Cách trị ho cho trẻ sơ sinh an toàn và hiệu quả các mẹ cần biết

Những cơn ho của trẻ sơ sinh có thể do cảm lạnh, dị ứng nên mẹ đừng quá lo lắng. Tuy nhiên, cha mẹ cũng nên trang bị các cách trị ho cho trẻ sơ sinh tại nhà để áp dụng được khi cần thiết.

Nguyên nhân gây ra những cơn ho ở trẻ sơ sinh

Ho là một phản xạ tự nhiên của cơ thể. Ho làm sạch đường thở bằng cách tống xuất đờm, chất tiết hoặc dị vật nào có thể xâm nhập vào đường thở, do đó cho phép nhung mao đường thở hoạt động bình thường. 

Ho khan là bệnh phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh. Trẻ hay thở khò khè vì ho khan thường do thanh quản bị viêm nhiễm và phản ứng của khí quản trước sự thay đổi nhiệt độ về đêm. Trẻ em dưới 3 tuổi dễ mắc bệnh hơn và thường xảy ra vào ban đêm. Ngoài ra, nhiều cơn ho khò khè ở trẻ là do tăng tiết chất nhầy ở đường hô hấp dưới, thường là do nhiễm khuẩn, virus hoặc dị vật nằm trong khí quản của trẻ. Ho đột ngột có thể do trẻ vô tình nuốt phải thức ăn hoặc nước đi nhầm vào khí quản thay vì thực quản.

Trẻ bị ho về đêm thường do dị ứng, hen suyễn và cảm lạnh. Nếu trẻ ho có đờm, sổ mũi và sốt 39 - 40 độ trở lên thường có nguy cơ cao là viêm phổi, viêm họng cấp, viêm phế quản.

4 cách trị ho cho trẻ sơ sinh

Do hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh còn non yếu nên dễ mắc các bệnh gây ra triệu chứng ho như cúm, ho gà, thậm chí là dị ứng theo mùa. Tuy nhiên, vì trẻ còn quá nhỏ nên cha mẹ không nên áp dụng các cách trị ho cho trẻ sơ sinh tại nhà như những mẹo cho trẻ uống nước lá hẹ, uống mật ong… (có thể gây ngộ độc cho trẻ), hoặc xoa bóp bằng tinh dầu (có thể làm bỏng da trẻ). 

Vậy cách trị ho cho trẻ sơ sinh tốt nhất là cách nào? Dưới đây là 4 cách trị ho cho trẻ sơ sinh cơ bản, an toàn và cực kỳ hiệu quả.

Cho trẻ bú thường xuyên

Một trong những cách đầu tiên để điều trị ho ở trẻ sơ sinh là cho trẻ bú thường xuyên. Bú mẹ sẽ cung cấp cho con lượng chất lỏng cần thiết. Đây là chìa khóa để làm loãng chất nhầy, từ đó giúp loại bỏ đờm ra khỏi cơ thể và giảm ho. Khi cơ thể mất nước, chất tiết ở mũi và các dịch nhầy khác sẽ bị khô, khiến kéo dài cơn ho. Thêm vào đó, bổ sung đủ chất lỏng sẽ mang lại cảm giác mát và xoa dịu cổ họng, khiến bé cảm thấy dễ chịu hơn.

Tiếp tục cho trẻ sơ sinh bú mẹ hoặc uống sữa công thức như bình thường. Các chuyên gia cho rằng việc bổ sung lượng sữa ăn của trẻ là không cần thiết. Chỉ cần duy trì lượng sữa như thường, cơn ho của bé sẽ giảm dần. 

Ngoài ra, sữa mẹ còn là nguồn dinh dưỡng dồi dào cho trẻ sơ sinh và chứa nhiều thành phần giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lại các tác nhân gây bệnh cảm lạnh cho bé. Đối với trẻ uống sữa công thức, các loại sữa công thức trên thị trường hiện nay rất giàu chất dinh dưỡng, có tác động tích cực đến sức khỏe của trẻ. Vì vậy, đừng lo lắng mà hãy tiếp tục cho bé bú sữa đều đặn.

Sử dụng nước muối sinh lý

Tại sao nên dùng nước muối sinh lý trị ho cho bé? Do các chất kích ứng và chất nhầy trong mũi bé có thể chảy xuống mũi và họng. Điều này sẽ gây kích ứng cổ họng và khiến bé bị ho khan hoặc ho có đờm. 

Có thể dễ dàng nhận thấy cơn ho này khi bé ngủ dậy. Trong trường hợp này, cách tốt nhất để chữa ho cho bé là rửa mũi cho trẻ sơ sinh bằng nước muối sinh lý. Bạn có thể tự pha dung dịch nước muối tại nhà hoặc mua nước muối sinh lý đóng chai sẵn. 

