Tức ngực là gì? Nguyên nhân và cách điều trị

Tức ngực là gì? 

Tức ngực là các kích thích đau từ các cơ quan trong lồng ngực có thể gây ra cảm giác khó chịu được mô tả như áp lực, chảy nước mắt, đầy hơi, khó tiêu, nóng rát hoặc đau nhói, đau như kim đâm.

Những dấu hiệu và triệu chứng của tức ngực

Các triệu chứng tức ngực liên quan đến tim thường là đau ngực, đau lưng, hàm hoặc cánh tay, mệt mỏi, lâng lâng, chóng mặt, khó thở, đau bụng, buồn nôn, đau khi gắng sức.

Các triệu chứng không liên quan đến tim bao gồm ợ chua, cơn đau chỉ xảy ra sau khi nuốt hoặc ăn, khó nuốt, cơn đau tồi tệ hơn khi thở sâu hoặc ho, đau kèm theo phát ban, sốt, nhức mỏi, ớn lạnh, sổ mũi, ho, cảm giác hoảng sợ hoặc lo lắng, đau lưng lan ra trước ngực.

Tác động của tức ngực đối với sức khỏe 

Tức ngực có thể là biểu hiện của một số rối loạn đe dọa tính mạng ngay lập tức:

• Hội chứng mạch vành cấp tính (nhồi máu cơ tim cấp tính/đau thắt ngực không ổn định).

• Bóc tách động mạch chủ ngực.

• Căng tràn khí màng phổi.

• Vỡ thực quản.

• Thuyên tắc phổi (PE).

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh tức ngực

Tức ngực nếu không được chẩn đoán và chữa trị kịp thời có thể trầm trọng hơn và gây biến chứng tử vong.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến tức ngực

Tức ngực có thể liên quan đến hệ thống tim mạch, tiêu hóa, phổi, thần kinh hoặc cơ xương.

Tim mạch: Đau tim (tắc nghẽn lưu lượng máu đến tim), đau thắt ngực (do tắc nghẽn mạch máu dẫn đến tim), viêm màng ngoài tim (viêm túi xung quanh tim), viêm cơ tim, bóc tách động mạch chủ, là một tình trạng hiếm gặp liên quan đến vết rách của động mạch chủ, mạch máu lớn bị tách ra khỏi tim.

Tiêu hóa: Trào ngược axit, hoặc ợ chua, đặc biệt là sau khi ăn, khó nuốt, sỏi mật, có thể dẫn đến đau bụng trên hoặc đau sau khi ăn, viêm túi mật hoặc tuyến tụy.

Phổi: Viêm phổi, viêm phế quản do virus, có thể gây đau nhức quanh ngực và đau cơ, tràn khí màng phổi (xẹp phổi), gây ra cơn đau ngực đột ngột, cục máu đông hoặc thuyên tắc phổi, có thể gây ra cơn đau dữ dội và trầm trọng hơn khi thở, co thắt phế quản, gây tức ngực. Co thắt phế quản thường xảy ra ở những người bị hen suyễn và các rối loạn liên quan như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD).

Cơ xương khớp: Gãy xương ngực, đau do gắng sức, chấn thương…

Các nguyên nhân khác: Bệnh zona có thể gây đau ngực.

Những ai có nguy cơ mắc phải tức ngực?

Người lớn tuổi hoặc những người có vấn đề về hệ tiêu hóa, gan mật tụy là đối tượng dễ bị tức ngực.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải tức ngực

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc đau ngực, bao gồm:

• Làm việc gắng sức.

• Chủ quan không đi khám khi bị tức ngực.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán tức ngực

Lâm sàng

• Tiền sử bệnh.

• Đánh giá đặc điểm của cơn tức ngực: Thời điểm bị tức ngực (nghỉ ngơi, gắng sức, sau khi ăn…), tần suất bị,... 

• Dấu hiệu nhận biết: Đau nhói, khó thở, đánh trống ngực, ngất, mê sảng, buồn nôn hoặc nôn, ho, sốt và ớn lạnh.

