Theo thống kê của bộ Y tế, số lượng người mắc các bệnh về tim mạch đang ngày càng gia tăng. Đặc biệt, tình trạng rối loạn mỡ máu, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim khá phổ biến. Tuy nhiên, mọi người có thể kiểm soát khả năng phát triển các bệnh do rối loạn này nếu chúng được phát hiện sớm. Dấu hiệu rối loạn lipid máu thường gặp là gì?
Bệnh rối loạn lipid máu là gì?
Rối loạn lipid máu hay còn gọi là máu nhiễm mỡ là do lượng mỡ trong máu tăng cao. Nó chủ yếu chứa cholesterol, chất béo trung tính và một số thành phần khác. Khi hàm lượng cholesterol và triglycerid tăng mạnh sẽ làm giảm lượng mỡ máu tốt (HDL - cholesterol) trong cơ thể, là nguyên nhân gây ra tình trạng rối loạn mỡ máu trong máu.
Bệnh nhân béo phì, nếu bệnh không được phát hiện sớm và không điều trị kịp thời rất có thể sẽ dẫn đến một số bệnh khác nghiêm trọng hơn. Điển hình nhất là các bệnh lý tim mạch, như nhồi máu cơ tim, bệnh mạch vành, tăng huyết áp,... Ngoài ra, nếu không kiểm soát được lipid máu dù có biến chứng tim mạch thì người bệnh thường dễ bị rối loạn mạch máu não.
Theo các bác sĩ, lipid máu quá cao có thể gây viêm tụy cấp. Nếu người bệnh không được thăm khám và điều trị kịp thời rất có thể gây ra bệnh viêm tụy mãn tính. Một biến chứng khác nghiêm trọng hơn mà người bệnh thường gặp là bệnh tiểu đường. Đây cũng là một trong những căn bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh. Vì vậy, mọi người nên chủ động tìm hiểu các dấu hiệu của bệnh rối loạn mỡ máu để có thể dễ dàng nhận biết bệnh sớm nhất.
Dấu hiệu rối loạn lipid máu thường gặp
Diễn biến và tiến triển của bệnh rối loạn mỡ máu thường không rõ ràng, đó là lý do khiến việc chẩn đoán bệnh cũng gặp nhiều khó khăn. Vì quá trình phát triển của bệnh cũng là một quá trình biến đổi sinh học và thường diễn ra trong thời gian dài. Do đó, căn bệnh này khi mới xuất hiện không có nhiều triệu chứng điển hình.
Hầu hết bệnh nhân chỉ được chẩn đoán mắc bệnh khi lượng mỡ trong máu quá cao, gây ra các biến chứng như phát ban vàng trên mí mắt, đầu gối và khuỷu tay, hoặc các biến chứng như nhồi máu cơ tim, viêm tụy cấp hoặc bệnh mạch máu não. Dưới đây là một số triệu chứng của bệnh rối loạn mỡ máu ở người bệnh để các bạn dễ dàng nhận biết bệnh ở giai đoạn đầu:
Diễn biến và tiến triển của bệnh rối loạn mỡ máu thường không rõ ràng Dấu hiệu rối loạn lipid máu bên ngoài cơ thể
Dựa vào quan sát bên ngoài, cũng có thể nhận biết bệnh loạn dưỡng mỡ qua các triệu chứng sau:
- Vòm giác mạc: Hơi trắng, tròn, quanh mống mắt. Đây là một triệu chứng có giá trị chẩn đoán ở bệnh nhân dưới 50 tuổi.
- Ban vàng: Tập trung ở mi dưới hoặc mi trên và cũng có thể lan tỏa hoặc khu trú.
- Vàng da: Xảy ra chủ yếu ở các gân gót chân hoặc các đốt ngón chân, ngón tay.
- Khối u vàng dưới sụn: Phát sinh từ vị trí của củ trước của xương chày (phần trên của xương) hoặc của xương chày. Triệu chứng này ở bệnh nhân ít gặp hơn so với bệnh viêm gân.
