Chụp cắt lớp vi tính phổi để làm gì và khi nào nên thực hiện?

Chụp cắt lớp vi tính phổi là một trong những phương pháp xét nghiệm hàng đầu để đảm bảo không bỏ sót khoảng 30% tổn thương khó nhìn tại phổi. Không chỉ vậy, phương pháp này cũng giúp xác định mức độ, vị trí và đặc điểm của tổn thương, cũng như các bệnh lý liên quan đến phổi. Kết quả của xét nghiệm cung cấp cho bác sĩ hình ảnh chi tiết về tổn thương hoặc các vấn đề bất thường, từ đó giúp đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Mục đích chụp cắt lớp vi tính phổi

Chụp cắt lớp vi tính phổi, hay còn gọi là chụp CT phổi, là một trong các phương pháp hình ảnh học được sử dụng rộng rãi để đưa ra chẩn đoán và theo dõi điều trị các bệnh lý phổi. Quá trình này liên quan đến việc sử dụng nhiều hình ảnh X-quang chụp từ các góc độ khác nhau, sau đó kết hợp chúng lại để tạo ra hình ảnh cắt ngang và 3D của cấu trúc bên trong màng phổi.

Mục đích chính của xét nghiệm này là phát hiện các cấu trúc bất thường trong phổi hoặc các dấu hiệu bất thường góp phần gây ra các triệu chứng mà bệnh nhân đang trải qua. Ngoài việc giúp chẩn đoán bệnh hoặc tổn thương trong phổi, chụp CT cũng có thể được sử dụng để hướng dẫn các quy trình điều trị cụ thể để đảm bảo tính chính xác. Nhiều chuyên gia y tế sử dụng kết quả chụp CT phổi để quyết định kế hoạch điều trị tốt nhất cho bệnh nhân, bao gồm cả việc kê đơn thuốc, lựa chọn phẫu thuật hoặc quyết định liệu trình xạ trị.

Ngoài ra, việc thực hiện chụp cắt lớp vi tính phổi có thể hữu ích hơn trong việc chẩn đoán khối u phổi so với việc sử dụng chụp X-quang phổi thông thường. Bằng cách này, bác sĩ có thể xác định vị trí, kích thước và hình dạng của khối u phổi, cũng như kiểm tra sự hiện diện của các hạch bạch huyết hoặc dấu hiệu lây lan của tế bào ung thư từ phổi.

Chụp cắt lớp vi tính phổi được chỉ định cho những trường hợp nào?

Thực hiện chụp cắt lớp vi tính phổi được bác sĩ chỉ định thường xuyên trong các trường hợp sau:

• Khi chụp X-quang ngực phát hiện có dấu hiệu bất thường, giúp làm rõ và đánh giá tổn thương hoặc biến đổi trong phổi.
• Người có các dấu hiệu như khó thở, sốt, đau ngực, khó nuốt, ho ra máu mà không tìm thấy nguyên nhân khi khám thông thường, giúp xác định nguyên nhân và mức độ tổn thương.
• Những người bị các bệnh liên quan đến phổi như xơ phổi mô kẽ, viêm phế quản mạn tính hoặc các bệnh lý bẩm sinh, để đánh giá và theo dõi sự phát triển của bệnh.
• Người gặp phải chấn thương nặng ở ngực, có thể gây ảnh hưởng đến phổi, giúp đánh giá tổn thương và tính chất của vấn đề.
• Gia đình có tiền sử ung thư phổi hoặc người có các dấu hiệu nghi ngờ của bệnh ung thư, để sàng lọc, đánh giá khối u hoặc các biểu hiện bất thường khác trong phổi.
• Hút thuốc lá kinh niên hoặc tiếp xúc với môi trường làm việc ô nhiễm, độc hại, có chất phóng xạ, để đánh giá tổn thương hoặc bất thường có thể liên quan tới các yếu tố trên.

