Chẩn đoán hội chứng não cấp

Hội chứng não cấp là một trạng thái y tế khẩn cấp mà hệ thống thần kinh trung ương bị tác động bởi một sự cố nghiêm trọng, như thiếu máu não hoặc một cơn đột quỵ. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như mất ý thức, mất khả năng di chuyển hoặc nói chuyện, và các vấn đề khác liên quan đến chức năng não. Hội chứng não cấp đòi hỏi sự can thiệp ngay lập tức và điều trị tại bệnh viện để ngăn chặn sự tổn thương não lâu dài và cải thiện cơ hội hồi phục của bệnh nhân.

Hội chứng não cấp là gì?

Hội chứng não cấp (viêm não cấp) là một loại bệnh nhiễm khuẩn cấp tính ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Nguyên nhân của bệnh này thường là do các loại vi rút gây ra.

Tùy thuộc vào loại vi rút, bệnh viêm não có thể lây lan thông qua nhiều con đường khác nhau. Ví dụ, viêm não Nhật Bản có thể lây qua sự trung gian của các con muỗi đốt, trong khi đó các loại vi rút khác có thể lây qua đường hô hấp hoặc đường tiêu hoá.

Bệnh thường phổ biến ở trẻ em ở mọi độ tuổi khác nhau. Các triệu chứng của bệnh thường bắt đầu một cách đột ngột và diễn biến rất nhanh. Bệnh có thể trở nên nặng nề và gây tử vong nhanh chóng hoặc để lại những biến chứng nghiêm trọng sau khi hồi phục.

Nguyên nhân viêm não cấp tính

Viêm não tủy cấp tính được chia thành ba thể chính dựa trên biểu hiện lâm sàng, đó là thể não, thể tủy sống và thể tuỷ sống - não.

Nguyên nhân gây viêm não tủy cấp tính có thể bao gồm:

Sau nhiễm trùng hoặc nhiễm độc: Vi khuẩn, virus, hoặc các tác nhân gây nhiễm trùng khác có thể xâm nhập vào hệ thống tuần hoàn và xâm lấn vào não và tủy sống, gây ra viêm nhiễm cấp tính.

Viêm não tuỷ sau miễn dịch: Cơ thể tự tạo ra các kháng thể để chiến đấu chống lại các tác nhân gây bệnh nhưng đôi khi hệ thống miễn dịch lại phản ứng quá mạnh, dẫn đến tổn thương cho não và tủy sống.

Viêm não tủy cấp tính không rõ nguyên nhân: Trong một số trường hợp, nguyên nhân cụ thể của viêm não tủy cấp tính vẫn chưa được xác định rõ.

Các triệu chứng của viêm não tủy cấp tính thường bao gồm:

• Mờ mắt hoặc mất thị lực do tổn thương tới hệ thống thị giác.
• Khó khăn trong việc vận động các chi, có thể dẫn đến tình trạng liệt tứ chi.
• Biến chứng nặng nề, có thể đe dọa tính mạng của bệnh nhân.

Nguyên nhân chính của viêm não tủy cấp tính thường là do hệ thống miễn dịch suy giảm. Các tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể và tấn công hệ thống miễn dịch, gây tổn thương cho não và tủy sống. Việc này có thể dẫn đến các triệu chứng như mờ mắt, khó khăn trong vận động cơ thể và biến chứng nặng nề.

Phương pháp chẩn đoán hội chứng não cấp

Chẩn đoán hội chứng não cấp thường dựa vào các yếu tố sau:

Tiền sử bệnh có liên quan đến truyền huyết thanh hoặc sau các cơn viêm nhiễm, nhiễm trùng trước đó.

Triệu chứng trước khi phát bệnh, thường là 1 - 2 tuần trước đó, thường kèm theo các triệu chứng của viêm nhiễm hoặc nhiễm độc tố từ một số bệnh như sởi, thủy đậu, viêm tuyến nước bọt, hoặc cảm cúm.

