Cách đọc kết quả xét nghiệm HIV cực dễ dàng và chính xác

Nắm được cách đọc kết quả xét nghiệm HIV chính xác là cách giúp người bệnh hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe của bản thân. Từ đó, trao đổi với bác sĩ để đề ra phác đồ điều trị hiệu quả giúp hạn chế biến chứng cũng như ngăn ngừa khả năng lây lan bệnh cho cộng đồng. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về cách đọc kết quả xét nghiệm HIV cực dễ dàng nhé!

Xét nghiệm HIV là gì?

Xét nghiệm HIV là phương pháp y học hiện đại, có tác dụng sàng lọc số lượng virus HIV có trong cơ thể của người bệnh. Bằng cách này, bác sĩ có thể xác định được tại thời điểm hiện tại, người bệnh có bị nhiễm bệnh hay không.

Tuy nhiên, xét nghiệm HIV về cơ bản cũng không thể phát hiện được sự tồn tại của virus HIV khi người bệnh vừa bị lây nhiễm. Do đó, tùy vào phương pháp xét nghiệm mà bạn cần lựa chọn thời điểm xét nghiệm HIV sao cho hợp lý. 

Các cơ chế của xét nghiệm HIV

Theo các bác sĩ chuyên khoa, xét nghiệm HIV được chia thành 3 loại, dựa trên các cơ chế khác nhau là:

Xét nghiệm kháng thể

Xét nghiệm kháng thể được dùng để tìm ra kháng thể có khả năng chống lại virus HIV. Mẫu phẩm được sử dụng là phổ biến nhất là máu hoặc nước bọt. Mặc dù là xét nghiệm nhanh, nhưng bạn vẫn cần chờ đợi từ 23 - 90 ngày rồi mới thực hiện thì mới có thể cho kết quả chính xác nhất.

Xét nghiệm kháng nguyên/kháng thể

Đây là xét nghiệm được áp dụng để tìm kiếm cả kháng nguyên và kháng thể HIV. Phương pháp này dựa trên cơ chế sản sinh kháng nguyên p24 để chống lại virus HIV bên trong cơ thể. Vì vậy, đây được coi là xét nghiệm phổ biến nhất tại Hoa Kỳ.

Nếu dùng mẫu xét nghiệm là máu tĩnh mạch thì bác sĩ sẽ phát hiện được HIV chỉ sau 18 - 45 ngày phơi nhiễm. Trong khi đó, nếu dùng máu từ ngón tay thì người bệnh cần chờ đợi từ 18 - 90 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn nhiễm rồi mới xét nghiệm.

Thử nghiệm acid nucleic (NAT)

Mục đích chính của thử nghiệm acid nucleic là xác định tải lượng virus trong máu. Phương pháp này được chỉ định khi người bệnh đã tiếp xúc với nguồn nhiễm và có các triệu chứng sớm của HIV nhưng xét nghiệm kháng thể hoặc kháng nguyên/kháng thể âm tính. NAT có thể phát hiện virus HIV trong khoảng thời gian từ 10 - 33 ngày sau khi phơi nhiễm HIV.

Quy trình xét nghiệm HIV

Quy trình xét nghiệm HIV giữa các đối tượng khá giống nhau, có thể áp dụng cho cả người lớn và trẻ em hơn 18 tháng tuổi:

• Bước 1: Người bệnh tiếp nhận tư vấn và cung cấp đầy đủ thông tin cho bác sĩ cũng như nhân viên y tế trước khi làm xét nghiệm.
• Bước 2: Xác nhận thực hiện xét nghiệm để chuyên viên y tế tiến hành lấy mẫu xét nghiệm.
• Bước 3: Làm xét nghiệm HIV, bao gồm cả xét nghiệm sàng lọc và xét nghiệm khẳng định.
• Bước 4: Nhận kết quả xét nghiệm và tư vấn từ chuyên gia y tế.

Tùy theo từng phương pháp xét nghiệm được chỉ định mà chuyên viên xét nghiệm sẽ lấy mẫu khác nhau. Với xét nghiệm sàng lọc, người bệnh cần lấy mẫu nước bọt hoặc mẫu máu. Bên cạnh đó, nếu làm xét nghiệm khẳng định, chuyên viên xét nghiệm sẽ cần phải lấy máu của người bệnh.

Cách đọc kết quả xét nghiệm HIV

Kết quả xét nghiệm HIV sau khi trả sẽ được chia thành 2 trường hợp chính là:

Kết quả âm tính

Nếu kết quả bạn nhận được là âm tính thì tức là tại thời điểm này, xét nghiệm chưa phát hiện được sự hiện diện của virus HIV trong cơ thể. Đây còn được gọi là âm tính thực sự.

Tuy nhiên, vẫn có trường hợp người bệnh bị nhiễm HIV nhưng kết quả vẫn hiển thị âm tính. Đây là tình trạng âm tính giả, xảy ra chủ yếu khi:

• Người bệnh đang trong giai đoạn cửa sổ.
• Xảy ra sai sót trong quá trình làm xét nghiệm.

Do đó, sau 6 tháng tính từ lúc phơi nhiễm, bạn nên sàng lọc lại virus HIV. Lúc này, nếu xét nghiệm cho kết quả âm tính 1 lần nữa thì mới kết luận được là người bệnh hoàn toàn không bị nhiễm HIV.

Kết quả dương tính

Cũng giống như âm tính, kết quả dương tính cũng được chia thành 2 trường hợp là dương tính thật sự và dương tính giả. Nếu đúng là dương tính thật sự, chứng tỏ bạn đã bị nhiễm HIV. Ngược lại, tình trạng dương tính giả có thể xuất hiện trong các trường hợp sau:

• Nhầm lẫn trong quy trình thực hiện xét nghiệm.
• Người bệnh bị xơ gan, suy gan, lao,...
• Người làm xét nghiệm đang sử dụng các loại thuốc ảnh hưởng đến khả năng nhận diện kháng thể khi xét nghiệm.

Những lưu ý khi xét nghiệm HIV

Để kết quả xét nghiệm HIV được chính xác nhất, cũng như tránh được những rủi ro kỹ thuật trong quá trình lấy mẫu, người bệnh hãy ghi nhớ ngay những lưu ý quan trọng sau nhé!

• Hỏi ý kiến bác sĩ về thời gian xét nghiệm HIV cho kết quả chính xác nhất.
• Tắm rửa sạch sẽ trước khi làm xét nghiệm nhằm hạn chế bụi bẩn và vi khuẩn xâm nhập vào mẫu phẩm xét nghiệm.
• Không tác động vào các vết loét trên cơ thể.
• Không bôi bất cứ loại dung dịch hoặc thuốc lên vùng da bị viêm nhiễm.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, đầy đủ chất vì người bệnh không cần phải nhịn ăn trước khi xét nghiệm.

Cách đọc kết quả xét nghiệm HIV chính xác quả thực vô cùng dễ dàng phải không nào! Hãy lựa chọn địa chỉ xét nghiệm HIV uy tín, có cơ sở vật chất hiện đại và giá cả hợp lý để được tư vấn phương pháp xét nghiệm HIV phù hợp nhé! 

Xem thêm: 

• Làm xét nghiệm beta HCG ở đâu tốt nhất?
• Nên thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ ở đâu?