Dây thần kinh liên sườn ở đâu? Nguyên nhân gây đau và biện pháp phòng ngừa

Các dây thần kinh liên sườn là một phần của hệ thần kinh soma, hỗ trợ co cơ và dẫn truyền cảm giác từ da cũng như màng phổi. Chúng bắt nguồn từ nhánh trước của các dây thần kinh tủy sống ngực từ T1 đến T11, nằm giữa các xương sườn liền kề. Vậy dây thần kinh liên sườn nằm ở đâu? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Dây thần kinh liên sườn ở đâu? Có chức năng gì?

Dây thần kinh liên sườn là các dây thần kinh sống ngực, bắt nguồn từ rễ trước của tủy sống đoạn ngực T1 đến T12 (D1-D12). Sau khi tách ra khỏi rễ chung, mỗi dây thần kinh liên sườn kết hợp với mạch máu liên sườn tạo thành bó mạch - thần kinh gian sườn, nằm dọc theo bờ dưới của từng xương sườn. Vị trí này giúp chúng vừa bảo vệ khỏi tổn thương vừa đảm bảo nuôi dưỡng các cấu trúc thành ngực.

Khi đi qua lỗ ghép rễ thần kinh, dây thần kinh liên sườn phân nhánh thành hai nhánh chính: Nhánh trước và nhánh sau. Nhánh trước, đôi khi còn gọi là nhánh bụng hoặc nhánh vận động, chi phối vận động các cơ liên sườn, góp phần quan trọng trong hô hấp và các động tác cử động thành ngực, bụng. Nhánh này cũng truyền cảm giác từ da và cơ vùng trước của ngực và bụng. Nhánh sau, hay nhánh lưng hoặc nhánh cảm giác, chủ yếu chịu trách nhiệm cảm giác cho da, cơ vùng lưng và một phần các cơ quan bên trong lồng ngực tương ứng với từng đoạn ngực.

Mỗi dây thần kinh liên sườn còn tham gia vào các phản xạ thần kinh và phối hợp với các dây thần kinh khác để duy trì chức năng hô hấp, co giãn lồng ngực, và ổn định các chuyển động cơ thể. Nhờ vị trí đi sát bờ xương sườn, các dây thần kinh này cũng đóng vai trò quan trọng trong truyền cảm giác đau và áp lực, giúp cơ thể phản ứng với chấn thương hoặc tình trạng bệnh lý.

Tổng thể, dây thần kinh liên sườn vừa đảm nhận vai trò vận động, vừa truyền cảm giác, đồng thời liên kết chặt chẽ với mạch máu liên sườn, góp phần duy trì hoạt động chức năng của thành ngực và ổ bụng, cũng như bảo vệ các cơ quan nội tạng bên trong.

Nguyên nhân gây đau dây thần kinh liên sườn?

Nhiều người sẽ thắc mắc nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng đau dây thần kinh liên sườn. Thực tế, cơn đau có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:

Thoái hóa cột sống

Đây là nguyên nhân phổ biến ở người cao tuổi. Cơn đau thường âm ỉ, kéo dài và không bùng phát đột ngột. Người bệnh có thể cảm nhận sự khó chịu ở vùng ngực ngay cả khi nghỉ ngơi, đặc biệt rõ khi vận động hoặc khi ấn vào khu vực gần cột sống.

Tổn thương liên quan đến tủy sống

Các khối u xuất hiện tại rễ thần kinh hoặc ngoài màng cứng có thể gây ra triệu chứng đau dây thần kinh liên sườn từ giai đoạn sớm. Cơn đau thường khu trú một bên cơ thể, tạo cảm giác bị siết chặt dọc theo vùng mạng sườn.

Nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus

Bệnh zona thần kinh là ví dụ điển hình, ảnh hưởng trực tiếp tới dây thần kinh liên sườn. Ban đầu, người bệnh thường thấy nóng rát hoặc đau nhức cục bộ ở một bên sườn, sau vài ngày xuất hiện các mụn nước li ti kèm ngứa ngáy và đau rát rõ rệt khi chạm vào.

Nguyên nhân khác

Ngoài ra, còn có các yếu tố ít gặp hơn như: Sang chấn cột sống, nhiễm độc thần kinh, biến chứng tiểu đường, vi khuẩn lao xâm nhập cột sống, di căn ung thư hoặc các bệnh lý viêm đa dây thần kinh, trong đó có thể ảnh hưởng tới dây thần kinh liên sườn.

Đau dây thần kinh liên sườn không rõ nguyên nhân

Trường hợp này gọi là thể nguyên phát. Cơn đau thường xuất hiện ở một hoặc cả hai bên lưng gần cột sống, hoặc khu vực giữa xương bả vai và cột sống, lan dọc theo đường liên sườn ra phía trước ngực. Đau thường âm ỉ, tăng khi ho, hắt hơi, thở sâu hoặc thay đổi tư thế, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý đường hô hấp.

Chế độ sinh hoạt và phòng ngừa đau dây thần kinh liên sườn

Một số thay đổi trong lối sống và thói quen sinh hoạt có thể góp phần làm giảm nguy cơ tái phát hoặc làm nặng thêm tình trạng đau dây thần kinh liên sườn.

Hướng dẫn về sinh hoạt và điều trị hỗ trợ

Ngay khi nhận thấy những dấu hiệu bất thường như đau nhức vùng ngực lan ra sườn, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được kiểm tra và xác định nguyên nhân chính xác.

Việc tuân thủ đúng phác đồ điều trị do bác sĩ chỉ định là rất quan trọng, bao gồm cả việc sử dụng thuốc giảm đau, kết hợp với các phương pháp hỗ trợ như vật lý trị liệu, xoa bóp, châm cứu hoặc trị liệu tâm lý nếu cần thiết.

Đối với người từng mắc zona thần kinh, việc điều trị sớm bằng thuốc kháng virus sẽ giúp kiểm soát triệu chứng và giảm nguy cơ đau dây thần kinh kéo dài sau zona.

Dinh dưỡng hỗ trợ hồi phục

Một chế độ ăn uống cân bằng và giàu dưỡng chất sẽ giúp nâng cao sức đề kháng, đặc biệt quan trọng với những người đang trong giai đoạn hồi phục sau phẫu thuật hoặc nhiễm trùng.

Nên bổ sung đầy đủ protein, chất béo lành mạnh, vitamin, khoáng chất và chất xơ để cơ thể nhanh hồi phục và vết thương mau lành.

Biện pháp phòng ngừa cụ thể theo từng nguyên nhân

Sau phẫu thuật lồng ngực: Cần chú ý đến chăm sóc hậu phẫu thật kỹ lưỡng, đặc biệt là phòng tránh nhiễm trùng tại vết mổ. Việc lựa chọn phương pháp gây mê và kỹ thuật mổ an toàn cũng giúp giảm thiểu nguy cơ tổn thương dây thần kinh.

Trường hợp do bệnh zona: Biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa là tiêm vắc xin ngừa zona, đặc biệt với người lớn tuổi. Vắc xin này đã được chứng minh có khả năng giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh zona và cả nguy cơ đau thần kinh sau zona.

Hy vọng qua bài viết trên, bạn đọc đã giải đáp thắc mắc “Dây thần kinh liên sườn ở đâu?” và giúp nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường để chủ động chăm sóc sức khỏe. Đừng quên theo dõi website Nhà thuốc Long Châu để cập nhật những bài viết sức khỏe mới nhất nhé!