứng kể trên. Người bệnh chỉ sốt khi tràn dịch màng phổi gây nhiễm trùng. Ban đầu là những cơn sốt nhẹ sau đó sốt cao lên tới 39 - 40 độ C. Mặc dù không phải dấu hiệu phổ biến, nhưng nếu sốt cao đi kèm với biểu hiện khó thở, ho, tức ngực thì bạn nên đi thăm khám vì rất có thể đã bị hội chứng tràn dịch màng phổi.

Các triệu chứng tràn dịch màng phổi khác

Dấu hiệu lâm sàng của tràn dịch màng phổi khác nhau giữa những người mắc bệnh. Mức độ triệu chứng cũng tùy vào tình trạng dịch tràn màng phổi. Ngoài 4 dấu hiệu điển hình kể trên, người bị tràn dịch màng phổi còn có biểu hiện:

• Chướng bụng, đau tức bụng và cảm giác buồn nôn, nôn mửa.
• Mệt mỏi, suy giảm sức lực, thường xuyên cảm thấy đuối sức.
• Sụt cân nhanh chóng.
• Đổ nhiều mồ hôi khi ngủ đêm.

Nhận biết triệu chứng tràn dịch màng phổi để kịp thời thăm khám, điều trị

Bạn có biết vì sao bị tràn dịch màng phổi?

Nguyên nhân gây tràn dịch màng phổi thường liên quan đến bệnh lý ở các cơ quan khác trong cơ thể. Có rất nhiều nguyên nhân tràn dịch màng phổi đã được các bác sĩ phân tích nhận định. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:

• Tràn dịch màng phổi do lao: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, chiếm 70 - 80% trong số các nguyên nhân tràn dịch màng phổi được chẩn đoán tại Việt Nam.
• Suy tim: Nguy cơ gây tràn dịch màng phổi 2 bên là 81%, tràn dịch phổi phải 12% và phổi trái 7%. Suy tim khiến quá trình bơm tống máu không hết gây ứ đọng, dịch thoát khỏi mao mạch máu đi vào khoang màng phổi.
• Viêm phổi: Phổi bị nhiễm trùng lan ra gần màng phổi hoặc gây tổn thương màng phổi. Nó khiến màng phổi tiết dịch quá mức thông thường, có thể tạo thành mủ hoặc dày dính màng phổi gây suy hô hấp.
• Ung thư phổi: Các tế bào ung thư xâm lấn vào màng phổi gây tràn dịch, hoặc chúng gây bít tắc hoạt động lưu thông của dịch tiết màng phổi dẫn tới tràn dịch. Ung thư phổi gây tràn dịch màng phổi ác tính.
• Các nguyên nhân khác: Suy thận, xơ gan, bạch cầu ác tính, mủ màng phổi, ung thư màng phổi, ung thư buồng trứng, ung thư cổ tử cung...

Để chẩn đoán tràn dịch màng phổi, các bác sĩ sẽ chụp X-quang ngực, chụp cắt lớp vi tính ngực, siêu âm màng phổi. Ngoài ra còn có thủ thuật chọc hút dịch màng phổi để xét nghiệm, nội soi màng phổi và sinh thiết.

Các phương pháp điều trị tràn dịch màng phổi

Tùy vào triệu chứng tràn dịch màng phổi và nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Dưới đây là một số cách điều trị tràn dịch màng phổi được sử dụng nhiều nhất:

• Chọc hút dịch màng phổi: Hút bớt dịch màng phổi để người bệnh dễ hô hấp.
• Dẫn lưu màng phổi: Sử dụng cho trường hợp tràn mủ hoặc tràn máu màng phổi, tràn dịch kèm tràn khí. Ống dẫn lưu đặt xuyên qua da để vào khoang màng phổi, kết nối với hệ thống hút áp lực âm. Dịch mủ và máu dẫn lưu ra ngoài.
• Điều trị nội khoa: Sử dụng kháng sinh điều trị tràn mủ màng phổi. Dùng thuốc kháng lao nếu nguyên nhân tràn dịch do lao màng phổi. Trường hợp người bệnh bị ung thư, việc điều trị có thể can thiệp bằng hóa chất.
• Điều trị hỗ trợ: Sử dụng thuốc giảm đau hạ sốt, tập vật lý trị liệu để cải thiện hô hấp, thở oxy qua ống mũi. Người bệnh nghỉ ngơi tại giường, tăng cường thực phẩm giàu protein và vitamin.

Tràn dịch màng phổi không để lại biến chứng nếu điều trị kịp thời

Tràn dịch màng phổi có thể phục hồi và không gây biến chứng nếu điều trị kịp thời. Nhớ được các triệu chứng tràn dịch màng phổi theo cách nhận biết kể trên, bạn sẽ chủ động thăm khám nếu có dấu hiệu của bệnh. Để phòng ngừa tràn dịch màng phổi, bạn nên duy trì thói quen ăn uống và tập thể dục lành mạnh để đẩy lùi mắc bệnh ở phổi và các cơ quan nội tạng khác.

Thanh Hương

Nguồn tham khảo: Tổng hợp