Chụp mạch vành có nguy hiểm không? Vì sao cần tiến hành chụp mạch vành?

Chụp mạch vành là một trong các phương pháp chẩn đoán hình ảnh, thuộc nhóm kỹ thuật thông tim phổ biến nhất hiện nay. Dựa trên kết quả chụp mạch vành, bác sĩ có thể lựa chọn được phương pháp điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân. Trong bài viết này, hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về quy trình chụp mạch vành, những biến chứng có thể xảy ra và lưu ý chăm sóc bệnh nhân sau khi chụp mạch vành nhé!

Tìm hiểu chụp mạch vành là gì?

Chụp mạch vành hay còn được gọi là chụp động mạch vành, là một phương pháp đánh giá hình ảnh sử dụng tia X để đánh giá luồng máu trong các động mạch cung cấp máu cho tim (động mạch vành) và phát hiện các vùng bị tắc nghẽn. Phương pháp này thuộc vào lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh và đặc biệt nằm trong phạm vi của một nhóm các kỹ thuật gọi là thông tim, trong đó chụp mạch vành được xem là phương pháp phổ biến nhất hiện nay.

Động mạch vành đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp máu đến cơ tim, do đó bất kỳ sự cản trở nào trong động mạch này có thể gây ra nhồi máu cơ tim (chết cơ tim). Dựa trên kết quả của chụp mạch vành, các bác sĩ có thể lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cho từng trường hợp, bao gồm việc sử dụng phương pháp nong mạch (stent), phẫu thuật bắc cầu hoặc điều trị thuốc.

Tại sao cần tiến hành chụp mạch vành?

Chụp động mạch vành là một công cụ quan trọng để đánh giá những bất thường của các động mạch cung cấp máu cho tim. Bệnh nhân thường được đề xuất chụp mạch vành khi cần xác định một số vấn đề như:

• Đau ngực (đau thắt ngực);
• Cảm giác khó chịu ở ngực, khó thở không bình thường, hoặc các triệu chứng như đau thượng vị, mồ hôi, buồn nôn,… gợi lên nghi ngờ về cơn đau tim không điển hình;
• Kết quả điện tâm đồ (ECG) không bình thường, đặc biệt là nghi ngờ về thiếu máu cơ tim;
• Kết quả siêu âm tim không bình thường, đặc biệt là nghi ngờ về thiếu máu cơ tim;
• Kết quả xét nghiệm máu (men tim) không bình thường, gợi lên nghi ngờ về nhồi máu cơ tim;
• Để xác định có bị đau tim hay không;
• Xác định nguyên nhân của suy tim, liệu có phải do thiếu máu cơ tim gây ra hay không;
• Bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân có thể mắc bệnh mạch vành và cần phẫu thuật tim hoặc đặt stent;
• Đánh giá mức độ tắc nghẽn của các động mạch vành.

Ngoài ra, chụp động mạch vành cũng được thực hiện trước hoặc trong quá trình điều trị nhất định như:

• Nong mạch vành hoặc can thiệp động mạch vành qua da để mở rộng các động mạch vành bị tắc hoặc co lại.
• Phẫu thuật bắc cầu động mạch vành (CABG) để cung cấp dòng máu thêm cho các động mạch bị hẹp hoặc tắc, nhằm tăng cường lưu lượng máu đến tim.
• Phẫu thuật sửa chữa hoặc thay thế van tim.
• Các phẫu thuật tim lớn khác cần đánh giá tình trạng thiếu máu cơ tim để đánh giá nguy cơ phẫu thuật.

Chụp mạch vành có nguy hiểm không?

Chụp động mạch vành là một thủ thuật an toàn và không quá nguy hiểm. Tuy nhiên, tương tự như các thủ thuật y tế khác, chụp mạch vành cũng mang theo cả yếu tố lợi ích và rủi ro. Người bệnh cần thảo luận kỹ lưỡng với bác sĩ để hiểu rõ về tình trạng sức khỏe của mình và các biến chứng có thể xảy ra sau chụp mạch vành.

Các biến chứng nhỏ có thể gặp phải bao gồm chảy máu dưới da tại vết thương, vết bầm tím, và dị ứng với các thành phần của thuốc tê, thuốc cản quang.