Khi tự pha nước muối, hãy khuấy đều 1/2 thìa cà phê muối ăn vào 240ml nước đun sôi để ấm. Khi nhỏ mũi cho trẻ dưới 1 tuổi, nên nhỏ một giọt vào mỗi lỗ mũi, không quá 6 lần/ngày để làm loãng chất nhầy.

Hút mũi cho trẻ

Bạn có biết hút mũi cho bé cũng là một cách trị ho cho trẻ sơ sinh hiệu quả? Bằng cách cố gắng hút chất nhầy ra khỏi mũi trước khi chúng tiếp cận đến cổ họng, gây kích ứng đường thở và dẫn đến những cơn ho.

Trị ho cho trẻ bằng cách này rất đơn giản. Sau khi nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý, chỉ cần dùng một ống bơm dạng bầu để bóp và đẩy không khí ra ngoài. Khi đưa đầu ống vào mũi bé, chỉ đưa vào khoảng 6 đến 12mm về phía sau mũi và hai bên mũi. Sau đó ngừng bóp bóng cao su để ống bơm hút chất nhầy. Lấy ống bơm ra khỏi lỗ mũi của em bé và bóp nhanh bóng cao su để đẩy chất nhầy chứa trong ống ra khăn giấy trong khi đầu ống bơm hướng xuống dưới. Lặp lại với bên mũi còn lại và rửa sạch ống bơm bằng xà phòng và nước.

Có thể áp dụng cách này cho trẻ sơ sinh nhiều lần trong ngày nếu cần. Nhưng hãy cẩn thận không sử dụng quá thường xuyên vì có thể gây kích ứng lỗ mũi của bé. Niêm mạc mũi dễ bị tổn thương, trầy xước. Bé có thể cảm thấy khó chịu khi thực hiện, nhưng phương pháp này chắc chắn sẽ giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn sau đó.

Làm ẩm không khí

Đây cũng là cách giúp trẻ sơ sinh giảm ho và ngăn ngừa ho tái phát. Hít thở không khí ẩm giúp mũi và đường hô hấp của bé không bị khô, giúp bé thở dễ dàng và hạn chế ho. Sử dụng máy tạo độ ẩm nếu không khí trong nhà có độ ẩm thấp. Máy tạo độ ẩm phun sương làm mát căn phòng, làm ẩm không khí khô và làm dịu cơn ho của bé.

Ngoài ra, nếu không có sẵn máy tạo độ ẩm, bạn có thể tắm vòi hoa sen nước ấm hoặc cho bé ngồi trong phòng tắm và tắm nước ấm để bé được hít thở không khí ấm. Cách trị ho cho trẻ sơ sinh này rất hiệu quả mà mẹ chỉ mất chưa đầy 10 - 15 phút.

Những lưu ý quan trọng khi trị ho cho trẻ sơ sinh

Ngoài các cách trị ho cho trẻ sơ sinh được liệt kê ở trên, cần lưu ý những điều sau đây khi chăm sóc trẻ sơ sinh bị ho:

• Nếu các triệu chứng ho không làm phiền trẻ thì không cần dùng thuốc hay bất kỳ phương pháp điều trị nào. Nhiều trẻ bị ho nhưng vẫn vui vẻ, chơi ngoan, ngủ ngoan.
• Không tự ý cho trẻ sơ sinh dùng thuốc giảm ho. Tự ý dùng thuốc ho không hữu ích khi điều trị ho cho trẻ em. Ngược lại, một số loại thuốc ho nếu dùng sai cách có thể gây hại cho trẻ nhỏ, chẳng hạn như gây nghẹt thở. Nếu muốn dùng thuốc cho trẻ sơ sinh, phải có sự chỉ định của bác sĩ.
• Không cho trẻ em dưới 6 tuổi uống thuốc ho hoặc thuốc cảm.
• Khói thuốc lá và ô nhiễm không khí làm ho nặng hơn, vì vậy hãy để trẻ tránh xa khói thuốc và không khí ô nhiễm. Loại bỏ tất cả các chất kích thích trong nhà có thể khiến bé bị ho như bụi, nấm mốc và khói nhang…
• Tránh đưa trẻ ra ngoài vào những ngày có chất lượng không khí kém.
• Gối kê cao đầu có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS) nên không được khuyến khích sử dụng cho trẻ dưới 12 tháng tuổi.
• Nếu trẻ bị ho kèm theo các triệu chứng khác (chẳng hạn như sốt cao), hãy đưa trẻ đến thăm khám bác sĩ chuyên khoa.

Tóm lại, việc trẻ sơ sinh bị ho ho là hiện tượng phổ biến, nhất là khi thời tiết thay đổi. Vì vậy, cha mẹ cần theo dõi kỹ các biểu hiện của trẻ để có thể xác định chính xác nguyên nhân gây ho. Từ đó lựa chọn cách trị ho cho trẻ sơ sinh phù hợp.