Tốt nghiệp Khoa Dược trường Đại học Nam Cần Thơ. Có nhiều năm kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Thực hiện ghép tế bào gốc tạo máu là một trong những phương pháp điều trị bệnh, nhất là bệnh ung thư ngày một phát triển vì có nhiều ưu điểm. Trong bài viết hôm nay, Nhà thuốc Long Châu sẽ cùng bạn tìm hiểu thêm về phương pháp y học hiện đại này.
Ghép tế bào gốc tạo máu được ứng dụng nhiều nhất trong điều trị ung thư và một vài bệnh lý nguy hiểm khác. Để hiểu rõ hơn thế nào là ghép tế bào gốc tạo máu, bạn hãy cùng Nhà thuốc Long Châu khám phá ngay những thông tin được chia sẻ dưới đây.
Ghép tế bào gốc tạo máu là hình thức truyền tế bào gốc tạo máu vào cơ thể qua đường tĩnh mạch nhằm mục đích chính để thiết lập lại việc sản sinh tế bào gốc máu ở bệnh nhân có hệ thống miễn dịch hoặc tủy xương bị tổn thương, khiếm khuyết.
Tế bào gốc tạo máu đa năng thường được lấy từ máu ngoại vi, tủy xương hoặc máu dây rốn để tái tạo lại và tạo nên các tế bào bình thường. Việc ghép tế bào gốc tạo máu là phương pháp hiện đại nhưng cần được đánh giá kỹ trước khi thực hiện nhằm hạn chế tối đa những rủi ro không mong muốn. Do đó, phương pháp ghép tế bào gốc thường chỉ áp dụng đối với những bệnh nhân đang bị đe dọa đến tính mạng.
Hiện nay, kỹ thuật thực hiện ghép tế bào gốc tạo máu đã được sử dụng phổ biến hơn khi mức độ an toàn cao hơn, trang thiết bị thực hiện được cải tiến. Trong khoảng nửa thế kỷ qua, ghép tế bào gốc tạo máu đã được dùng với tần suất cao hơn hẳn, đem lại hiệu quả chữa trị nhiều căn bệnh từ không ác tính đến ác tính.
Như bạn đã biết, phương pháp ghép tế bào gốc tạo máu được ứng dụng trong điều trị cả bệnh ác tính và không ác tính, cụ thể như sau:
Hiện nay, y học đang sử dụng những nguồn tế bào gốc tạo máu gồm:
Với trường hợp cấy ghép tủy xương, các tế bào gốc tạo máu sẽ được lấy từ vùng xương chậu của người cho. Khi đã lấy được tế bào gốc tạo máu, bác sĩ sẽ tiến hành ghép tế bào gốc tạo máu cho người nhận.
Đây là loại nguồn tế bào gốc mà số tế bào gốc tạo máu chỉ tồn tại một số lượng rất nhỏ, bác sĩ sẽ sử dụng thuốc kích bạch cầu và tế bào gốc tạo máu tủy xương ra máu ngoại vi bằng cách tiêm dưới da người bệnh một số loại thuốc với liều lượng theo quy định. Quá trình thu thập tế bào gốc tạo máu ngoại vi từ máu và truyền trả lại các thành phần tế bào máu được gọi là apheresis.
Máu cuống rốn cũng được sử dụng để thực hiện ghép tế bào gốc tạo máu. Máu cuống rốn thường sẽ được thu thập ngay sau khi sản phụ sinh em bé, tiếp theo trải qua quá trình xử lý và bảo quản bằng cách cấp đông ở nhiệt độ âm sâu. Khi người bệnh cần ghép tế bào gốc tạo máu để chữa bệnh, người ta sẽ tìm kiếm các đơn vị máu cuống rốn đã được lưu trữ tại ngân hàng tế bào gốc tại các bệnh viện.
Hiện nay, sự phát triển y học ngày một hiện đại nên dịch vụ lưu trữ máu cuống rốn, lưu trữ tế bào gốc tạo máu từ cuống rốn cũng được ra đời nhiều hơn, hỗ trợ việc lưu trữ máu cuống rốn, đảm bảo cho việc sử dụng khi cần.
Hiện nay, có 2 phương pháp ghép tế bào gốc tạo máu phổ biến nhất là ghép tế bào gốc tạo máu đồng loại và ghép tế bào gốc tạo máu tự thân.
Phương pháp ghép tế bào gốc tạo máu này sử dụng tế bào gốc tạo máu lấy từ người cùng hoặc không cùng huyết thống để truyền cho người bệnh. Ghép tế bào gốc cùng huyết thống có HLA hoàn toàn phù hợp:
Hình thức ghép tế bào gốc tạo máu không cùng huyết thống có HLA phù hợp sẽ được áp dụng trong những trường hợp nhất định, cụ thể là:
Khi tiến hành phương pháp ghép tế bào gốc tạo máu tự thân, khối tế bào gốc tạo máu của bệnh nhân sẽ được thu thập và lưu trữ. Đến lúc cần sử dụng, bác sĩ sẽ truyền trả lại khi đã kết thúc điều kiện hóa với mục đích phục hồi lại các tế bào máu.
Nhìn chung, ghép tế bào gốc tạo máu là phương pháp điều trị có hiệu quả, đặc biệt là với các bệnh ác tính. Đây cũng là lý do vì sao ngày càng có nhiều trẻ em ra đời được lưu trữ máu cuống rốn nhằm phòng tránh tình huống bệnh tật sau này.
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Thảo Nguyên
Tốt nghiệp Khoa Dược trường Đại học Nam Cần Thơ. Có nhiều năm kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.