• Tiền sử dùng thuốc cần lưu ý sử dụng các loại thuốc có thể gây co thắt động mạch vành (ví dụ: Cocaine, triptans) hoặc bệnh GI (đặc biệt là rượu, thuốc chống viêm không steroid).

• Tiền sử gia đình cần lưu ý tiền sử nhồi máu cơ tim (đặc biệt ở những người thân độ 1 khi còn nhỏ, tức là <55 tuổi ở nam và <60 tuổi ở nữ) và tăng lipid máu.

Dấu hiệu “cờ đỏ” báo động:

• Dấu hiệu sinh tồn bất thường (nhịp tim nhanh, nhịp tim chậm, thở nhanh, hạ huyết áp).

• Dấu hiệu giảm tưới máu (ví dụ: Nhầm lẫn, màu tro, diaphoresis).

• Khó thở.

• Hạ oxy máu khi đo oxy xung.

• Âm thanh hoặc nhịp thở không đối xứng.

• Pulsus paradoxus > 10mmHg

Xét nghiệm cận lâm sàng

Một số xét nghiệm hữu ích để tìm ra nguyên nhân đau ngực gồm:

• Điện tâm đồ (ECG hoặc EKG).

• Xét nghiệm máu, đo nồng độ enzym.

• X - quang ngực, được sử dụng để kiểm tra tim, phổi và mạch máu.

• Siêu âm tim, sử dụng sóng âm thanh để ghi lại những hình ảnh chuyển động của tim.

• MRI, được sử dụng để tìm kiếm tổn thương cho tim hoặc động mạch chủ.

• Chụp ảnh động mạch, được sử dụng để tìm kiếm tắc nghẽn trong các động mạch cụ thể.

Phương pháp điều trị tức ngực hiệu quả

Bác sĩ có thể điều trị đau tức ngực bằng thuốc, thủ thuật không xâm lấn, phẫu thuật hoặc kết hợp các phương pháp này. Điều trị tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của cơn đau ngực.

Điều trị các nguyên nhân liên quan đến tim gây đau ngực bao gồm:

• Thuốc, có thể bao gồm nitroglycerin và các loại thuốc khác để mở các động mạch đã đóng một phần, thuốc làm tan cục máu đông hoặc thuốc làm loãng máu.

• Thông tim, có thể liên quan đến việc sử dụng bóng bay hoặc stent để mở các động mạch bị tắc.

• Phẫu thuật sửa chữa động mạch, còn được gọi là ghép động mạch vành hoặc phẫu thuật bắc cầu

Điều trị các nguyên nhân khác gây đau ngực bao gồm:

• Tái tạo phổi cho phổi bị xẹp thực hiện bằng cách chèn một ống ngực hoặc thiết bị liên quan.

• Thuốc kháng axit hoặc một số thủ thuật đối với chứng trào ngược axit và chứng ợ nóng, được sử dụng để điều trị các triệu chứng.

• Thuốc chống lo âu, được sử dụng để điều trị đau ngực liên quan đến các cơn hoảng sợ.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của tức ngực

Chế độ sinh hoạt:

• Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị. 

• Duy trì lối sống tích cực, hạn chế sự căng thẳng.

• Liên hệ ngay với bác sĩ khi cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị.

• Thăm khám định kỳ để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và để bác sĩ tìm hướng điều trị phù hợp trong thời gian tiếp theo nếu bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm.

• Bệnh nhân cần lạc quan. Tâm lý có ảnh hưởng rất lớn đến điều trị, hãy nói chuyện với những người đáng tin cậy, chia sẻ với những thành viên trong gia đình, nuôi thú cưng hay đơn giản là đọc sách, làm bất cứ thứ gì khiến bạn thấy thoải mái.

Chế độ dinh dưỡng:

• Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng.

Phương pháp phòng ngừa tức ngực hiệu quả

Để phòng ngừa tức ngực hiệu quả, bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:

• Khi cơn đau ngực xảy ra thì cần theo dõi và chú ý các triệu chứng, nếu tần suất bắt đầu nhiều hơn thì nên đi thăm khám để phát hiện nguyên nhân và điều trị kịp thời.