Trong các trường hợp cần đánh giá sự phát triển của khối u hoặc phản ứng của cơ thể đối với phác đồ điều trị, để theo dõi và điều chỉnh kế hoạch điều trị khi cần.

Cần chuẩn bị gì trước khi chụp cắt lớp vi tính phổi?

Trước khi thực hiện chụp cắt lớp vi tính phổi, bệnh nhân thường sẽ được hướng dẫn:

• Mặc quần áo rộng và thoải mái, thường là áo choàng của bệnh viện để thuận tiện trong quá trình xét nghiệm.
• Tháo bỏ tất cả các vật bằng kim loại như trang sức, răng giả, kẹp tóc, vì chúng có thể ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh và kết quả của xét nghiệm.
• Không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì trong vài giờ trước khi thực hiện xét nghiệm, nhằm đảm bảo sự chính xác của kết quả.
• Trong trường hợp sử dụng thuốc cản quang, bệnh nhân sẽ được kiểm tra trước đó. Nếu bệnh nhân có phản ứng dị ứng với thuốc, cần thông báo cho bác sĩ để có biện pháp xử lý. Bác sĩ có thể kê đơn cho bệnh nhân sử dụng thuốc (thường là steroid) để giảm nguy cơ xuất hiện phản ứng dị ứng.

Các bước thực hiện chụp cắt lớp vi tính phổi

Chụp cắt lớp vi tính phổi là một quy trình xét nghiệm không xâm lấn, mang lại kết quả chính xác và thường diễn ra nhanh chóng mà không gây khó chịu cho bệnh nhân. Trước khi bắt đầu, bệnh nhân sẽ được hướng dẫn chi tiết bởi bác sĩ và kỹ thuật viên để cùng phối hợp trong quá trình xét nghiệm.

Bệnh nhân sẽ nằm trên bàn của máy CT, tư thế thả lỏng, với hai tay giơ qua đầu hoặc duỗi dọc theo cơ thể. Đồng thời, bệnh nhân sẽ được cố định bằng dây đai và gối để đảm bảo vị trí ổn định trong suốt quá trình kiểm tra. Bất kỳ chuyển động nhỏ nào từ bệnh nhân cũng có thể làm mờ ảnh và ảnh hưởng đến chất lượng kết quả.

Kỹ thuật viên sẽ hướng dẫn bệnh nhân hít thở nhiều lần, và nín thở trong quá trình chụp để đảm bảo hình ảnh rõ nét. Điều này giúp tránh tình trạng mờ ảnh do chuyển động nhỏ như hơi thở.

Quá trình chụp bao gồm việc chụp toàn bộ phần lồng ngực từ cổ đến cơ hoành, sau đó chụp các lớp cắt liên tiếp từ đỉnh phổi đến góc sườn hoành, với độ dày lớp cắt thường từ 1 - 2mm.

Chụp cắt lớp vi tính phổi là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh mang lại độ chính xác cao trong việc phát hiện và chẩn đoán các bệnh lý phổi, đặc biệt là các bệnh lý nguy hiểm như viêm phổi, ung thư phổi. Để đảm bảo kết quả chính xác nhất, việc chọn các cơ sở có máy móc chụp cắt lớp vi tính phổi chất lượng là điều rất quan trọng.

Chụp cắt lớp vi tính phổi là một trong những kỹ thuật chẩn đoán hàng đầu cho việc phát hiện các bệnh lý liên quan đến phổi, đặc biệt là khối u phổi. Kỹ thuật này mang lại giá trị chẩn đoán cao bằng cách tạo ra hình ảnh chi tiết và rõ ràng về cấu trúc bên trong phổi, giúp bác sĩ phát hiện sớm các dấu hiệu của khối u phổi, bao gồm cả các khối u lành tính và ác tính.

Xem thêm: 

Chụp cắt lớp có hại không và khi nào thì gây nguy hiểm?

Nên chụp CT phổi vào lúc nào? Chụp CT phổi giá bao nhiêu?