Xét nghiệm Quantiferon là gì? Ý nghĩa của xét nghiệm Quantiferon

Xét nghiệm Quantiferon là một cách thức để phát hiện vi khuẩn lao trong cơ thể. Vậy cụ thể phương pháp xét nghiệm này là gì? Ý nghĩa của xét nghiệm Quantiferon trong thực tế như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Bệnh lao là bệnh gì? Có nguy hiểm không?

Bệnh lao do vi khuẩn mang tên Mycobacterium tuberculosis gây ra. Có thể lây lan từ người sang người theo đường không khí. Nhưng vi khuẩn gây bệnh lao không chỉ tấn công phổi mà còn thông qua máu hoặc hệ thống hạch bạch huyết để đến các bộ phận khác và gây bệnh tại đó, bệnh có thể gây ho, ho ra đờm, sốt,..

Bệnh lao thường gặp có các dạng chính là: Lao tiềm ẩn (trình trạng vi khuẩn lao sống trong cơ thể người nhưng chúng không gây bất kỳ triệu chứng nào và không truyền bệnh cho người khác được), bệnh lao (khi vi khuẩn trong trạng thái tiềm ẩn hoạt động mạnh mẽ và tăng số lượng, lúc này có triệu chứng lao trên cơ thể và có thể lây vi khuẩn lao cho người khác), lao kê.

Xét nghiệm Quantiferon là gì?

Xét nghiệm Quantiferon là loại xét nghiệm máu chuẩn đoán sự hiện diện vi khuẩn lao trong cơ thể con người bằng cách dựa vào sự phản ứng của hệ thống miễn dịch với vi khuẩn lao từ đó cho kết quả đối tượng có dương tính với vi khuẩn lao hay không.

Ưu điểm so với các xét nghiệm tầm soát lao khác: Chỉ cần lấy mẫu máu 1 lần duy nhất và không cần quay lại để đọc kết quả như test da.

Khuyết điểm so với các xét nghiệm tầm soát lao khác:

• Phải lấy mẫu máu và xét nghiệm ngay trong 12 giờ.
• Cần có trang thiết bị và kỹ thuật viên thực hiện có trình độ cao.
• Vẫn chưa thể dự đoán được khả năng tiến triển bệnh lao nếu người bệnh đã nhiễm lao.
• Trẻ em dưới 5 tuổi vẫn chưa áp dụng được xét nghiệm này.
• Người suy giảm miễn dịch, mới lây nhiễm lao vẫn cho ra phản ứng âm tính giả.

Ý nghĩa của xét nghiệm Quantiferon trong thực tế

Việc cần thiết của xét nghiệm Quantiferon đối với đời sống là không thể bàn cãi, nhưng ý nghĩa cụ thể như thế nào?

Đối với cá nhân

Đối với những đối tượng sau đây, xét nghiệm Quantiferon đặc biệt có ý nghĩa quan trọng:

• Người mắc bệnh suy giảm miễn dịch do HIV.
• Bệnh nhân được điều trị với corticoid trong thời gian dài.
• Người đã được tiêm phòng vaccine BCG (Bacille Calmette–Guérin).
• Những người thường xuyên phải tiếp xúc với bệnh nhân lao.

Đối với thực tiễn lâm sàng

Ưu điểm của xét nghiệm này không những đặc biệt quan trọng đối với những đối tượng trên, mà trên lâm sàng xét nghiệm này cũng đóng vai trò ý nghĩa không kém:

• Giúp cán bộ y tế phân biệt được ung thư phổi và lao phổi.
• Giúp cán bộ y tế phân biệt được lao xương khớp và hội chứng viêm đa khớp dạng thấp.
• Phân biệt nếu có cùng triệu chứng với nhiễm khuẩn Mycobacterium không lao.
• Xét hiện bệnh lao ngoài phổi như lao hạch, lao xương, lao khớp, lao tinh hoàn, lao màng não,...
• Tầm soát bệnh lao để điều trị trước khi dùng thuốc sinh học, những bệnh nhân chuẩn bị ghép tạng, bệnh nhân bị bệnh da, khớp, tiêu hóa,..
• Phát hiện và sàng lọc trước trong trường hợp môi trường tập thể như quân đội, trường hợp xuất cảnh lao động và học tập.
• Phát hiện và sàng học cho các bệnh nhân nhi mắc lao sơ nhiễm, người có nguy cơ nhiễm lao cao như người nhà bệnh nhân, cán bộ y tế tiếp xúc với bệnh nhân lao.

Các bước xét nghiệm lao Quantiferon

Bước 1: Lấy mẫu máu máu từ tĩnh mạch.

Bước 2: thực hiện xét nghiệm giúp đo phản ứng của hệ miễn dịch với vi khuẩn lao.

Bước 3: Đọc kết quả xét nghiệm.

• Kết quả dương tính: Người xét nghiệm đã bị nhiễm lao. Cần thực hiện khám chuyên sâu nhằm xác định nhiễm lao tiềm ẩn hay bệnh lao.
• Kết quả âm tính: Người xét nghiệm không nhiễm lao.

Tuy nhiên khi nhận được kết quả dương tính, bạn cũng đừng lo lắng quá vì đây có thể chỉ là nhiễm lao tiềm ẩn. Theo thống kê, có đến ⅓ người trên thế giới nhiễm lao tiềm ẩn. Mặc dù lao tiềm ẩn không gây các vấn đề bệnh lý là không lây nhưng đối với có hệ miễn dịch suy giảm miễn dịch như người nhiễm HIV, người điều trị ung thư với các tác dụng phụ hay người đang sử dụng corticoid kéo dài,... Tuy nhiên cũng không nên chủ quan khi nhiễm lao tiềm ẩn, bạn nên có các biện pháp phòng ngừa và phương án điều trị cụ thể để bệnh không tiến triển thành bệnh lao.

Khi nhận được kết quả dương tính, cán bộ y tế sẽ tiến hành khám chuyên sâu và thực hiện thêm một số xét nghiệm cần thiết như xét nghiệm 3 mẫu đờm tìm AFB, nuôi cấy tìm lao, PCR đờm/dịch,... Để có thể khẳng định bạn có bị bệnh lao không.

Xét nghiệm Quantiferon tầm soát lao với những ưu điểm của nó hiện đang là một trong những xét nghiệm hàng đầu giúp xác định người đó đã nhiễm khuẩn lao hay chưa. Đặc biệt xét nghiệm này có hiệu quả trong việc xác định nhiễm lao trong môi trường tập thể, nơi có tình hình dịch phức tạp.

Xem thêm:

• Tìm hiểu xét nghiệm lao bao lâu có kết quả?
• Những điều ai cũng nên biết về xét nghiệm PCR lao 
• Hướng dẫn lấy đờm làm xét nghiệm chẩn đoán bệnh lao