- Vàng da: Thường xảy ra ở đầu gối hoặc khuỷu tay.
- Ban đỏ lòng bàn tay: Thường xuất hiện ở lòng bàn tay hoặc ở các nếp gấp của ngón tay.
Các dấu hiệu bên trong cơ thể
Các dấu hiệu rối loạn mỡ máu cũng xuất hiện trên cơ thể và kèm theo một số triệu chứng như:
- Xơ vữa động mạch: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất và giúp nhận biết bệnh dễ dàng nhất. Tình trạng này thường xảy ra khi lipoprotein trở nên quá cao và nó thực sự đáng lo ngại. Tuy nhiên, chỉ trong một số trường hợp hiếm hoi mới được chẩn đoán xơ vữa động mạch, bệnh này thường đi kèm với các yếu tố nguy cơ khác như tiểu đường hoặc hút thuốc. Nếu động mạch bị tổn thương sẽ dễ dẫn đến nhồi máu cơ tim, yếu và tê liệt tứ chi.
- Nhiễm mỡ võng mạc: Chỉ nhìn thấy khi soi đáy mắt và chủ yếu ở những bệnh nhân có triglycerid cao quá mức.
- Gan nhiễm mỡ: Có thể xảy ra ở bất kỳ vùng nào hoặc toàn bộ gan. Để phát hiện bệnh, các bác sĩ thường chỉ định chụp cắt lớp hoặc siêu âm ổ bụng. Triệu chứng này thường đi kèm với sự gia tăng triglycerid máu.
- Viêm tụy cấp: Có thể xảy ra khi nồng độ chất béo trung tính cao, đạt 10 gam/l. Người bệnh thường đau bụng dữ dội từng cơn, buồn nôn và nôn, đôi khi kèm theo sốt cao.
Hậu quả của rối loạn lipid máu
Tương tự như các triệu chứng của rối loạn lipid máu, hậu quả không rõ ràng mà chủ yếu lây qua các bệnh lý khác. Khi lượng mỡ trong máu tăng cao, hệ thống động mạch sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất. Ngoài ra, nó còn ảnh hưởng đến lớp nội mạc bên trong lòng động mạch, gây xơ cứng và hình thành các mảng xơ vữa tích tụ làm hạn chế tính đàn hồi.
Một số bệnh nhân vào viện trong tình trạng liệt nửa người, biến dạng miệng và đau ngực, được chẩn đoán là tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim do xơ vữa động mạch. Tuy nhiên, đây là hệ quả của tình trạng rối loạn mỡ máu. Hầu hết những bệnh nhân này có rất ít cơ hội phục hồi và hồi phục tại thời điểm đó. Vì vậy, mọi người phải chủ động phòng tránh bệnh ngay từ đầu để hạn chế những biến chứng nguy hiểm do mỡ máu gây ra.
Khi lượng mỡ trong máu tăng cao, hệ thống động mạch sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất Bệnh nhân có mức triglycerid quá cao, gây viêm tụy cấp, thường có nhiều triệu chứng. Đau bụng, huyết áp thấp, buồn nôn, suy thận hoặc suy hô hấp là phổ biến. Rối loạn mỡ máu tuy không gây hậu quả trực tiếp nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại là nguyên nhân gây tử vong thầm lặng. Dựa trên các bệnh nghiêm trọng liên quan đến bệnh tim, suy thận hoặc đột quỵ.
Mặc dù các dấu hiệu rối loạn lipid máu khi mới phát bệnh không rõ ràng nhưng vẫn có thể kiểm soát được bệnh thông qua các biện pháp phòng ngừa. Đồng thời, tham gia khám sức khỏe định kỳ hàng năm (6 tháng/lần) giúp dễ dàng nhận biết bệnh ở giai đoạn đầu và nhanh chóng điều trị dứt điểm.
Xem thêm: Điều trị rối loạn lipid máu gồm những giai đoạn nào?