Biểu hiện lâm sàng: Đa phần là bắt đầu đột ngột với triệu chứng như đau đầu, buồn nôn, thần kinh rối loạn, thường đi kèm với các triệu chứng của viêm màng não như ảo giác, hoang tưởng, và suy giảm thị lực, thậm chí có thể dẫn đến hôn mê và co cứng não.

Các biểu hiện thể điển hình: Bao gồm tăng áp lực trong sọ, dấu hiệu kích thích màng não, và sưng nề gai thị.

Biểu hiện thể tủy sống: Có thể thấy các biểu hiện như viêm tủy ngang, liệt hoàn toàn, mất cảm giác nông và sâu, rối loạn cơ vòng, giảm hoặc mất phản xạ gân xương, và đôi khi có thể thấy trương lực cơ tăng và phản xạ gân xương tăng.

Kết quả xét nghiệm: Dịch não tủy thường bị nhiễm trùng, tăng số lượng tế bào đơn nhân, và có thể vượt quá 10^7 tế bào/ml; nồng độ albumin có thể tăng lên đến 1g/ml, đa số là g-globulin và IgG.

Điều trị hội chứng não cấp như thế nào?

Hội chứng não cấp là một tình trạng y tế cấp tính nghiêm trọng, đặc trưng bởi sự tác động nặng nề lên hệ thống thần kinh trung ương do các nguyên nhân như thiếu máu não hoặc cơn đột quỵ. Bệnh này có thể gây ra các triệu chứng như mất ý thức, khả năng di chuyển hoặc nói chuyện bị suy giảm, cũng như các vấn đề khác liên quan đến chức năng não. Để ngăn chặn tổn thương não lâu dài và cải thiện cơ hội hồi phục của bệnh nhân, việc can thiệp và điều trị tại bệnh viện là cực kỳ quan trọng.

Các nguyên tắc điều trị chủ yếu cho hội chứng não cấp bao gồm:

Hạ nhiệt: Đảm bảo cung cấp đủ nước cho bệnh nhân, nới rộng quần áo, và lau mát. Trong trường hợp sốt cao hơn 38,5°C, sử dụng Paracetamol 15mg/kg/lần qua đường uống hoặc đặt hậu môn.

Chống co giật: Sử dụng Diazepam qua các cách tiêm bắp, tiêm tĩnh mạch chậm, hoặc đường trực tràng tùy thuộc vào tình trạng của bệnh nhân.

Bảo đảm thông khí và chống suy hô hấp: Đảm bảo sự thông thoáng của đường hô hấp và thực hiện các biện pháp hỗ trợ hô hấp như thở oxy, đặt nội khí quản, hoặc thở máy nếu cần thiết.

Chống phù não: Theo dõi các dấu hiệu của phù não và thực hiện các biện pháp như nâng cao đầu giường, điều chỉnh oxy hóa, và sử dụng dung dịch Manitol khi cần thiết.

Điều chỉnh rối loạn điện giải và đường huyết (nếu có): Bồi thường nước và điện giải bằng cách sử dụng dung dịch mặn ngọt đẳng trương và điều chỉnh theo dõi điện giải đồ và khí máu.

Chống sốc: Trong trường hợp sốc, sử dụng dopamine truyền tĩnh mạch để cải thiện tình trạng tuần hoàn.

Dinh dưỡng và chăm sóc: Cung cấp thức ăn dễ tiêu, đủ năng lượng và dinh dưỡng, đồng thời chăm sóc da, miệng và theo dõi các dấu hiệu sinh tồn.

Phục hồi chức năng: Tiến hành các biện pháp phục hồi chức năng sớm khi bệnh nhân ổn định lâm sàng hoặc khi có di chứng.

Thuốc kháng virus: Trong trường hợp viêm não do Herpes simplex, có thể sử dụng Acyclovir truyền tĩnh mạch trong ít nhất 14 ngày.

Những biện pháp này giúp cải thiện triệu chứng và cơ hội hồi phục cho bệnh nhân mắc hội chứng não cấp.

Xem thêm:

Hội chứng não cửa chủ: Triệu chứng, chẩn đoán và điều trị

Viêm màng não bán cấp và mãn tính: Chẩn đoán và điều trị