Cấu tạo và vai trò của thủy tinh thể đối với mắt

Trong hệ thống mắt của chúng ta, thủy tinh thể đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và chức năng của mắt. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu thêm về thủy tinh thể, từ cấu trúc đến chức năng và tại sao việc bảo vệ thủy tinh thể là một phần quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe mắt hàng ngày.

Thuỷ tinh thể là gì?

Thủy tinh thể là một loại thấu kính trong suốt nằm ở bên trong mắt, có hình dạng lồi với hai mặt, nằm sau giác mạc và đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết mắt. Thủy tinh thể không chứa thần kinh hay mạch máu. Dinh dưỡng chính của thủy tinh thể đến từ việc hấp thụ chất dinh dưỡng qua thủy dịch xung quanh nó.

Thủy tinh thể nằm trong nhãn cầu, ngay sau mống mắt và ở phía trước dịch kính. Nó được cố định bởi dây chằng Zinn. Thủy tinh thể có đường kính khoảng 8 - 10 mm, độ dày khoảng 4mm, bán kính cong của mặt trước là 10mm và mặt sau là 6 mm.

Thủy tinh thể bao gồm ba thành phần chính: bao, vỏ và nhân.

• Bao: Bao thủy tinh thể bao gồm bao trước và bao sau, thường thì bao trước có độ dày hơn bao sau.
• Vỏ: Vỏ được hình thành từ các tế bào biểu mô ở xích đạo, tạo ra nhiều sợi thủy tinh thể mới. Những sợi này hình thành một lớp ép mới, ép những lớp cũ vào trung tâm.
• Nhân: Là phần trung tâm của thủy tinh thể, bao gồm nhiều sợi già bị ép vào giữa và được gọi là các sợi nhân.

Ngoài ra, xung quanh thủy tinh thể là một lớp collagen, còn được gọi là màng thủy tinh thể, giúp cách ly bộ phận này với phần còn lại của mắt.

Thuỷ tinh thể bao gồm mấy loại?

Thủy tinh thể có hai loại chính: thủy tinh thể tự nhiên và thủy tinh thể nhân tạo. Thủy tinh thể tự nhiên là một phần tự nhiên của cơ thể con người, trong khi thủy tinh thể nhân tạo được sử dụng trong các ca phẫu thuật khi cần thay thế. Một số loại thủy tinh thể nhân tạo phổ biến được sử dụng trong phẫu thuật bao gồm:

• Thủy tinh thể Hoya PY-60R;
• Thủy tinh thể Iflex;
• Thủy tinh thể IQ SN6WWF;
• Thủy tinh thể INFO và LUCIDIS;
• Thủy tinh thể TORIC.

Vai trò của thuỷ tinh thể

Thủy tinh thể đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tia sáng để hội tụ lên võng mạc, mô nhạy cảm với ánh sáng ở phía sau của mắt. Khi ánh sáng được hội tụ tại võng mạc, nó được chuyển đổi thành các tín hiệu thần kinh thông qua dây thần kinh thị giác, gửi đến não để phân tích. Do đó, việc giữ cho thủy tinh thể luôn trong trạng thái trong suốt là rất quan trọng. Điều này giúp võng mạc nhận được hình ảnh rõ nét, từ đó chúng ta có thể nhìn thấy mọi vật một cách sắc nét.

Thủy tinh thể cũng đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết cho mắt. Ví dụ, khi cơ thể mi co lại thì độ dày của thủy tinh thể tăng lên, làm giảm đường kính và tăng công suất khúc xạ. Ngược lại, khi cơ thể giãn ra, làm giảm độ dày của thủy tinh thể, các sợi treo căng ra sẽ làm giảm công suất khúc xạ.

Cách bảo vệ thuỷ tinh thể

Khi thủy tinh không còn giữ được độ trong suốt vì một lý do nào đó thì có thể sẽ gây ra các vấn đề về thị lực như suy giảm thị lực, cảm giác lóa mắt, tăng nhạy cảm với ánh sáng và mất khả năng nhìn rõ. Tình trạng này được gọi là đục thủy tinh thể, một trong những nguyên nhân chính gây ra mù mắt trên toàn cầu. 

Do đó, việc phòng ngừa bệnh đục thủy tinh thể cũng như bảo vệ sức khỏe của thủy tinh thể rất quan trọng. Điều này sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ suy giảm thị lực và mù loà.

