Điều trị rối loạn lipid máu gồm những giai đoạn nào?

Rối loạn mỡ máu là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến các bệnh tim mạch. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát được bằng cách điều trị rối loạn mỡ máu theo chỉ định của bác sĩ cùng với việc chăm sóc tại nhà. Vậy nguyên lý và cách điều trị rối loạn lipid máu như thế nào? Cùng tìm câu trả lời trong phần nội dung bài viết bên dưới.

Tổng quan về bệnh rối loạn lipid máu

Trước khi tìm hiểu về phương pháp điều trị bệnh rối loạn lipid máu, chúng ta sẽ tìm hiểu tổng quan về tình trạng bệnh. Rối loạn lipid máu là tình trạng tăng nồng độ cholesterol hoặc triglycerid huyết tương, đôi khi cả hai. Cũng có thể do nồng độ HDL_C (cholesterol tốt) giảm, nồng độ LDL_C (cholesterol xấu) tăng lên, làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.

Rối loạn lipid máu là tình trạng tăng nồng độ cholesterol hoặc triglycerid

Nguyên nhân gây rối loạn mỡ máu 

Rối loạn lipid máu có thể do di truyền (nguyên nhân) hoặc xuất hiện trong quá trình sống và hoạt động (nguyên nhân thứ phát), ví dụ: 

• Cơ thể giảm dần lipid, rối loạn chuyển hóa mỡ nên mỡ tích tụ trong cơ thể.
• Tâm lý căng thẳng, stress, bệnh nhân tiểu đường tăng sử dụng lipid dự trữ trong cơ thể, gây rối loạn chuyển hóa mỡ. 
• Ăn nhiều thức ăn béo, uống nhiều rượu, bia. 

Ai nên xét nghiệm mức lipid máu? 

NCEP khuyến nghị sàng lọc lipid, còn được gọi là sàng lọc cholesterol, cho những người sau: 

•  Người lớn từ 20 đến 40 tuổi nên làm xét nghiệm lipid ít nhất 5 năm một lần và xét nghiệm lúc đói. 
•  Những người trên 40 tuổi nên xét nghiệm định kỳ mỗi năm một lần để phát hiện và điều trị kịp thời tình trạng rối loạn lipid máu. 

 Nếu bạn có các yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch, chẳng hạn như huyết áp cao, tiểu đường, các vấn đề về động mạch vành, bạn có thể được kiểm tra sớm hơn hoặc thường xuyên hơn, tùy thuộc vào tình hình.

Các giai đoạn điều trị rối loạn lipid máu

Nguyên tắc điều trị rối loạn lipid máu là kết hợp giữa thuốc và lối sống lành mạnh. 

Giai đoạn 1: Phân tích và đánh giá 

Đầu tiên bác sĩ phải xác định nguyên nhân gây rối loạn lipid máu của bệnh nhân: 

•  Nguyên nhân chính: Di truyền, đột biến gen hoặc rối loạn gia đình. 
•  Nguyên nhân thứ cấp: Tiêu thụ thực phẩm có chất béo bão hòa, lười vận động, tiểu đường, suy tuyến giáp, bệnh thận, sử dụng ma túy, v.v. 

 Đánh giá nguy cơ tim mạch là bước tiếp theo, gồm: 

•  Bệnh tim mạch vành và các yếu tố liên quan như đái tháo đường, bệnh ngoại vi. bệnh động mạch vành, phình động mạch chủ bụng, v.v. 
•  Thói quen hút thuốc lá. 
•  Huyết áp tăng. 
•  Mức cholesterol tốt thấp. 
•  Bệnh mạch vành sớm trong gia đình (phụ nữ dưới 65 tuổi và nam giới dưới 55 tuổi). 

 Cuối cùng, bác sĩ xác định mức độ cholesterol xấu trong cơ thể để xác định mục đích điều trị. 

•  Ở những bệnh nhân có nguy cơ cao (bệnh mạch vành, v.v.), mục tiêu điều trị là đưa mức LDL_C xuống dưới 100 mg. 
•  Ở những bệnh nhân có nguy cơ rất cao (bệnh nhân CHD có các yếu tố nguy cơ kèm theo, đặc biệt là đái tháo đường, CHD cấp), mục tiêu điều trị là LDL_C dưới 70 mg. 
•  Bệnh nhân tăng triglycerid có các phương pháp điều trị khác nhau tùy theo mức độ tăng, nhưng mục tiêu chung là hạ LDL_C. 

Nguyên tắc điều trị rối loạn lipid máu là kết hợp giữa thuốc và lối sống lành mạnh

Giai đoạn 2: Điều trị cụ thể 

Thông qua phân tích và đánh giá, bác sĩ có thể tiếp cận một phương pháp điều trị đặc biệt để điều trị rối loạn lipid máu. Việc đầu tiên khi điều trị bệnh cần tuân thủ lối sống lành mạnh: Thường xuyên tập thể dục, giảm lượng dầu mỡ trong thực đơn hàng ngày, hạn chế ăn nội tạng động vật và tăng cường ăn nhiều rau xanh, cá. Cùng với việc thay đổi lối sống, bạn sẽ được dùng một số loại thuốc hỗ trợ trong quá trình điều trị, chẳng hạn như: 

•  Nếu bạn có LDL_C cao, bạn có thể dùng các loại thuốc statin như simvastatin, atorvastatin, fluvastatin hoặc rosuvastatin. 
•  Nếu cả LDL_C và triglyceride đều tăng cao, hãy sử dụng Fribat trước để tránh các biến chứng. Nếu triglycerid giảm xuống dưới 500 mg, bắt đầu điều trị bằng statin liều thấp và tăng gấp đôi sau 4 đến 6 tuần nếu không đạt được mục tiêu điều trị.

Phòng ngừa rối loạn lipid máu

Điều trị rối loạn lipid máu có thể kéo dài suốt đời và gây ra nhiều phiền toái trong cuộc sống hàng ngày. Vì vậy, hãy chủ động phòng tránh trước khi nó xảy ra bằng các hành động sau. 

Thực hiện chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh:

• Hạn chế chất béo bão hòa trong thức ăn động vật và thức ăn nhiều cholesterol như lòng đỏ trứng, nội tạng. 
• Bổ sung chất béo không bão hòa vào cá, các loại hạt, củ và dầu thực vật. 
• Ăn nhiều rau, các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt, uống sữa tách kem. 
• Bạn nên ăn thịt nạc, không da. 

Thực hiện chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh để phòng ngừa rối loạn lipid máu

 Tập thể dục thường xuyên:

Tập thể dục là một cách hiệu quả để kiểm soát lipid máu. Ngoài ra, tập thể dục còn giúp đốt cháy mỡ thừa, giảm cân và tăng khả năng miễn dịch, gián tiếp ổn định huyết áp, hạn chế nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, việc tập luyện cần phù hợp với sức khỏe và thể trạng của bạn. Tốt nhất là 30 phút mỗi ngày và ít nhất 3 lần một tuần. 

Thay đổi thói quen xấu:

Bạn phải dần dần bỏ những thói quen xấu như hút thuốc và uống rượu. Sử dụng các sản phẩm này có thể gây xơ vữa động mạch, rối loạn mỡ máu, cao huyết áp, tiểu đường,…

Điều trị rối loạn lipid máu là cả một hành trình dài và nhiều khó khăn. Chính vì vậy, bên cạnh việc tuân theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh cũng cần thiết lập thói quen sống lành mạnh, khoa học để cơ thể mau chóng hồi phục cũng như ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm.

Xem thêm: Tăng cholesterol ở nam giới ảnh hưởng như thế nào?