Tuy nhiên, cũng có những biến chứng nghiêm trọng hiếm gặp như: Tổn thương động mạch, đau tim, đột quỵ, suy thận, tổn thương mô do tia X, chảy máu nghiêm trọng, có thể dẫn đến nguy cơ tử vong. Những người cao tuổi, điều trị khẩn cấp, bệnh thận, hoặc bị tắc nghẽn động mạch vành có nguy cơ phát triển các biến chứng cao hơn.

Quy trình chụp mạch vành

Quy trình chụp mạch vành bao gồm các bước sau:

Chuẩn bị

Bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh không ăn uống trước 4 tiếng và có thể uống nước lọc trước khi thủ thuật 2 giờ. Người bệnh nên tránh thuốc chống đông máu và metformin trước khi thực hiện thủ thuật. Thời gian thực hiện thủ thuật là từ 15 phút đến nửa giờ, và người bệnh có thể cảm thấy cần thiết ở lại bệnh viện qua đêm để hồi phục hoàn toàn.

Quy trình thực hiện

Người bệnh được đặt nằm ngửa và được tiêm một loại thuốc giúp thư giãn nhưng vẫn tỉnh táo để làm theo hướng dẫn. Bác sĩ sẽ sử dụng thuốc giảm đau và đưa một ống thông nhỏ vào động mạch của người bệnh. Một máy chụp X-quang sẽ được sử dụng để theo dõi và đánh giá tình trạng động mạch vành của người bệnh.

Theo dõi và xử lý biến chứng

Sau khi thủ thuật hoàn thành, ống thông sẽ được rút ra và vùng rút có thể bị chảy máu, nên bác sĩ sẽ băng ép lên đó. Người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi và vùng rút có thể khó chịu hoặc bầm tím trong vài ngày. Thông thường, người bệnh có thể về nhà cùng ngày sau khi chụp mạch vành, nhưng có thể cần ở lại bệnh viện qua đêm nếu thủ thuật phức tạp.

Chăm sóc sau khi chụp mạch vành

Chăm sóc sau khi chụp mạch vành là cực kỳ quan trọng để đảm bảo sự phục hồi suôn sẻ. Dưới đây là một số hướng dẫn cụ thể:

• Giữ tinh thần thư giãn;
• Uống đủ nước;
• Tránh hút thuốc và uống rượu;
• Không nên lái xe hoặc vận hành máy móc lớn;
• Tháo băng sau 4 - 6 giờ ở tay hoặc sau 24 giờ ở vùng bẹn; nếu có rỉ nhỏ thì băng lại trong 6 - 8 giờ;
• Trong 2 ngày sau đó, tránh tập thể dục quá mức và không quan hệ tình dục;
• Có thể tắm nhưng tránh bồn tắm nước nóng và hồ bơi ít nhất trong 3 ngày;
• Không sử dụng kem dưỡng da gần vùng thủng trong 3 ngày.

Ngoài ra, người bệnh và người nhà chăm sóc bệnh nhân cũng cần lưu ý một số điều quan trọng sau đây:

• Nếu gặp bất kỳ vấn đề nào sau chụp mạch vành, như vết thương đau, sưng, đỏ hoặc tiết dịch nhiều, người bệnh nên liên hệ với bác sĩ điều trị hoặc bệnh viện ngay lập tức.
• Nếu có bất kỳ biểu hiện nghiêm trọng như sốt, nhiệt độ cao, hoặc thay đổi màu, lạnh hoặc tê ở chân hoặc cánh tay ở cùng một bên của cơ thể, cũng nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế.
• Trong trường hợp vết thương chảy máu, người bệnh nên áp đặt áp lực để kiểm soát việc chảy máu.

Trên đây là những thông tin cơ bản cần biết về chụp mạch vành. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về quy trình chụp động mạch vành, cũng như cách chăm sóc cho người bệnh sau khi chụp mạch vành nhé!

Xem thêm:

• Phương pháp chụp động mạch vành qua da
• Kỹ thuật chụp MRI mạch vành: Cơ chế, đối tượng chỉ định
• Đặt stent mạch vành là gì và các loại stent mạch vành phổ biến