Cấu tạo của tế bào biểu mô là gì? Chức năng của tế bào biểu mô

Các tế bào biểu mô của cơ thể được trang bị để phát hiện một loạt các nhiễu loạn bề mặt, sau đó khởi động các chuyển tiếp tín hiệu đến hệ thống miễn dịch. Mục đích của những "liên lạc viên" này là điều phối phản ứng cần thiết của tế bào miễn dịch để bảo tồn hoặc khôi phục tính toàn vẹn của hàng rào và bảo vệ vật chủ.

Cấu tạo của tế bào biểu mô là gì?

Biểu mô là một loại mô được tạo thành từ các tế bào lót các khoang và cấu trúc trong cơ thể. Tế bào biểu mô bao gồm nhiều tế bào đa diện được sắp xếp dày đặc và liên kết chặt chẽ với nhau, với các khoảng gian bào rất hẹp.

Tế bào biểu mô có nguồn gốc từ cả ba lá phôi: Lá ngoài, lá giữa và lá trong. Nhiều tuyến trong cơ thể cũng được cấu tạo chủ yếu từ biểu mô. Nó luôn nằm trên mô liên kết và giữa hai lớp mô này có một lớp màng đáy. Trong cơ thể con người, tế bào biểu mô là một trong những mô cơ bản, cùng với các mô khác như mô liên kết, mô cơ, mô thần kinh. Các chức năng của tế bào biểu mô bao gồm bài tiết, thẩm thấu chọn lọc, bảo vệ, vận chuyển giữa các tế bào và cảm giác xúc giác.

Tế bào biểu mô có ở đâu trong cơ thể chúng ta?

Các mô biểu mô, bao gồm cả các mô của đường tiêu hóa, da và phổi tạo thành rào cản vật lý giữa cơ thể chúng ta và môi trường bên ngoài và thường xuyên tiếp xúc với vô số tác nhân kích thích gây viêm. Những rào cản này được hình thành và duy trì bởi các tế bào gốc giúp cân bằng khả năng tự đổi mới với sự biệt hóa để bổ sung các tế bào sắp chết và sửa chữa mô sau chấn thương.

Các tế bào biểu mô là những "người lính canh gác" có đầy đủ chức năng, có khả năng nhận biết những xáo trộn trong môi trường vi mô của chúng, gửi tín hiệu để tiếp viện và tiết ra các chất phòng thủ để kiểm soát mối đe dọa. Chúng được trang bị một cơ quan tiếp nhận nhận dạng vật lạ cho phép chúng cảm nhận và phản hồi một loạt tín hiệu. Những tín hiệu này hình thành và hướng dẫn các phản ứng của tế bào gốc biểu mô thông qua các tầng tín hiệu xuôi dòng nhằm củng cố tính toàn vẹn của hàng rào, cảnh báo các tế bào biểu mô lân cận, huy động các tế bào miễn dịch và cải thiện tổn thương. 

Sự đối thoại giữa các tế bào tiền thân biểu mô và tế bào miễn dịch được tinh chỉnh để tạo điều kiện cho các phản ứng phối hợp nhằm duy trì cân bằng nội môi và tăng cường khả năng phòng vệ của vật chủ.

Chức năng của tế bào biểu mô

Sau khi tiếp xúc với tình trạng viêm, các tế bào gốc tồn tại lâu dài trong mô sẽ giữ lại trí nhớ giúp chúng có khả năng phản ứng với việc đáp ứng miễn dịch cao hơn vào những lần tiếp xúc với các yếu tố gây viêm sau đó.

Các tế bào biểu mô cảm nhận được mối nguy hiểm bởi sự xâm nhập của vật lạ và khởi động một chuyển tiếp đến các tế bào miễn dịch của cơ thể để khôi phục cân bằng nội môi trong các mô rào cản. Các tế bào biểu mô đưa ra cảnh báo cho các tế bào miễn dịch, chúng đến hiện trường để hỗ trợ các tế bào biểu mô củng cố tính toàn vẹn của hàng rào. Sau khôi phục cân bằng nội môi, các tế bào biểu mô thể hiện hiệu suất được nâng cao khi chúng cảm nhận được mối nguy hiểm trong tương lai.

Nhận biết khi bị tấn công bởi vi khuẩn và các vi sinh vật khác

Vi khuẩn cư trú tại các bề mặt tiếp xúc môi trường, và ở khắp nơi trên cơ thể. Sau khi bị xâm chiếm bởi các vi khuẩn, nấm, động vật nguyên sinh và vi rút. Tế bào biểu mô là bề mặt tiếp xúc với nhiều tín hiệu hóa học và dị ứng khác nhau. Biểu mô được trang bị để tạo ra phản ứng miễn dịch, nhưng chúng cũng phải có khả năng làm dịu phản ứng với vật lạ để ngăn chặn sự quá mẫn cảm có hại với các chất vô hại. Tương tự như các thụ thể nhận dạng mẫu vi sinh vật, biểu mô được trang bị nhiều cảm biến cảnh báo nó về các chất ô nhiễm, chất gây dị ứng và các chất khác.

Ở ranh giới giữa sinh vật và môi trường bên ngoài, các mô biểu mô thường phải chịu áp lực cơ học. Chấn thương hướng dẫn biểu mô cách phản ứng nhanh với mối đe dọa và thiết lập mạng lưới liên lạc liên quan đến việc tuyển dụng các tế bào miễn dịch để cộng tác.

Học hỏi và ghi nhớ những lần tiếp xúc với phản ứng viêm gây ra bởi vật lạ

Các tế bào biểu mô nhận tín hiệu từ vi khuẩn, tác nhân môi trường và tổn thương ảnh hưởng đến hành vi tức thời của chúng để duy trì tính toàn vẹn của hàng rào. Trong một nghiên cứu, người ta phát hiện ra rằng ảnh hưởng của những tín hiệu này vượt ra ngoài trải nghiệm ngắn hạn. Đúng hơn, các tế bào gốc biểu mô có những vết sẹo biểu sinh do trải nghiệm viêm nhiễm của chúng rất lâu sau khi bệnh lý của đợt tấn công ban đầu đã được giải quyết hay còn gọi là trí nhớ miễn dịch.

Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về tế bào biểu mô, đây là một hàng rào bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân có hại. Mong rằng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về loại tế bào đặc biệt này của cơ thể.

Xem thêm: 

• Ung thư biểu mô thận dạng nhú di truyền
• Ung thư biểu mô tế bào vảy trong phổi là bệnh gì?