Khám sức khỏe định kỳ

Thực hiện kiểm tra sức khỏe mắt định kỳ là một phần quan trọng của việc duy trì sức khỏe chung. Bệnh đục thủy tinh thể thường phát triển theo thời gian và có thể dẫn đến các triệu chứng như mỏi mắt, đau mắt, mờ mắt, khó nhìn xa và chảy nước mắt. 

Do các triệu chứng ban đầu thường không nghiêm trọng và dễ bị bỏ qua, việc thực hiện kiểm tra mắt định kỳ tại một cơ sở y tế đáng tin cậy và uy tín là cực kỳ quan trọng để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời và hiệu quả. Chúng ta cần duy trì lịch trình kiểm tra mắt định kỳ 6 tháng 1 lần để đảm bảo mắt được chăm sóc tốt.

Bảo vệ đôi mắt khỏi những tác động của môi trường

Tia cực tím từ ánh nắng mặt trời được xem là một trong những yếu tố gây hại hàng đầu cho sức khỏe mắt của bạn. Chúng có thể tác động trực tiếp và gây ra biến đổi cấu trúc của mắt, làm giảm lượng dinh dưỡng của thủy tinh thể và gây ra các vấn đề về sức khỏe như bệnh đục thủy tinh thể. 

Vì vậy, khi ra ngoài, đặc biệt là vào những ngày nắng, bạn nên sử dụng kính râm chống tia cực tím để bảo vệ mắt của mình. Điều này không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể mà còn bảo vệ mắt khỏi các tác nhân gây hại khác từ môi trường như khói, bụi và hóa chất.

Bên cạnh đó, bạn cũng cần bảo vệ mắt để ngăn chặn các chấn thương. Mặc dù các chấn thương ở khu vực mắt thường không đáng kể nhưng chúng cũng có thể gây ra vỡ thủy tinh thể và đục thủy tinh thể.

Giảm thiểu việc sử dụng các chất kích thích

Các chất kích thích như rượu, bia và thuốc lá có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của chúng ta và cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe mắt, đặc biệt là thủy tinh thể, chúng ta nên giảm thiểu tối đa việc sử dụng các chất này.

Xây dựng một chế độ ăn uống cân đối và khoa học

Một cách khác để bảo vệ sức khỏe của mắt là thiết lập một chế độ ăn uống lành mạnh và đầy đủ chất dinh dưỡng. Vitamin A, B, E và các khoáng chất như kẽm và lutein được biết đến là có lợi cho sức khỏe mắt và có nhiều trong các loại hoa quả, rau xanh như cam, quýt, dâu tây, bơ, rau bina, bông cải xanh, cải xoăn,… Những thực phẩm này chứa chất chống oxy hóa giúp tăng cường khả năng bảo vệ mắt của bạn.

Theo dõi đường huyết và huyết áp

Việc kiểm tra định kỳ chỉ số đường huyết và huyết áp cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa sự phát triển của bệnh đục thủy tinh thể và lệch thủy tinh thể.

Theo các chuyên gia nhãn khoa, người mắc tiểu đường thường có nguy cơ mắc bệnh đục thuỷ tinh thể cao hơn gấp 1,6 lần so với người có sức khoẻ bình thường. Do đó, việc theo dõi và kiểm soát đường huyết có thể giúp ngăn chặn hoặc giảm thiểu sự tiến triển nhanh chóng của bệnh đục thủy tinh thể.

Ngoài ra, người mắc bệnh cao huyết áp cũng có nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể cao hơn so với người không mắc bệnh. Vì vậy, khi đi khám sức khỏe, việc chia sẻ thông tin về tình trạng sức khỏe hiện tại với bác sĩ là rất quan trọng để ngăn ngừa hoặc phát hiện sớm bệnh đục thủy tinh thể, từ đó có phương pháp điều trị kịp thời.

Bằng cách hiểu rõ về cấu trúc và chức năng của thuỷ tinh thể cùng với việc áp dụng các biện pháp bảo vệ thích hợp, chúng ta có thể giữ cho thủy tinh thể nói riêng và mắt nói chung luôn khỏe mạnh và sáng rõ. Hãy chú ý và chăm sóc thủy tinh thể của bạn từ ngày hôm nay để đảm bảo một tầm nhìn tốt và sức khỏe mắt lâu dài.